ໂອກາດພັດທະນາໝູ່ບ້ານອາຊີບຈັກສານຂອງຊາວເຜົ່າ ຂະແມ
ອາຊີບຈັກສານຂອງຊາວເຜົ່າຂະແມ ມີມາແຕ່ດົນນານແລ້ວ. ໃນຊີວິດອອກແຮງງານທຳການຜະລິດ, ການດຳເນີນຊີວິດປະຈຳວັນ, ຊາວເຜົ່າຂະແມ ໄດ້ໃຊ້ເຄື່ອງຈັກສານຫຼາຍປະເພດຈາກອາຊີບຈັກສານພື້ນເມືອງຂອງຊາວເຜົ່າຕົນ.
ອາຊີບຈັກສານຂອງຊາວເຜົ່າຂະແມ ມີມາແຕ່ດົນນານແລ້ວ. ໃນຊີວິດອອກແຮງງານທຳການຜະລິດ, ການດຳເນີນຊີວິດປະຈຳວັນ, ຊາວເຜົ່າຂະແມ ໄດ້ໃຊ້ເຄື່ອງຈັກສານຫຼາຍປະເພດຈາກອາຊີບຈັກສານພື້ນເມືອງຂອງຊາວເຜົ່າຕົນ.
ຍສໝ - ດ້ວຍທິດນຳ “ໃຫ້ຄັນເບັດດີກວ່າໃຫ້ປາ”, ບັນດາທ້ອງຖິ່ນທີ່ມີຊາວເຜົ່າ ຂະແມ ດຳລົງຊີວິດເປັນຈຳນວນຫຼວງຫຼາຍໄດ້ຫັນເປັນລະອຽດບັນດາແຜນນະໂຍບາຍ, ນະໂຍບາຍຂອງພັກ ແລະ ລັດ ສອດຄ່ອງກັບສະພາບຕົວຈິງຂອງທ້ອງຖິ່ນ. ຈາກນັ້ນ, ໄດ້ເປີດໂອກາດເພື່ອຫຼຸດພົ້ນອອກຈາກຄວາມທຸກຍາກ ແລະ ບືນຕົວຂຶ້ນສ້າງຄວາມຮັ່ງມີຢ່າງຖືກຕ້ອງຕາມກົດໝາຍຂອງຊາວ ຂະແມ ໃນບໍລິເວນ.
ຍສໝ - ງານບຸນວັດທະນະທຳຊົນເຜົ່າຢູ່ເມືອງ ມົກເຈົາ (ແຂວງ ເຊີນລາ) ປີ 2022 ຈະດຳເນີນເນື່ອງໃນໂອກາດວັນຊາດ 2/9 (ແຕ່ວັນທີ 29/8 – 4/9) ດ້ວຍການເຄື່ອນໄຫວວັດທະນະທຳ, ສິລະປະ ແລະ ກິລາຫຼາຍຢ່າງ.
ຕອນບ່າຍວັນທີ 23 ທັນວາ, ຢູ່ຫໍສະພາແຫ່ງຊາດ, ທ່ານຮອງປະທານ ຜູ້ປະຈຳການ ສະພາແຫ່ງຊາດ ຫວຽດນາມ ເຈີນແທງເໝີນ ໄດ້ເຮັດວຽກກັບ ຜູ້ປະຈຳການສະພາຊົນເຜົ່າ ກ່ຽວກັບບັນດາໜ້າທີ່ຈຸດສຸມໃນໄລຍະຈະມາເຖິງ.
ຍສໝ - ເພື່ອແນໃສ່ຮັກສາມໍລະດົກວັດທະນະທຳ ຕີກອງຄ້ອງ ຕໍ່ໜ້າຜົນກະທົບຂອງການດຳລົງຊີວິດໃນສັງຄົມປັດຈຸບັນ, ປີ 2023, ພະແນກວັດທະນະທຳ, ກິລາ ແລະ ການທ່ອງທ່ຽວແຂວງ ກອນຕຸມ ໄດ້ຈັດຫ້ອງສອນຕີຄ້ອງ, ກອງໃຫ້ແກ່ ຊາວຊົນເຜົ່າເຊີດັງ 52 ຄົນໃນບໍລິເວນເມືອງ ດັກເງີເລີຍ ແລະ ຕູເມີຣົງ.
