ຍສໝ - ທີ່ວັດ Truc Lam (Ambakote, Kandy, ສີລັງກາ), ນັກຮຽນທຸກໄວໄດ້ເຕົ້າໂຮມກັນໃນບໍລິເວນທີ່ສະຫງົບສຸກຂອງວັດ, ຮຽນພາສາຫວຽດນາມ ຜ່ານບັນດາການເຄື່ອນໄຫວຄື: ເກມ, ຮ້ອງເພງ, ປະສົບການວັດທະນະທໍາພື້ນເມືອງຫວຽດນາມ. ບົດຮຽນເຫຼົ່ານີ້ຊ່ວຍໃຫ້ນັກຮຽນມີຄວາມຄຸ້ນເຄີຍກັບພາສາໃນຂະນະທີ່ສ້າງຊຸມຊົນທີ່ມີຄວາມສາມັກຄີກັນ. ຮູບແບບນີ້ໄດ້ຮັບການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ ແລະ ກາຍເປັນຈຸດສະຫວ່າງຂອງການສຶກສາຊຸມຊົນ, ປະກອບສ່ວນເພີ່ມທະວີການແລກປ່ຽນວັດທະນະທຳລະຫວ່າງ ຫວຽດນາມ ແລະ ສີລັງກາ.
ຍສໝ - “ການຂະຫຍາຍເຄືອຂ່າຍຕູ້ປື້ມພາສາຫວຽດນາມ ບໍ່ພຽງແຕ່ປະກອບສ່ວນນຳປື້ມ ແລະ ອຸປະກອນການຮຽນຂອງຫວຽດນາມ ໄປຍັງຊາວຫວຽດນາມ ຢູ່ຕ່າງປະເທດເທົ່ານັ້ນ, ຫາກຍັງຊຸກຍູ້ການທູດວັດທະນະທຳ, ພາສາ, ເຜີຍແຜ່ບັນດາຄຸນຄ່າວັດທະນະທຳຫວຽດນາມ ໃນສະພາບການເຊື່ອມໂຍງເຂົ້າກັບສາກົນ”. ນັ້ນແມ່ນການແບ່ງປັນຂອງທ່ານ ປອ. ຟ້າມວິ້ງໄທ - ຫົວໜ້າບັນນາທິການສຳນັກພິມຈຳໜ່າຍການສຶກສາ ຫວຽດນາມ ໄດ້ໃຫ້ສຳພາດຕໍ່ວາລະສານ ຍຸກສະໄໝ ກ່ຽວກັບຂະບວນການປະຕິບັດຮູບແບບຕູ້ປຶ້ມຫວຽດນາມ ຢູ່ໃນໂລກ.
ຍສໝ - ໃນສະພາບທີ່ເດັກນ້ອຍຫວຽດນາມຢູ່ຕ່າງປະເທດນັບມື້ນັບໄດ້ຮັບອິດທິພົນຈາກສະພາບແວດລ້ອມປະຈຳຖິ່ນ, ນັກຄົ້ນຄ້ວາ ແລະ ຄູສອນພາສາຫວຽດນາມ ຫຼາຍຄົນຢືນຢັນວ່າ ພາສາການສອນບໍ່ສາມາດແຍກອອກຈາກວັດທະນະທຳການສອນ. ເມື່ອແຕ່ລະບົດຮຽນກາຍເປັນປະສົບການທາງດ້ານວັດທະນະທໍາ, ເດັກນ້ອຍບໍ່ພຽງແຕ່ໄດ້ຮຽນຮູ້ການອອກສຽງ ແລະ ການໃຊ້ຄໍາສັບເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ຍັງເຂົ້າໃຈຢ່າງເລິກເຊິ່ງກ່ຽວກັບປະຫວັດສາດ, ວິຖີຊີວິດ ແລະຄຸນຄ່າຂອງຫວຽດນາມ - ພື້ນຖານອັນສໍາຄັນໃຫ້ແກ່ການປົກປັກຮັກສາແບບຍືນຍົງ ໃຫ້ພາສາຫວຽດນາມ ຢູ່ຕ່າງປະເທດ.
