| ຫວຽດນາມ ເພີ່ມທະວີການຮ່ວມມື ແລະ ບຳລຸງສ້າງຊັບພະຍາກອນມະນຸດໃນຂະແໜງສາທາລະນະສຸກ ຂອງສາທາລະນະລັດປະຊາທິປະໄຕປະຊາຊົນລາວ | |
| ເທື່ອທຽນເຫ້ວ ສືບຕໍ່ໜູນຊ່ວຍ ແຂວງເຊກອງ ກໍ່ສ້າງແຫຼ່ງຊັບພະຍາກອນມະນຸດ |
 |
| ລາຍການສະແດງສິລະປະຂ່ຳນັບຮັບຕ້ອນຄະນະປະຕິບັດງານລາວ ພານັກສຶກສາລາວ ມາເຂົ້າສຶກສາຮໍ່າຮຽນຢູ່ ເຊີນລາ. |
ໝາກຜົນໃນການກໍ່ສ້າງຊັບພະຍາກອນມະນຸດໃຫ້ປະເທດລາວ
ໃນເຟສບຸ໊ກສ່ວນຕົວ, ອາຈານ ຈິງ ທິ ລານ ໄດ້ໂພສໃນສະຖານະດີໃຈ ເມື່ອໄດ້ຮັບຈົດໝາຍ ແລະ ຂອງຂັວນເຊິ່ງແມ່ນຊຸດລາວທີ່ເປັນເອກະລັກຂອງລາວ ຈາກນັກສຶກສາລາວ.
ນັ້ນແມ່ນຈົດໝາຍທີ່ຂຽນເປັນພາສາຫວຽດນາມ ຢ່າງຄ່ອງແຄ້ວ ແລະ ດ້ວຍຄວາມຈິງໃຈຂອງນ້ອງ ດາວອນ ກົງວົນ ເຊິ່ງເປັນນັກສຶກສາລາວ ທີ່ຮຽນຈົບຊັ້ນກາງ ຈາກໂຮງຮຽນແພດສາດ ທີ່ແຂວງ ລ່າຍເຈົ່າ.
ປະຈຸບັນນ້ອງກໍາລັງເຮັດວຽກຢູ່ໂຮງໝໍຂອງແຂວງອຸດົມໄຊ (ພາກເໜືອຂອງລາວ). ອາດເວົ້າໄດ້ວ່າ ການກະທຳທີ່ງົດງາມຄືແນວນີ້ຂອງນັກສຶກສາລາວ ທີ່ມີຕໍ່ກັບຄູອາຈານ, ໝູ່ເພື່ອນ ແລະ ປະຊາຊົນຫວຽດນາມ ແມ່ນຍັງມີຫຼາຍຢູ່. ນັ້ນແມ່ນບັນດາຄວາມຮູ້ສຶກທີ່ດີທີ່ຍັງຝັງໃຈທີ່ມີມາແຕ່ດົນນານ ໃນໄລຍະທີ່ພວກນ້ອງໆໄດ້ດຳລົງຊີວິດ ແລະ ຮ່ຳຮຽນຢູ່ຫວຽດນາມ.
ພາກເໜືອຂອງລາວ ປະກອບມີ 8 ແຂວງຄື: ອຸດົມໄຊ, ໄຊຍະບູລີ, ຊຽງຂວາງ, ຫົວພັນ, ບໍ່ແກ້ວ, ຜົ້ງສາລີ, ຫຼວງນ້ຳທາ, ຫຼວງພະບາງ. ຢູ່ບັນດາແຂວງພາກເໜືອຂອງຫວຽດນາມ, ແຕ່ລະແຂວງກໍ່ລ້ວນແຕ່ມີໂຄງການຮ່ວມມື ແລະ ບຳລຸງສ້າງແຫຼ່ງຊັບພະຍາກອນມະນຸດ ໃຫ້ບັນດາແຂວງພາກເໜືອຂອງລາວ.