ຍສໝ - ນອກຈາກການຟື້ນຟູບົດຟ້ອນທີ່ເກົ່າແກ່ຂອງພໍ່ແມ່ປະຊາຊົນເຜົ່າຜູ້ໄທຢູ່ເຊີນລາ7 ບົດແລ້ວ, ສະໂມສອນກໍ່ສະຫງວນເວລາເພື່ອຝຶກແອບບັນດາບົດຟ້ອນພື້ນເມືອງຜູ້ໄທ, ເຊີນຄູສອນມາສອນໜັງສືຊົນເຜົ່າຜູ້ໄທ ໃຫ້ແກ່ສະມາຊິກ ແລະ ພໍ່ແມ່ປະຊາຊົນໃນບ້ານ.
ຍສໝ - ກອງປະຊຸມສຳມະນາແນະນຳໂຄງການ “ຍົກສູງກຳລັງຄວາມສາມາດດ້ານເສດຖະກິດໃຫ້ແກ່ແມ່ຍິງ ຢູ່ ຫວຽດນາມ” (ຂຽນຫຍໍ້ແມ່ນ AWEEV) ຫາກໍ່ດຳເນີນໂດຍມີການເຂົ້າຮ່ວມຂອງຜູ້ຕາງໜ້າສະຖານທູດ ການາດາ, ຄະນະກຳມະການປະຊາຊົນ ແລະ ບັນດາພະແນກ, ຂະແໜງການແຂວງລາຍເຈົາ, ອົງການ CARE ສາກົນ ປະຈຳ ຫວຽດນາມ, ບັນດາຄູ່ຮ່ວມມືໂຄງການ ແລະ ຜູ້ໄດ້ຮັບຜົນປະໂຫຍດ.
ຍສໝ - ໃນຂອບເຂດຊຸມຊົນ, ພິທີສົມມະນາຄຸນເທບພະເຈົ້າຂອງຊາວເຜົ່າບານາ ມີຂອບ ຂະໜາດໃຫຍ່ກວ່າ ດ້ວຍການຮ່ວມແຮງຮ່ວມໃຈຂອງທຸກຄອບຄົວ, ທຸກຄົນ.
ຍສໝ - ທ່ານເລຂາທິການໃຫຍ່ ສະເໜີໃຫ້ຄະນະພົວພັນຕ່າງປະເທດສູນກາງຕ້ອງຖືການກໍ່ສ້າງຖັນແຖວພະນັກງານພົວພັນຕ່າງປະເທດທີ່ມີຄຸນນະທາດດ້ານການເມືອງຢ່າງໝັ້ນຄົງເປັນສຳຄັນ, ຍາມໃດກໍ່ຖືຜົນປະໂຫຍດຂອງປະເທດຊາດ, ຊົນເຜົ່າ, ປະຊາຊົນເປັນອັນດັບໜຶ່ງ.
ຍສໝ - ປະຈຸບັນແຂວງກຽນຢາງມີ 13% ຈຳນວນຄົວເຮືອນແມ່ນຊົນເຜົ່າຂະແມ (ປະມານ 16 ພັນຄົວເຮືອນ). ຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງຊາວຂະແມໄດ້ມີການປ່ຽນແປງໃນແຕ່ລະມື້ຍ້ອນເຄືອຂ່າຍໄຟຟ້າແຫ່ງຊາດ.