ຍສໝ - ຊາວປະມົງ ຫວຽດນາມ ຮ່ວມກັບ ກຳລັງປ້ອງກັນຊາຍແດນ ກຳລັງດຳເນີນມາດຕະການປ້ອງກັນ ການປະມົງທີ່ຜິດກົດໝາຍ, ບໍ່ລົງບັນທຶກ ແລະ ບໍ່ປະຕິບັດຕາມກົດໝາຍ (IUU). ການຮັບຮູ້ຂອງຊາວປະມົງໄດ້ຖືກຍົກລະດັບຂຶ້ນ, ການຄວບຄຸມເຮືອປະມົງ ແລະ ການຈັດການກັບຄວາມຜິດຖືກດຳເນີນຢ່າງເຂັ້ມງວດ, ມຸ່ງໄປສູ່ອາຊີບປະມົງທັນສະໄໝ, ຍືນຍົງ ແລະ ເປົ້າໝາຍການກຳຈັດ “ໃບເຫຼືອງ” ຂອງ ຄະນະກຳມະການເອີຣົບ.
ຍສໝ - ໃນໄລຍະສອງປີຜ່ານມາ, ແຂວງເຫງະອານ ໄດ້ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດຫຼາຍຢ່າງຢ່າງເຂັ້ມງວດເພື່ອປະຕິບັດຂໍ້ກຳນົດຕ້ານການຫາປາທີ່ຜິດກົດໝາຍ, ບໍ່ໄດ້ລາຍງານ ແລະ ບໍ່ໄດ້ຄວບຄຸມ (IUU), ປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນຄວາມພະຍາຍາມຂອງປະເທດໃນການຍົກເລີກ “ບັດເຫຼືອງ” ຂອງຄະນະກຳມະການເອີຣົບ (EC) ກ່ຽວກັບອາຫານທະເລ.
ຍສໝ - ດ້ວຍຄວາມເອົາໃຈໃສ່ ແລະ ບຸລິມະສິດຂອງພັກ ແລະ ລັດ ໄດ້ສະແດງອອກຜ່ານບັນດານະໂຍບາຍ ແລະ ໂຄງການຕົວຈິງ; ການເຂົ້າຮ່ວມຂອງກະຊວງ, ຄະນະ, ຂະແໜງການ, ສະມາຄົມ; ການຕອບສະໜອງຂອງປະຊາຄົມຊາວຫວຽດນາມ ອາໄສຢູ່ຕ່າງປະເທດ, ການເຄື່ອນໄຫວສິດສອນ ແລະ ຮຽນພາສາຫວຽດນາມ ໄດ້, ພວມສືບຕໍ່ແຜ່ຂະຫຍາຍໄປທົ່ວ 5 ທະວີບ. ການເຄື່ອນໄຫວນີ້ໄດ້ທຳລາຍບັນດາຮົ້ວກີດຂວາງດ້ານພາສາ, ຊຸກຍູ້ຊາວຫວຽດນາມຢູ່ຕ່າງປະເທດລຸ້ນທີ 2 ແລະ 3 ສືບຕໍ່ຮັກສາ ແລະ ເຊີດຊູບັນດາພາສາແມ່, ຮັກສາເອກະລັກແຫ່ງຊາດ.