 |
| ພິທີມອບໃບປະກາສະນິຍະບັດໃຫ້ນັກສຶກສາລາວ ທີ່ວິທະຍາໄລຊຸມຊົນລ່າຍເຈົ້າ. |
ສຳລັບແຂວງ ລ່າຍເຈົ່າ, ເຖິງວ່າຈະບໍ່ມີຊາຍແດນຕິດຈອດກັບລາວກໍ່ຕາມ, ແຕ່ສັນຍາ ແລະ ບົດບັນທຶກການຮ່ວມມື ຫວຽດນາມ - ລາວ ແລະ ບັນດາແຂວງພາກເໜືອຂອງລາວ ຈຳນວນໜຶ່ງ ກໍ່ໄດ້ລົງນາມ ແລະ ປະຕິບັດດ້ວຍຄວາມເອົາໃຈໃສ່, ສ້າງຄວາມສາມັກຄີພິເສດ ແລະ ສະໜິດສະໜົມ. ນັບແຕ່ປີ 2014 ເປັນຕົ້ນມາ, ລ່າຍເຈົ່າ ປະຕິບັດການສ້າງຊັບພະຍາກອນມະນຸດໃຫ້ແຂວງອຸດົມໄຊ ແລະ ແຂວງຜົ້ງສາລີ ດ້ວຍຈຳນວນນັກຮຽນທັງໝົດ 90 ນ້ອງ. ສາຂາວິຊາແມ່ນແພດກາງ ແລະ ຊັ້ນສູງອະນຸບານ.
ສອງແຂວງ ລາວກາຍ ແລະ ອ່ຽນບ້າຍ ພວມຜັນຂະຫຍາຍບັນດາໂຄງການ ການຮ່ວມມືບຳລຸງສ້າງແຫຼ່ງຊັບພະຍາກອນມະນຸດໃຫ້ແກ່ລາວ. ໃນ 17 ປີທີ່ຜ່ານມາ, ນັກສຶກສາລາວ 400 ກວ່າຄົນ, ພາຍຫຼັງທີ່ຮຽນຈົບກຽມພາສາຫວຽດຢູ່ ແຂວງອ່ຽນບ້າຍ ກໍ່ໄດ້ສືບຕໍ່ໄປຮຽນຢູ່ບັນດາວິທະຍາໄລໃນແຂວງ ຫຼື ມະຫາວິທະຍາໄລໃນທົ່ວປະເທດ. ປີ 2022, ອ່ຽນບ້າຍ ໄດ້ກໍ່ສ້າງນັກສຶກສາສາກົນ 70 ນ້ອງ ທີ່ມາຈາກແຂວງໄຊຍະບູລີ, ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ເຊິ່ງແມ່ນຂະແໜງການແພດ, ພະຍາບານ, ສິລະປະວັດທະນະທຳ ແລະ ການທ່ອງທ່ຽວ... ແຂວງລາວກາຍ ກໍ່ໄດ້ສຳເລັດການກໍ່ສ້າງໃຫ້ບັນດານັກສຶກສາແຂວງ ບໍ່ແກ້ວ ທີ່ຮຽນຢູ່ມະຫາວິທະຍາໄລ ທ້າຍຫງວຽນ ສາຂາລາວກາຍ ນັບແຕ່ປີ 2018.
ອີກແຂວງໜຶ່ງຂອງພາກຕາເວັນຕົກສຽງເໜືອຂອງຫວຽດນາມ ແມ່ນແຂວງ ຮວ່າບິງ ກໍ່ພວມກໍ່ສ້າງນັກສຶກສາສາກົນຫຼາຍຄົນທີ່ມາຈາກແຂວງ ຫົວພັນ. ໃນນັ້ນ, ສາຂາວິຊາທີ່ນ້ອງໆມັກແມ່ນວິຊາເຕັກໂນໂລຊີລົດຍົນ ແລະ ການບໍລິຫານເຄືອຂ່າຍຄອມພິວເຕີ ຢູ່ວິທະຍາໄລເຕັກໂນໂລຊີ ຮວ່າບິ່ງ ແລະ ສາຂາວິຊາເສດຖະກິດເຕັກນິກ ຈຳນວນໜຶ່ງຢູ່ວິທະຍາໄລເສດຖະກິດ - ເຕັກນິກ ຮວ່າບິ່ງ.