ເອື້ອຍຄູ ຮ່າແອັງເຟື້ອງ - ຄູສອນວິຊາພາສາ ອັງກິດ ຢູ່ໂຮງຮຽນມັດທະຍົມຕອນປາຍ ເຮືອງເກີ່ນ, ແຂວງ ຝຸທໍ້ ຂອງ ຫວຽດນາມ ເປັນກຽດໄດ້ຮັບລາງວັນສົມເດັດເຈົ້າຟ້າມະຫາຈັກກຣີ ປີ 2021 ຂອງ ໄທ. ເອື້ອຍຄູຜູ້ນີ້ໄດ້ຮັບການຕີລາຄາວ່າ ມີຫຼາຍຂໍ້ລິເລີ່ມທີ່ໂດດເດັ່ນໃນການສຶກສາ ແລະ ໄດ້ຂຶ້ນຊື່ລືຊາໄປທົ່ວປະຊາຄົມທ້ອງຖິ່ນ ກໍຄື ສາກົນ, ໜຶ່ງໃນນັ້ນແມ່ນຮູບແບບຫ້ອງຮຽນຂ້າມຊາຍແດນ, ປະກອບຄວາມຮູ້ ແລະ ທັກສະໃຫ້ແກ່ນ້ອງນັກຮຽນກາຍເປັນພົນລະເມືອງໂລກ.
ຍສໝ - ຄະນະກຳມະການປະຊາຊົນແຂວງ ເທື່ອທຽນເຫ້ວ ຫາກໍ່ອອກຂໍ້ຕົກລົງເລກທີ 629 ກ່ຽວກັບການຮັບການອຸປະຖຳຂອງໂຄງການ “ຊຸກຍູ້ການປະຕິບັດບັນດາສິດຂອງເດັກນ້ອຍຊົນເຜົ່າທີ່ມີຄວາມສ່ຽງສູງຢູ່ 3 ຕາແສງເຂດພູສູງ ເມືອງ ອາເລືອຍ, ແຂວງ ເທື່ອທຽນເຫ້ວ” ໂດຍອົງການ Adoptionscentrum (ACS – ສະວິດ) ອຸປະຖຳ ດ້ວຍຍອດເງິນທຶນໂຄງການ 974.052.300 ດົ່ງ.
ຍສໝ - ນັ້ນແມ່ນຈຳນວນເງິນສະໜັບສະໜູນໃຫ້ແກ່ໂຄງການ “ບໍໍ່ປະໃຫ້ຜູ້ໃດຖືກຕົກຢູ່ທາງຫຼັງ: ບັນດາການແຊກແຊງ, ປ່ຽນແປງໃໝ່, ປະດິດຄິດສ້າງ ເພື່ອແນໃສ່ຫຼຸດຜ່ອນສະພາບການເສຍຊີວິດຂອງ ຜູ້ເປັນແມ່ທີ່ແມ່ນຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍ ຢູ່ ຫວຽດນາມ”.
ບັນດາຜູ້ມີຄວາມໄວ້ເນື້ອເຊື່ອໃຈ ບໍ່ພຽງແຕ່ແມ່ນຜູ້ດີເດັ່ນດ້ານຄຸນສົມບັດ, ຄຸນນະທາດເທົ່ານັ້ນ, ຫາກຍັງໄດ້ຕີລາຄາ, ສະເໜີການປະຕິບັດນະໂຍບາຍທີ່ແທດຈິງ, ມີປະສິດທິຜົນໃຫ້ແກ່ ປຊຊ ບັນດາເຜົ່າອີກດ້ວຍ.
ພາຍຫລັງດຳເນີນໄປດ້ວຍຫຼາຍການເຄື່ອນໄຫວສະແດງວັດທະນະທຳທີ່ພົ້ນເດັ່ນມາເປັນ 3 ວັນ, ວັນທີ 8 ຕຸລາ, ຢູ່ຫໍພິພິທະພັນວັດທະນະທຳບັນດາເຜົ່າຫວຽດນາມ (ນະຄອນທ໊າຍງວຽນ, ແຂວງທ໊າຍງວຽນ), ວັນບຸນວັດທະນະທຳຊົນເຜົ່າຢ້າວທົ່ວປະເທດ ຄັ້ງທີ II ດ້ວຍຫົວຂໍ້ “ອະນຸລັກຮັກສາ, ເສີມຂະຫຍາຍສີສັນວັດທະນະທຳຊົນເຜົ່າຢ້າວ - ສະເໝີພາບ, ສາມັກຄີ, ເຊື່ອມໂຍງ ແລະພັດທະນາ” ໄດ້ອັດລົງ.