ຍສໝ - ຄາດວ່າໃນທ້າຍປີນີ້, ທີມງານກວດກາຂອງຄະນະກຳມະການເອີຣົບ (EC) ຈະໄປຢ້ຽມຢາມຫວຽດນາມເພື່ອກວດກາການປະຕິບັດຂໍ້ກຳນົດຕ້ານການຫາປາທີ່ຜິດກົດໝາຍ, ບໍ່ໄດ້ລາຍງານ ແລະ ບໍ່ໄດ້ຄວບຄຸມ (IUU). ໃນຖານະທີ່ເປັນທ້ອງຖິ່ນທີ່ມີອຸດສາຫະກຳປະມົງພັດທະນາ ແລະ ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຢ່າງຫຼວງຫຼາຍຈາກກົດລະບຽບ IUU, ບໍ່ດົນມານີ້, ແຂວງແທງຮວ່າ ໄດ້ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດຫຼາຍວິທີແກ້ໄຂພ້ອມໆກັນເພື່ອສ້າງການປະມົງແບບຍືນຍົງ, ເຂົ້າຮ່ວມຢ່າງຕັ້ງໜ້າກັບທົ່ວປະເທດໃນການກຽມພ້ອມທີ່ຈະຕ້ອນຮັບທີມງານກວດກາ EC, ເພື່ອແນໃສ່ລຶບລ້າງ "ບັດເຫຼືອງ" ສຳລັບການປະມົງ.
ຍສໝ - ວັນທີ 2 ພະຈິກນີ້, ຢູ່ເທິງເວທີການແຂ່ງຂັນເວົ້າເກັ່ງພາສາຫວຽດນາມຢູ່ຍີ່ປຸ່ນຄັ້ງທີ 19, ທ່ານ Hikaru Watanabe ໄດ້ເປັນກຽດ, ເຫລື້ອມໃສໃນທ່າມກາງແສງໄຟແລະສຽງຕົບມື. ຖືໄມໂຄຣໂຟນ, ລາວເລົ່າເລື່ອງການເດີນທາງໄປຮຽນພາສາຫວຽດນາມວ່າ: ມື້ທຳອິດທີ່ອຶດອັດໃຈຢູ່ຮ່າໂນ້ຍ, ມິດຕະພາບໃນຫ້ອງຮຽນ, ຮ້ານອາຫານເຝີ ທີ່ຄຸ້ນເຄີຍ ແລະ ເວລາທີ່ລາວເຮັດຜິດພາດ ແລະຫົວຂວັນຮ່ວມກັນ. ໃນເວລານັ້ນ, ທ່ານ Hikaru Watanabe ບໍ່ພຽງແຕ່ແມ່ນຜູ້ເຂົ້າຮ່ວມການແຂ່ງຂັນເທົ່ານັ້ນ ຫາກຍັງເປັນພະຍານຫຼັກຖານທີ່ມີຊີວິດຊີວາເຖິງພະລັງການເຊື່ອມໂຍງດ້ານພາສາ, ເປັນການລະດົມກຳລັງໃຈໃຫ້ບັນດາເພື່ອນມິດຕ່າງປະເທດທີ່ມີຄວາມຮັກແພງຊາວຫວຽດນາມ.
ຍສໝ - ເນື່ອງໃນໂອກາດສະເຫຼີມສະຫຼອງ 50 ປີແຫ່ງວັນຊາດ ສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊົນລາວ (2 ທັນວາ 1975 – 2 ທັນວາ 2025), ການມາຢ້ຽມຢາມ ແລະ ອວຍພອນຂອງບັນດາການນຳ, ອົງການ, ອົງການຈັດຕັ້ງຂອງ ຫວຽດນາມ ຢູ່ ຮ່າໂນ້ຍ ແລະ ວຽງຈັນ ໄດ້ປະກອບສ່ວນເພີ່ມທະວີສາຍພົວພັນມິດຕະພາບອັນຍິ່ງໃຫຍ່, ຄວາມສາມັກຄີແບບພິເສດ ແລະ ການຮ່ວມມືຮອບດ້ານລະຫວ່າງສອງປະເທດ.
ຍສໝ - ວັນທີ 25 ພະຈິກ, ດ່ານຊາຍແດນ ແທັງຫາຍ, ກອງທັບປ້ອງກັນຊາຍແດນ ແຂວງແຄັ້ງຮວ່າ ໄດ້ປະສານງານກັບ ຄະນະກຳມະການປົກຄອງ ບ້ານ ວິ້ງຫາຍ (ແຂວງແຄັ້ງຮວ່າ) ຈັດຕັ້ງກອງປະຊຸມເພື່ອປະຊາສຳພັນ, ຕຸກຕິການຕ້ານການປະມົງ ທີ່ຜິດກົດໝາຍ, ບໍ່ລາຍງານ ແລະ ບໍ່ຕາມຂໍ້ກຳນົດ (IUU) ໃຫ້ແກ່ກວ່າ 80 ນາຍທ່າ ແລະ ເຈົ້າຂອງເຮືອປະມົງ ທີ່ສັງກັດຢູ່ຕາມກຸ່ມ, ທີມງານປະມົງໃນເຂດນັ້ນ.