 |
| ຈັດງານບຸນປະເພນີບຸນປີໃໝ່ລາວ ໃຫ້ແກ່ນັກສຶກສາລາວ ທີ່ສູນການສຶກສາຕໍ່ເນື່ອງ ແຂວງດ້ຽນບຽນ. |
ສ່ວນແຂວງດ້ຽນບຽນ, ບ່ອນທີ່ມີດ່ານຊາຍແດນ ເຕີ່ຍຈ່າງ ຍັງເປັນແຂວງທີ່ມີຊາຍແດນຕິດຈອດກັບບັນດາແຂວງພາກເໜືອຂອງລາວ, ສະນັ້ນ, ນັກຮຽນ ແລະ ພະນັກງານລາວຫຼາຍຄົນ ຈຶ່ງເລືອກເອົາເປັນບ່ອນຮ່ຳຮຽນ. ທ່ານ ຟ້າມວັນເກື່ອງ, ຜູ້ອຳນວຍການສູນການສຶກສາຕໍ່ເນື່ອງແຂວງ ດ້ຽນບຽນ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ໃນ 20 ປີຜ່ານມາ (ແຕ່ປີ 2003-2023), ດ້ຽນບຽນ ໄດ້ຮັບເອົາ ແລະ ສອນພາສາຫວຽດນາມ ໃຫ້ແກ່ນັກສຶກສາລາວ 17 ລຸ້ນ, ນັກສຶກສາຕ່າງປະເທດທັງໝົດ 1,558 ຄົນ. ສະເພາະໃນສົກຮຽນ 2023 ທາງສູນກໍ່ພວມສິດສອນພາສາຫວຽດນາມ ໃຫ້ນັກສຶກສາ ແລະ ພະນັກງານລາວຈໍານວນ 52 ຄົນ.
ຕາມໂຄງການຮ່ວມມືບຳລຸງສ້າງລະຫວ່າງ ແຂວງ ດ້ຽນບຽນ ກັບ 3 ແຂວງພາກເໜືອຂອງລາວ (ຫຼວງພະບາງ, ອຸດົມໄຊ, ຜົ້ງສາລີ) ຜ່ານບັນດາໄລຍະ, ແຕ່ປີ 2010 ຮອດປະຈຸບັນ, ດ້ຽນບຽນໄດ້ກໍ່ສ້າງນັກຮຽນຫຼາຍລະດັບໃຫ້ນັກສຶກສາລາວຄື: ວິຊາຊີບຊັ້ນກາງ, ຊັ້ນສູງ, ບຳລຸງທິດສະດີການເມືອງໄລຍະສັ້ນໃຫ້ພະນັກງານ. ຫຼັງຈາກຮຽນຢູ່ສູນການສຶກສາຂອງແຂວງ, ນັກສຶກສາສາກົນທີ່ມີເງື່ອນໄຂດ້ານພາສາຫວຽດ ຈະໄດ້ຍ້າຍໄປເຂົ້າຮຽນຢູ່ບັນດາວິທະຍາໄລໃນແຂວງ.
ໃນເຂດພາກຕາເວັນຕົກສຽງເໜືອ, ແຂວງເຊີນລາ ເປັນແຂວງດຽວທີ່ມີມະຫາວິທະຍາໄລ ແລະ ມີເງື່ອນໄຂໃນການບຳລຸງສ້າງລະດັບປະລິນຍາຕີ ແລະ ປະລິນຍາໂທ, ສະນັ້ນ ນັກສຶກສາຕ່າງປະເທດ ຈາກພາກເໜືອຂອງລາວ ໄດ້ຖືກສົ່ງໄປສຶກສາຢູ່ ມະຫາວິທະຍາໄລ ໄຕບັກ (ມະຫາວິທະຍາໄລທາງທິດຕາເວັນຕົກສ່ຽງເໜືອ)ຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ.
