ຕອນຄ່ຳວັນທີ 31 ສິງຫານີ້, ພວກຂ້າພະເຈົ້າ ໄດ້ພົບປະກັບທ່ານພົນຈັດຕະວາ ສົມພອນ ແກ້ວມີໄຊ ຢູ່ທີ່ໂຮງແຮມ, ພາຍຫຼັງທີ່ລາວ ຍົນໄປຮ່າໂນ້ຍ. ໃນອາຍຸ 89 ປີ, ການເດີນທາງອັນຍາວໄກແມ່ນຫຍຸ້ງຍາກ, ແຕ່ລາວຍັງຄົງຮັກສາທ່າທີອັນອົບອຸ່ນ, ໃຈກວ້າງ, ພ້ອມແລ້ວທີ່ຈະແບ່ງປັນຄວາມຊົງຈໍາອັນເລິກເຊິ່ງຂອງລາວກ່ຽວກັບຫວຽດນາມ - ສະຖານທີ່ທີ່ລາວຖືວ່າເປັນບ້ານເກີດເມືອງນອນທີສອງຂອງລາວ.
ໂດຍເຂົ້າຮ່ວມການປະຕິວັດແຕ່ອາຍຸ 14-15 ປີ, ຕະຫຼອດຊີວິດຂອງລາວທີ່ຕິດພັນກັບທະຫານອາຊີບ, ແຕ່ທຸກເທື່ອທີ່ລາວ ກ່າວເຖິງເວລາຮ່ຳຮຽນຢູ່ຫວຽດນາມ, ໄດ້ພົບປະກັບປະທານ ໂຮ່ຈີມິນ, ດວງຕາຂອງທ່ານ ພົນຈັດຕະວາ ສົມພອນ ໄດ້ສະຫວ່າງຂຶ້ນດ້ວຍອາລົມອີກຄັ້ງ.
 |
| ທ່ານ ພົນຈັດຕະວາ ສົມພອນ ແກ້ວມີໄຊ, ອະດີດປະທານສະມາຄົມນັກຮົບເກົ່າແຫ່ງຊາດລາວ. (ພາບ: Dinh Hoa) |
ທ່ານເລົ່າວ່າ ໃນຊຸມປີ 1957-1960, ທ່ານໄດ້ຮ່ຳຮຽນວັດທະນະທຳຢູ່ໄທງວຽນ; ຈາກນັ້ນໄດ້ຮຽນຢູ່ໂຮງຮຽນທະຫານບົກເຊີນໄຕ, ຈາກນັ້ນ ໂຮງຮຽນ ຫງວຽນອ໋າຍກວກ… ຊຸມປີນັ້ນກາຍເປັນສິ່ງລ້ຳຄ່າ, ຕິດຕາມລາວມາຈົນໄດ້ກັບມາເຮັດວຽກຢູ່ລາວ, ຈາກນັ້ນໄດ້ດຳລົງຕຳແໜ່ງຮອງປະທານ, ຈາກນັ້ນແມ່ນປະທານສະຫະພັນນັກຮົບເກົ່າແຫ່ງຊາດລາວ.
ໃນຄວາມຊົງຈໍາຂອງລາວ, ມີຄວາມຊົງຈໍາສອງຢ່າງທີ່ບໍ່ເຄີຍຫາຍໄປ.