ຍສໝ - ທີ່ກອງປະຊຸມອອນໄລຄັ້ງທີ 23 ຂອງຄະນະຊີ້ນໍາແຫ່ງຊາດກ່ຽວກັບການຕ້ານການຫາປາທີ່ຜິດກົດໝາຍ, ບໍ່ມີການລາຍງານ ແລະບໍ່ມີລະບຽບ (IUU) ໃນວັນທີ 25 ພະຈິກ ຢູ່ນະຄອນ ໂຮ່ຈີມິນ, ທ່ານນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ຟ້າມມິງຈິງ ໄດ້ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ບັນດາຫົວໜ້າກະຊວງ, ຂະແໜງການ, ທ້ອງຖິ່ນຮັບຜິດຊອບໂດຍກົງ ຖ້າການລະເມີດເກີດຂຶ້ນ; ພ້ອມກັນນັ້ນກໍໄດ້ຊີ້ນຳໃຫ້ສຳເລັດຂໍ້ມູນ ແລະ ການບັນທຶກ, ພ້ອມທັງກະກຽມຢ່າງເຕັມທີ່ໃຫ້ແກ່ການກວດກາຄັ້ງທີ 5 ຂອງຄະນະກຳມະການເອີລົບ (EC).
ຍສໝ - ວັນທີ 25 ພະຈິກ, ຢູ່ນະຄອນ ໂຮ່ຈີມິນ, ທ່ານຮອງນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ຫວຽດນາມ ບຸ່ຍແທັງເຊີນ ໄດ້ໃຫ້ການຕ້ອນຮັບທ່ານ ໄຊຊະນະ ສິດທິພອນ ຮອງລັດຖະມົນຕີກະຊວງເຕັກໂນໂລຢີ ແລະ ການສື່ສານ ລາວ, ເນື່ອງໃນໂອກາດເຂົ້າຮ່ວມເວທີປາໄສເສດຖະກິດລະດູໃບໄມ້ຫຼົ່ນປີ 2025.
ຍສໝ - ທ່ານນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ຫວຽດນາມ ຟ້າມມິນຈິງ ແລະ ພັນລະຍາ ພ້ອມກັບຄະນະຜູ້ແທນຂັ້ນສູງ ຫວຽດນາມ ໄດ້ເດີນທາງອອກຈາກ ອາຟະລິກາໃຕ້, ສິ້ນສຸດການເຂົ້າຮ່ວມກອງປະຊຸມສຸດຍອດ G20 ປີ 2025 ແລະ ບັນດາການເຄື່ອນໄຫວ 2 ຝ່າຍຢູ່ ອາຟະລິກາໃຕ້.
ຍສໝ - Stephen Turban (ຊາວອາເມລິກາ) ມີຄວາມກະຕືລືລົ້ນໃນເລື່ອງຕະຫຼົກທີ່ຢືນຂຶ້ນ; Kyo York ມາຈາກ New York (ອາເມລິກາ) ມີຄວາມກະຕືລືລົ້ນໃນດົນຕີ Trinh Cong Son; Andrey ຫງວຽນ(ລັດເຊຍ) ຖືກໃຈກັບອາຫານພື້ນເມືອງ. ຜູ້ບ່າວຊາວຕ່າງປະເທດ 3 ຄົນມາຫວຽດນາມຈາກປະເທດຢູ່ຫ່າງໄກສອກຫຼີກ ແຕ່ມີຄວາມຮັກແພງຕໍ່ວັດທະນະທຳຫວຽດນາມ. ເພື່ອຕອບສະໜອງຄວາມຮັກແພງນັ້ນ, ເຂົາເຈົ້າໄດ້ຫັນເອົາພາສາຫວຽດນາມເປັນຂົວຕໍ່, ເປັນພາຫະນະສື່ສານ. ໂດຍບັງເອີນ, ເຂົາເຈົ້າໄດ້ກາຍເປັນ “ທູດ” ເພື່ອຊ່ວຍໃຫ້ພາສາຫວຽດນາມ ບິນສູງ ແລະ ໄກ.