 |
| ໂຄງການນອກຫຼັກສູດເພື່ອຍົກສູງຄຸນນະພາບການບຳລຸງສ້າງພາສາຫວຽດໃຫ້ນັກສຶກສາລາວ ຢູ່ ເຊີນລາ. |
ທ່ານ ປະລິນຍາເອກ ຫງ້ວຽນ ຕ້ຽນ ຢຸງ, ຮອງຫົວໜ້າຫ້ອງການວິຊາການ ແລະ ຂໍ້ມູນຂ່າວສານ (ມະຫາວິທະຍາໄລ ໄຕບັກ) ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ໃນປະມານ 11 ປີ (ແຕ່ປີ 2010 – 2021), ມະຫາວິທະຍາໄລໄດ້ຮັບນັກສຶກສາສາກົນລາວ 853 ຄົນ. ໂດຍສະເພາະໃນປີ 2021, ເນື່ອງຈາກສະຖານະການການລະບາດຂອງ Covid-19, ສະນັ້ນ ໂຮງຮຽນຈະບໍ່ຮັບສະໝັກນັກຮຽນ. ນັບແຕ່ປີ 2022, ໂຮງຮຽນໄດ້ຮັບນັກສຶກສາສາກົນຕື່ມອີກ 47 ຄົນ, ຮຽນຢູ່ຫ້ອງກຽມພາສາຫວຽດນາມ. ມາຮອດທ້າຍປີ 2022, ໂຮງຮຽນດັ່ງກ່າວມີນັກສຶກສາຕ່າງປະເທດ 38 ຄົນຮຽນລະດັບປະລິນຍາໂທ ແລະ ນັກສຶກສາສາກົນ 383 ຄົນຮຽນລະດັບປະລິນຍາຕີ; ມີນັກສຶກສາຕ່າງປະເທດ 157 ຄົນທີ່ຮຽນຈົບ ແລະ ກັບຄືນໄປເຮັດວຽກຢູ່ລາວ.
ຄຽງຄູ່ກັບມະຫາວິທະຍາໄລ ໄຕບັກ, ໂຮງຮຽນວິທະຍາໄລ 2 ແຫ່ງຢູ່ ເຊີນລາ ຄື: ວິທະຍາໄລ ເຊີນລາ, ວິທະຍາໄລແພດສາດ ເຊີນລາ ແລະ ໂຮງຮຽນວັດທະນະທຳ, ສິລະປະ ແລະ ທ່ອງທ່ຽວ ຊັ້ນກາງ ເຊີນລາ ກໍ່ໄດ້ຕັ້ງໜ້າຜັນຂະຫຍາຍ ແລະ ບັນລຸປະສິດທິຜົນຫຼາຍຢ່າງໃນການບຳລຸງສ້າງນັກສຶກສາລາວ.
ເບິ່ງລວມແລ້ວ, ຄໍາສັ່ງເລກທີ 33/ຄສ-ລບ ລົງວັນທີ 5 ພະຈິກ 2014 ຂອງນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ແຫ່ງ ສາທາລະນະລັດ ສັງຄົມນິຍົມຫວຽດນາມ ວ່າດ້ວຍການປັບປຸງຄຸນນະພາບການບຳລຸງສ້າງຊັບພະຍາກອນມະນຸດໃຫ້ ສປປ ລາວ ກໍ່ໄດ້ຮັບຄວາມເອົາໃຈໃສ່ໃນການປະຕິບັດຈາກປະຊາຊົນ ແລະ ຫຼາຍພາກສ່ວນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ, ບັນດາຮາກຖານການສຶກສາຢູ່ 6 ແຂວງພາກຕາເວັນຕົກສຽງເໜືອຂອງຫວຽດນາມ. ວຽກງານບຳລຸງສ້າງຊັບພະຍາກອນມະນຸດໃຫ້ແກ່ລາວ ຍາມໃດທ້ອງຖິ່ນກໍ່ຖືວ່າແມ່ນວຽກງານການເມືອງທີ່ສຳຄັນ, ບັນລຸໄດ້ໝາກຜົນຫຼາຍຢ່າງ.