ຄວາມຊົງຈຳຄັ້ງທຳອິດແມ່ນຄັ້ງທີ່ໄດ້ພົບກັບລຸງໂຮ່ ເມື່ອປີ 1959, ເມື່ອລຸງໂຮ່ ໄປຢາມໂຮງຮຽນວັດທະນະທຳຢູ່ ໄຕງວຽນ. ທ່ານເລົ່າວ່າ “ມື້ນັ້ນ, ພວກຂ້າພະເຈົ້າເຕົ້າໂຮມກັນໄວ, ທຸກຄົນລໍຖ້າຢູ່ປະຕູ, ແຕ່ລຸງໂຮ່ມາທາງເຮືອຈາກແມ່ນ້ຳ ເກົາ ໄປທາງຫຼັງ. ສິ່ງທີ່ແປກໃຈ! ລຸງຖາມວ່າ "ທູກຫຼານ ກໍ່ຄິດຮອດປະເທດ, ພໍ່ແມ່ຂອງເຈົ້າບໍ?". ພວກຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ມິດງຽບຍ້ອນຢ້ານວ່າຈະໃຫ້ຄຳຕອບຜິດ. ພຽງແຕ່ເມື່ອນັກຮຽນ ຊາວມົ້ງ ເວົ້າຢ່າງກ້າຫານວ່າ: "ພວກຫຼານຄິດຮອດປະເທດ ແລະ ພໍ່ແມ່ຂອງຕົນ", ລຸງໄດ້ງຶກຫົວ ແລະ ຍົກຍ້ອງວ່າ: "ຖືກຕ້ອງແລ້ວ, ບໍ່ຈື່ຈໍາປະເທດຂອງຕົນກໍ່ບໍ່ໄດ້, ເພາະວ່າປະເທດເປັນບ່ອນທີ່ບ່ອນຝັງສາຍແຮ່ແຜ່ສາຍບື. ພໍ່ແມ່ ເປັນຜູ້ໃຫ້ເກີດ ແລະ ລ້ຽງໃຫ້ກາຍເປັນຄົນຄືແນວໃດ ທີ່ຕ້ອງຈື່!".
ຈາກນັ້ນ ລຸງໄດ້ບອກໃຫ້ພວກຂ້າພະເຈົ້າຮ່ຳຮຽນ, ຝຶກຝົນຫຼໍ່ຫຼອມເຂົ້າເປັນພະນັກງານເພື່ອສ້າງສາປະເທດ. ຕໍ່ຄູອາຈານ, ລຸງໄດ້ບອກຕ້ອງສອນໃຫ້ດີເພື່ອໃຫ້ນັກຮຽນເກັ່ງ. ສຳລັບໂຮງຮຽນ, ລຸງໄດ້ບອກຕ້ອງເບິ່ງແຍງ, ຄຸ້ມຄອງຢ່າງລະມັດລະວັງ. ສຸດທ້າຍ, ລຸງເວົ້າວ່າ: "ຂໍໃຫ້ເຈົ້າມີສຸຂະພາບແຂງແຮງ! ລຸງກັບເມືອ!" ແລ້ວກໍຂຶ້ນເຮືອອອກໄປ”.
ກໍ່ຕາມທ່ານ ພົນຈັດຕະວາ ສົມພອນ ແກ້ວມີໄຊ ແລ້ວ, ເມື່ອຮຽນຢູ່ ໄທງວຽນ, ອ້ອມແອ້ມໂຮງຮຽນມີແມ່ຫຼາຍຄົນເບິ່ງແຍງນັກສຶກສາລາວ. ນັກສຶກສາລາວຫຼາຍຄົນບໍ່ຮູ້ພາສາຫຼາຍ ແລະ ບໍ່ເຂົ້າໃຈທຸກສິ່ງ, ທຸກຢ່າງ ແຕ່ຜູ້ເປັນແມ່ກໍ່ຊ່ວຍ, ອະທິບາຍ ແລະ ແນະນຳເຂົາເຈົ້າດ້ວຍສຸດໃຈ. “ອັນນີ້ຍັງສະແດງໃຫ້ເຫັນເຖິງຮີດຄອງປະເພນີແຫ່ງຄວາມສາມັກຄີລະຫວ່າງສອງປະເທດບ້ານໃກ້ເຮືອນຄຽງ ລາວ-ຫວຽດນາມ ທີ່ສະເຫມີໄປຊ່ວຍເຫຼືອເຊິ່ງກັນ ແລະ ກັນ", ລາວກ່າວ.