ຍສໝ - ໃນເຊົ້າວັນທີ 22 ພະຈິກ ທີ່ກາເມົາ, ກອບເຮືອ 42 – ກອງບັນຊາການ ເຂດ ຕໍາຫຼວດທະເລ 4 ໄດ້ຈັດກອງປະຊຸມສະຫຼຸບຜົນວຽກງານປະຈຳປີ 2025. ຈຸດເດັ່ນຂອງປີຄືການກວດກາ, ການເຮັດວຽກປະຊາສຳພັນກ່ຽວກັບການຕໍ່ຕ້ານການຂຸດຄົ້ນສັດນ້ຳທະເລທີ່ຜິດກົດໝາຍ, ບໍ່ລາຍງານ ແລະ ບໍ່ຕາມຂໍ້ກຳນົດ (IUU) ໃຫ້ແກ່ເຮືອ ແລະ ຊາວປະມົງຫຼາຍພັນຮອບ, ຊຶ່ງໄດ້ມີສ່ວນຊ່ວຍໃນການບັນລຸເປົ້າໝາຍຮ່ວມຂອງປະເທດໃນຄວາມພະຍາຍາມຍົກເລີກ “ໃບເຕືອນສີເຫຼືອງ” EC.
ຍສໝ - ຫວ່າງມໍ່ໆນີ້, ການແຂ່ງຂັນເວົ້າເກັ່ງ, ຮູບພາບ, ຄວາມສາມາດພາສາຫວຽດນາມ... ຢູ່ ຍີ່ປຸ່ນ ນັບມື້ນັບໄດ້ຮັບຄວາມນິຍົມຊົມຊອບ. ມັນບໍ່ພຽງແຕ່ແມ່ນການເຄື່ອນໄຫວຍົກສູງຄວາມສາມາດດ້ານພາສາເທົ່ານັ້ນ, ຫາກຍັງແມ່ນການອະນຸລັກຮັກສາ ແລະ ເຜີຍແຜ່ພາສາແມ່ໃນຊຸມຊົນຊາວ ຫວຽດນາມ ປະມານ 600.000 ຄົນພວມດຳລົງຊີວິດ, ຮ່ຳຮຽນ ແລະ ເຮັດວຽກຢູ່ທີ່ນີ້. ນອກນີ້ຍັງເປັນບ່ອນຫຼິ້ນຂອງນັກສຶກສາຕ່າງປະເທດທີ່ຮຽນພາສາຫວຽດນາມ, ຊ່ວຍໃຫ້ເຂົາເຈົ້າປະຕິບັດ ແລະ ສະແດງຄວາມເຂົ້າໃຈດ້ານພາສາ ແລະ ວັດທະນະທຳ ຫວຽດນາມ.
ຍສໝ - ດ້ວຍຊາຍຝັ່ງທະເລຍາວກວ່າ 191 ກິໂລແມັດ ແລະ ເຮືອຫາປາຫຼາຍກວ່າ 8000 ລຳ, ກວາງຈິ້ ເປັນໜຶ່ງໃນບັນດາທ້ອງຖິ່ນທີ່ມີກິດຈະກຳຂຸດຄົ້ນສິນທະເລທີ່ເຂັ້ມແຂງຢູ່ພາກກາງ. ຫຼັງຈາກການລວມຫົວໜ່ວຍການບໍລິຫານ, ແຂວງກວາງຈິ້ ກຳລັງເພີ່ມທະວີມາດຕະການທີ່ເຂັ້ມງວດຫຼາຍຢ່າງເພື່ອສະກັດກັ້ນການລະເມີດການຂຸດຄົ້ນສິນທະເລທີ່ຜິດກົດໝາຍ, ບໍ່ໄດ້ລາຍງານ ແລະ ບໍ່ໄດ້ຄວບຄຸມ (IUU) ຢ່າງລະອຽດ, ປະກອບສ່ວນຢ່າງສຳຄັນເຂົ້າໃນແຜນການລົບລ້າງ “ບັດເຫຼືອງ” ຂອງຄະນະກຳມະການເອີຣົບ (EC).