ເອົໃຈໃສ່ດູແລ ແລະ ຊ່ວຍເຫຼືອນັກສຶກສາລາວ ໃຫ້ດີທີ່ສຸດ
ໃນໄລຍະການບຳລຸງສ້າງ, ນອກຈາກໄດ້ສຸມໃສ່ຍົກສູງຄຸນນະພາບໃນການບຳລຸງສ້າງແລ້ວ, ບັນດາແຂວງ ແລະ ໂຮງຮຽນ ຍາມໃດກໍ່ສ້າງເງື່ອນໄຂສະດວກໃຫ້ນັກສຶກສາລາວ ໃນການຮ່ຳຮຽນ ແລະ ດຳລົງຊີວິດ.
ນ້ອງ ສີສະວັດ ທິໄລຄຳ, ນັກສຶກສາລາວ ທີ່ແຂວງ ລາຍເຈົາ, ໄດ້ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ເມື່ອພວກນ້ອງຫາກໍ່ມາຮ່ຳຮຽນຢູ່ຫວຽດນາມ, ພວກນ້ອງຍັງມີຄວາມຫຍຸ້ງຍາກ ແລະ ສັບສົນຫລາຍຢ່າງ. ຍ້ອນວ່າພວກນ້ອງ ບໍ່ຄ່ອງແຄ້ວພາສາຫວຽດນາມ ຈິ່ງພົວພັນສື່ສານກັບຫມູ່ເພື່ອນລາວເປັນສ່ວນໃຫຍ່. ແຕ່ຄູອາຈານຂອງພວກນ້ອງກໍ່ໄດ້ເອົາໃຈໃສ່ບຳລຸງສ້າງພາສາຫວຽດນາມ ແລະ ທັກສະການດຳລົງຊີວິດ, ຮັກສາສີສັນ ແລະ ວັດທະນະທຳຂອງເຜົ່າ. ຄຽງຄູ່ກັນນັ້ນ, ພວກນ້ອງກໍ່ຍັງເຂົ້າຮ່ວມບັນດາກິດຈະກຳຂອງແຂວງ ແລະ ໂຮງຮຽນ ເຊັ່ນ: ການພົບປະແລກປ່ຽນວັດທະນະທຳ, ກິລາ, ການແຂ່ງຂັນ, ງານບຸນປະເພນີ, ຢ້ຽມຢາມຮ່ອງຮອຍປະຫວັດສາດ, ແຕ່ງອາຫານຫວຽດນາມ... ດັ່ງນັ້ນ, ພວກນ້ອງຈຶ່ງໄດ້ປັບຕົວຢ່າງໄວວາເພື່ອເຊື່ອມໂຍງເຂົ້າກັບສະພາບແວດລ້ອມອັນໃໝ່, ເຂົ້າໃຈວັດທະນະທຳ, ຮີດຄອງປະເພນີ ຂອງຊາວຫວຽດນາມ ຕື່ມອີກ.
 |
| ນັກສຶກສາລາວໃນລາຍການພົບປະແລກປ່ຽນສະເຫຼີມສະຫຼອງບຸນປະເພນີບຸນປີໃໝ່ລາວ ທີ່ວິທະຍາໄລຊຸມຊົນລ່າຍເຈົ້໋າ. |
ນ້ອງ ສີສະຫວັດ ພ້ອມກັບບັນດານັກສຶກສາລາວ ກໍ່ກ່າວອີກວ່າ: ໃນໄລຍະທີ່ໄປຮຽນຢູ່ແຂວງ ລ່າຍເຈົ່າ ໄດ້ຮັບຄວາມເອົາໃຈໃສ່ຈາກບັນດາການນຳແຂວງ ຕະຫຼອດຮອດບັນດາຄະນະ, ຂະແໜງ ແລະ ອົງການຈັດຕັ້ງຕ່າງໆຂອງແຂວງ. ໃນວັນຊາດລາວ, ບຸນປີໃໝ່ປະເພນີ... ທາງແຂວງ ແລະ ໂຮງຮຽນກໍ່ໄດ້ຈັດງານບຸນໃຫ້ນັກສຶກສາລາວ ເພື່ອບັນເທົາຄວາມຄິດຮອດບ້ານ ແລະ ເອົາໃຈສຸມໃສ່ໃນການຄົ້ນຄວ້າຮຳ່ຮຽນ.