ຄວາມຊົງຈຳຄັ້ງທີສອງໄດ້ດຳເນີນຢູ່ຮ່າໂນ້ຍ ໃນປີ 1972, ເມື່ອອາເມລິກາຖິ້ມລະເບີດຢູ່ພາກເໜືອ. "ຕອນບ່າຍມື້ນັ້ນ, ທັນທີທີ່ໂຮງຮຽນຈົບ, ສັນຍານເຕືອນໄພກໍ່ມີສຽງ, ປະຊາຊົນ ແລະ ທະຫານຫວຽດນາມ ພ້ອມພວກຂາ້ພະເຈົ້າໄດ້ແລ່ນເຂົ້າໄປໃນຂຸມລີ້ໄພ. ແຕ່ສິ່ງທີ່ເຮັດໃຫ້ຂາ້ພະເຈົ້າມີຄວາມຕື້ນຕັນໃຈແມ່ນ ພວກເຂົາປ່ອຍໃຫ້ພວກຂາ້ພະເຈົ້າເຂົ້າໄປກ່ອນ, ແລ້ວພວກເຂົາເຂົ້າໄປໃນຕໍ່ມາ. ຖ້າຍົນຕີຖືກ, ຄົນຫວຽດນາມຈະຕົກຢູ່ໃນອັນຕະລາຍກວ່າ. ການປ້ອງປົກນັ້ນເຮັດໃຫ້ຂ້າພະເຈົ້າຈະຈື່ຈໍາໄວ້, ມັນແມ່ນສາຍພົວພັນທາງເລືອດລະຫວ່າງສອງປະຊາຊົນ", ລາວກ່າວ.
ຈາກຄວາມຊົງຈຳນັ້ນ, ທ່ານ ພົນຈັດຕະວາ ສົມພອນ ໄດ້ຝາກຄຳເຕືອນໃຫ້ລຸ້ນໜຸ່ມລາວວ່າ: ຕ້ອງຮ່ຳຮຽນ, ບຳລຸງສ້າງໃຫ້ດີ ເພື່ອສືບຕໍ່ສືບທອດພາລະກິດສ້າງສາ ແລະ ປົກປັກຮັກສາປະເທດຊາດ, ພ້ອມກັນປົກປັກຮັກສາສາຍພົວພັນມິດຕະພາບທີ່ເປັນມູນເຊື້ອແບບພິເສດ ຫວຽດນາມ - ລາວ. ທ່ານກ່າວວ່າ ປະຈຸບັນມີນັກສຶກສາລາວຫຼາຍຄົນພວມຮ່ຳຮຽນກັບນັກສຶກສາຫວຽດນາມຢູ່ມະຫາວິທະຍາໄລ, ໄດ້ຮັບປະທານອາຫານຮ່ວມກັນ, ຮ່ຳຮຽນຮ່ວມກັນ, ແລກປ່ຽນບັດຮຽນຮ່ວມກັນ. “ຊາວໜຸ່ມແມ່ນແຂນຂວາຂອງພັກ. ພວກຫຼານຕ້ອງສາມັກຄີ, ຮ່ຳຮຽນນຳກັນໃຫ້ດີເພື່ອເປັນພະນັກງານປົກປັກຮັກສາ ແລະ ສ້າງສາປະເທດຊາດ”, ລາວກ່າວ.
ໃນຖານະເປັນການນຳສະມາຄົມນັກຮົບເກົ່າແຫ່ງຊາດລາວ, ທ່ານ ພົນຈັດຕະວາ ສົມພອນ ໄດ້ຮຽນຮູ້ຫລາຍຢ່າງຈາກສະມາຄົມນັກຮົບເກົ່າຫວຽດນາມ. “ຖ້າບໍ່ມີການແບ່ງປັນບົດຮຽນຂອງຫວຽດນາມ, ພວກຂ້າພະເຈົ້າກໍຍາກເພື່ອສາມາດກໍ່ສ້າງໄດ້ອົງກາງຢ່າງເຂັ້ມແຂງຄືມື້ນີ້. ແມ່ນຫວຽດນາມທີ່ຊ່ວຍສ້າງຮູບແບບໃຫ້ພວກຂ້າພະເຈົ້າ, ເພື່ອໃຫ້ນັກຮົບເກົ່າລາວ ມີບ່ອນດໍາເນີນຊີວິດ, ມີສຽງເວົ້າ ແລະ ໄດ້ຮັບການດູແລຫຼັງສົງຄາມ”, ລາວເນັ້ນໜັກ.