ຍສໝ - ຄະນະກຳມະການປະຕິບັດງານກ່ຽວກັບບັນດາອົງການບໍ່ຂຶ້ນກັບລັດຖະບານຕ່າງປະເທດຈະຈັດຕັ້ງ “ກອງປະຊຸມສາກົນຄັ້ງທີ 5 ກ່ຽວກັບການຮ່ວມມືລະຫວ່າງຫວຽດນາມ ແລະ ບັນດາອົງການບໍ່ຂຶ້ນກັບລັດຖະບານຕ່າງປະເທດ, ບັນດາຄູ່ຮ່ວມມືເພື່ອການພັດທະນາແບບວັດທະນາຖາວອນ ແລະ ຍືນຍົງ” ໃນວັນທີ 4 ທັນວາ 2025.
ຍສໝ - ໃນວັນທີ 18 ພະຈິກ, ທີ່ກອງປະຊຸມຂ່າວໃນໂອກາດສະເຫຼີມສະຫຼອງ 35 ປີ ແຫ່ງການພົວພັນລະຫວ່າງຫວຽດນາມ ແລະ ສະຫະພາບເອີຣົບ (EU), ທ່ານ Julien Guerrier ເອກອັກຄະລັດຖະທູດສະຫະພາບເອີຣົບ ປະຈຳ ຫວຽດນາມ ໄດ້ປະເມີນວ່າ ຫວຽດນາມໄດ້ “ປັບປຸງຮອບດ້ານ” ໂຄງສ້າງກົດໝາຍຕ້ານການຫາປາ IUU ຢ່າງຄົບຖ້ວນ ແລະ ບັນລຸໄດ້ຄວາມຄືບໜ້າຫຼາຍຢ່າງທີ່ທາດແທ້, ແຕ່ການຍົກເລີກບັດເຫຼືອງຍັງຕ້ອງການເວລາຫຼາຍກວ່ານີ້ເພື່ອເສີມຂະຫຍາຍປະສິດທິພາບຂອງການປະຕິບັດໃນຂົງເຂດນີ້ໃຫ້ສົມບູນແບບ.
ຍສໝ - ວັນທີ 18 ພະຈິກນີ້, ໃນການປະຊຸມຄັ້ງທີ 22 ຂອງຄະນະກຳມະການແຫ່ງຊາດ ກ່ຽວກັບການຕ້ານການຈັບປາຜິດກົດໝາຍ, ບໍ່ລາຍງານ ແລະ ບໍ່ຕາມຂໍ້ກຳນົດ (IUU), ຮອງນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ເຈີນໂຮງຮາ, ຮອງປະທານຄະນະກຳມະການ, ໄດ້ເນັ້ນຫນັກບົດບາດຫຼັກຂອງກະຊວງ ກະສິກຳ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມ ໃນການຄຸ້ມຄອງອາຊີບປະມົງ, ຮ້ອງຂໍໃຫ້ບັນດາຫນ່ວຍງານມຸ່ງເນັ້ນແກ້ໄຂຈຸດບົກພ່ອງທີ່ຍັງລ່າຊ້າ, ສຳເລັດລະບົບຂໍ້ມູນອາຊີບປະມົງແຫ່ງຊາດໃຫ້ສົມບູນ ສອດຄ່ອງ ແລະ ຕອບສະໜອງຕໍ່ການກວດກາ, ການຕິດຕາມແຫຼ່ງກຳເນີດ.