ນາງສາວເຜົ່າ ຢາ້ວ 11 ຄົນ ຢູ່ບ້ານ ນ້ຳເຢິດ, ຕາແສງ ເຕິນເຊີນ, ເມືອງ ເຈິເມີຍ, ແຂວງ ບັກກ້ານ ໄດ້ສ້າງຮູບແບບສະຫະກອນ, ຫັນບັນດາຜະລິດຕະພັນທ້ອງຖິ່ນກາຍເປັນສິນຄ້າ ເພື່ອພ້ອມກັນບືນຕົວຂຶ້ນຫຼຸດພົ້ນອອກຈາກຄວາມທຸກຍາກ. ຈາກນັ້ນ, ຢັ້ງຢືນທີ່ຕັ້ງບົດບາດ ຂອງແມ່ຍິງຊາວເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍໃນຄອບຄົວ ກໍ່ຄືຢູ່ໃນສັງຄົມ.
ຍສໝ - ໃນເດືອນມີນານີ້, ບັນດາການເຄື່ອນໄຫວຢູ່ໝູ່ບ້ານວັດທະນະທຳການທ່ອງທ່ຽວບັນດາເຜົ່າຫວຽດນາມ ທີ່ມີຫົວຂໍ້ “ສີຂຽວທີ່ຂ້ອຍຮັກ” ດ້ວຍຫຼາຍການເຄື່ອນໄຫວທີ່ອຸດົມສົມບູນ ແລະ ດຶງດູດໃຈ.
ຍສໝ - ຫວ່າງແລ້ວນີ້, ຢູ່ຫໍສະພາແຫ່ງຊາດ, ທ່ານຮອງປະທານຜູ້ປະຈຳການ ສະພາແຫ່ງຊາດ ຫວຽດນາມ ເຈີນແທງເໝີນ ໄດ້ເຮັດວຽກກັບ ຜູ້ປະຈຳການສະພາຊົນເຜົ່າ ກ່ຽວກັບບັນດາໜ້າທີ່ຈຸດສຸມໃນໄລຍະຈະມາເຖິງ
ຍສໝ - ໃນການປະຕິບັດງານຢູ່ບັນດາແຂວງທິດຕາເວັນຕົກສ່ຽງໃຕ້ພາກໃຕ້, ຕອນ ເຊົ້າວັນທີ 7 ເມສາ, ທ່ານ ຫງວຽນຊວນຟຸກ ປະທານປະເທດ ໄດ້ໄປຢ້ຽມຢາມ ແລະອວຍພອນບຸນປີໃໝ່ Chol chnam thmay ຢູ່ສະຖາບັນພຸດທະສາສະໜານິກາຍນິລະຍານ ຂະແມ, ຕັ້ງຢູ່ເມືອງໂອມົນ, ນະຄອນເກີ່ນເທີ.
ວັນທີ 23 ພຶດສະພາ, ຢູ່ ຫວຽດນາມ ຈະດຳເນີນການເລືອກຕັ້ງສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດ ຊຸດທີ XV, ສະມາຊິກສະພາປະຊາຊົນທຸກຂັ້ນ ອາຍຸການ 2021 – 2026. ເພື່ອຮັບປະກັນຈຳນວນ ແລະ ຄຸນນະພາບ ຂອງບັນດາຜູ້ສະໝັກຮັກເລືອກຕັ້ງ ແມ່ນຊາວຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍ ໃນສະພາແຫ່ງຊາດ ຊຸດທີ XV, ບັນດາອົງການທີ່ມີໜ້າທີ່ຮັບຜິດຊອບ ຂອງ ຫວຽດນາມ ໄດ້ ແລະ ພວມສ້າງເງື່ອນໄຂສະດວກໃຫ້ແກ່ບັນດາຜູ້ສະໝັກຮັບເລືອກຕັ້ງ ໃນວິວັດການສະໝັກຮັບເລືອກຕັ້ງກໍ່ຄືເສີມຂະຫຍາຍກຳລັງຄວາມສາມາດຂອງຕົນ ໃນການຂົນຂວາຍເລືອກຕັ້ງ.