ແຕ່ລະເທື່ອກັບຄືນຫວຽດນາມ ຫຼັງຈາກນັ້ນ, ລາວໄດ້ເຫັນການປ່ຽນແປງຢ່າງຈະແຈ້ງວ່າ: “ທຸກໆຄັ້ງທີ່ໄປ, ຂ້າພະເຈົ້າເຫັນຄວາມແຕກຕ່າງ. ຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງປະຊາຊົນ, ຖະໜົນຫົນທາງ, ເຮືອນຢູ່ນັບມື້ນັບຟົດຟື້ນຄືກັບດອກເຫັດ. ໃນໄລຍະນີ້, ຂ້າພະເຈົ້າເຫັນວ່າ ຫວຽດນາມ ພັດທະນາໄວໂພດ!”.
ເມື່ອເບິ່ງຖະໜົນຫົນທາງໃນນະຄອນຮ່າໂນ້ຍ, ຮຸ່ງເຮືອງເຫຼືອງເຫຼື້ອມດ້ວຍທຸງ, ດອກໄມ້ໃນບັນຍາກາດສະເຫຼີມສະຫຼອງ 80 ປີແຫ່ງວັນຊາດ, “ຂ້າພະເຈົ້າຂອບໃຈພັກ, ລັດ, ປະຊາຊົນ ແລະທະຫານຫວຽດນາມ ທີ່ໄດ້ເຊີນມາຮ່ວມພິທີສະເຫຼີມສະຫຼອງ 80 ປີແຫ່ງວັນຊາດ, ຫວຽດນາມ ໄດ້ຈັດຕັ້ງຢ່າງສະຫງ່າງາມ. ຢູ່ປະເທດລາວ, ຂາ້ພະເຈົ້າຍັງເບິ່ງໂທລະພາບ, ເຫັນການເຝິກຊ້ອມ, ຂະບວນການທີ່ຄຶກຄັກ. ມາຫວຽດນາມ ເພື່ອເປັນສັກຂີພິຍານຢ່າງກົງໄປກົງມາ, ຂ້າພະເຈົ້າມີຄວາມພາກພູມໃຈຕໍ່ສາຍພົວພັນມິດຕະພາບທີ່ເປັນມູນເຊື້ອລະຫວ່າງສອງປະເທດ”.
 | ລາວຮັບຮູ້ “ເສັ້ນທາງໂຮ່ຈີມິນ ບົນດິນລາວ” ເປັນຮ່ອງຮອຍປະຫວັດສາດແຫ່ງຊາດ ຍສໝ - ວັນທີ 22 ສິງຫານີ້, ຢູ່ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ, ໄດ້ຈັດພິທີຮັບຮອງ “ເສັ້ນທາງເຈື່ອງເຊີນ-ເສັ້ນທາງໂຮ່ຈິມິນ ບົນດິນລາວ” ເປັນຮ່ອງຮອຍປະຫວັດສາດແຫ່ງຊາດ. ເຫດການມີຄວາມໝາຍຄວາມໝາຍພິເສດ, ສະແດງຄວາມຮູ້ບຸນຄຸນຕໍ່ການເສຍສະລະອັນໃຫຍ່ຫຼວງໃນປະຫວັດສາດ ແລະ ເປັນສັນຍາລັກອັນເປັນນິດຂອງນ້ຳໃຈສາມັກຄີແບບພິເສດລະຫວ່າງຫວຽດນາມ ແລະ ລາວ. |
 | ນ້ຳໃຈມິດຕະພາບອັນຍິ່ງໃຫຍ່ລະຫວ່າງຫວຽດນາມ ແລະ ລາວ ແມ່ນຊັບສິນອັນລ້ຳຄ່າຂອງສອງປະເທດ. ຍສໝ - ທ່ານຫົວໜ້າຄະນະພົວພັນຕ່າງປະເທດສູນກາງລາວ ຢືນຢັນວ່າ: ພິທີສະເຫຼີມສະຫຼອງ 80 ປີແຫ່ງວັນການປະຕິວັດເດືອນສິງຫາ ແລະ ວັນຊາດ 2 ກັນຍາ ບໍ່ພຽງແຕ່ແມ່ນຄວາມພາກພູມໃຈຂອງປະຊາຊົນຫວຽດນາມເທົ່ານັ້ນ ຫາກຍັງແມ່ນຄວາມຜາສຸກທົ່ວປວງຊົນຂອງປະຊາຊົນລາວ. |
ມີງດຶກ