ນ້ອງ ສຸລິຍົງ ໄຊຍະວົງ ເນື່ອງຈາກວ່າ ຮຽນສາຂາແພດສາດ ແລະ ເປັນຫົວໜ້າຫ້ອງ ສະນັ້ນ ລາວເວົ້າພາສາຫວຽດນາມໄດ້ຢ່າງຄ່ອງແຄ້ວດີ. ນ້ອງເລົ່າກ່ຽວກັບປະສົບການຢູ່ຫວຽດນາມຕື່ມວ່າ: “ພວກນ້ອງມັກປະເທດຫວຽດນາມ, ອາຫານກໍ່ແຊບ, ອາກາດເຢັນກວ່າຢູ່ແຂວງຜົ້ງສາລີ ບ້ານເກີດຂອງນ້ອງ. ພິເສດແມ່ນສະພາບແວດລ້ອມແຫ່ງການຮ່ຳຮຽນຢູ່ຫວຽດນາມ ນັບມື້ນັບພັດທະນາ, ຄູອາຈານ ແລະ ເພື່ອນມິດຂອງຫວຽດນາມ ກໍ່ໃຈດີ, ສະໜິດສະໜົມທີ່ສຸດ”.
 |
| ນັກສຶກສາລາວທີ່ຮຽນສາຂາອະນຸບານໄດ້ຖ່າຍຮູບຈົບຊັ້ນ ດ້ວຍການນຸ່ງຊຸດຂອງຫວຽດນາມ ສົກຮຽນ 2022 ຢູ່ເມືອງລ່າຍເຈົ່າ. |
ທ່ານ ປະລິນຍາເອກ ຫງ້ວຽນ ຕ້ຽນ ຢຸງ, ຮອງຫົວໜ້າຫ້ອງການວິຊາການ ແລະ ຂໍ້ມູນຂ່າວສານ, ມະຫາວິທະຍາໄລ ໄຕບັກ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ນັກສຶກສາຕ່າງປະເທດ ເມື່ອມາຮຽນຢູ່ມະຫາວິທະຍາໄລແຫ່ງນີ້, ນອກຈາກຈະໄດ້ຮັບການໜູນຊ່ວຍດ້ານການບຳລຸງສ້າງຕາມນະໂຍບາຍແລ້ວ, ກໍ່ຍັງໄດ້ຮັບທຶນການສຶກສາຈາກສັນຍາລະຫວ່າງລັດຖະບານ ຫຼື ຈາກແຂວງເຊີນລາ, ຈາກມະຫາວິທະຍາໄລ ໄຕບັກ ນຳອີກ.
ບັນດາໝາກຜົນທີ່ບັນລຸໄດ້ໃນຂົງເຂດການສຶກສາ ແລະ ບຳລຸງສ້າງ ໄດ້ປະກອບສ່ວນສຳຄັນເຂົ້າໃນການເສີມຂະຫຍາຍນ້ຳໃຈສາມັກຄີມິດຕະພາບທີ່ “ສວຍສົດງົດງາມ ແລະ ໝັ້ນຄົໃຂະນົງແກ່ຮໄປຊົ່ວກາລະນານ” ຂອງສອງປະເທດ ຫວຽດນາມ - ລາວ.
ອານຸໄຊ ສະຫວັດ
