 | ກົມໜູນຊ່ວຍການເຄື່ອນໄຫວຮັກສາສັນຕິພາບ ທີ່ສຳນັກງານ ສປຊ ຢ້ຽມຢາມກອງຊ່າງແສງ ເລກ 3 ຂອງຫວຽດນາມ |
| ຫວຽດນາມ ສະເໜີໃຫ້ UNCTAD ສືບຕໍ່ໜູນຊ່ວຍບັນດາປະເທດພວມພັດທະນາ |
ມະຕິເລກທີ 57 ໄດ້ວາງອອກເປົ້າໝາຍຮອດປີ 2030, ຫວຽດນາມ ຈະສະຫງວນ 2% GDP ເຂົ້າໃນການຄົ້ນຄວ້າ ແລະ ພັດທະນາ (R&D); ຢ່າງໜ້ອຍ 3% ຂອງລາຍຈ່າຍງົບປະມານທັງໝົດແຕ່ລະປີໃຫ້ແກ່ການພັດທະນາວິທະຍາສາດ, ເຕັກໂນໂລຢີ, ນະວັດຕະກຳ, ການຫັນເປັນດີຈີຕອນແຫ່ງຊາດ ແລະ ຄ່ອຍໆເພີ່ມຂຶ້ນຕາມຄວາມຮຽກຮ້ອງຕ້ອງການຂອງການພັດທະນາ. ຫວຽດນາມ ນອນໃນກຸ່ມ 3 ປະເທດໃນອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້ ແລະ 50 ປະເທດແຖວໜ້າໃນໂລກກ່ຽວກັບຄວາມສາມາດແກ່ງແຍ້ງດ້ານຈຳນວນ ແລະ ດັດຊະນີການພັດທະນາລັດຖະບານເອເລັກໂຕນິກ; ກຸ່ມ 3 ປະເທດນຳໜ້າໃນພາກພື້ນອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້ໃນການຄົ້ນຄວ້າ ແລະ ພັດທະນາປັນຍາປະດິດ, ແມ່ນສູນກາງພັດທະນາບາງຂະແໜງການ, ຂົງເຂດເຕັກໂນໂລຢີດີຈີຕອນທີ່ ຫວຽດນາມ ມີທ່າໄດ້ປຽບ. ມີວິສາຫະກິດເຕັກໂນໂລຢີດິຈິຕອນຢ່າງໜ້ອຍ 5 ແຫ່ງທັດທຽມກັບປະເທດທີ່ກ້າວໜ້າ.
ໂຄງລ່າງເຕັກໂນໂລຢີດິຈິຕອນທີ່ກ້າວໜ້າ, ທັນສະໄຫມ, ບໍລິມາດບັນຈຸຂະຫນາດໃຫຍ່ຫຼວງ, ແບນວິດ (bandwidth) ທີ່ກວ້າງຂວາງທຽບເທົ່າກັບບັນດາປະເທດທີ່ກ້າວຫນ້າ; ຄ່ອຍໆເປັນເຈົ້າການເຕັກໂນໂລຢີຍຸດທະສາດ, ເຕັກໂນໂລຊີດິຈິຕອນຈໍານວນໜຶ່ງ ເຊັ່ນ: ປັນຍາປະດິດ(AI), ອີນເຕີເນັດ ສັບພະສິ່ງ (IoT), big data, Cloud computing, ເຄິ່ງຊັກນຳໄຟຟ້າ, ເຕັກໂນໂລຢີກວນເຕີມ, ນາໂນ, ຂໍ້ມູນມືຖື 5G, 6G, ຂໍ້ມູນດາວທຽມ ແລະ ບາງເຕັກໂນໂລຢີທີ່ພົ້ນເດັ່ນຂື້ນ. ກະຈາຍຄືນ 5G ປົກຄຸມທົ່ວປະເທດ.
 |
| ລູກຄ້າໄປຢ້ຽມຢາມຜະລິດຕະພັນດິຈິຕອນຂອງວິສາຫະກິດຢູ່ ຮ່າໂນ້ຍ. |
ສຳເລັດການກໍ່ສ້າງຕົວເມືອງອັດສະລິຍະໃຫ້ແກ່ບັນດາຕົວເມືອງທີ່ຂຶ້ນກັບສູນກາງ ແລະ ບາງແຂວງ, ນະຄອນທີ່ມີເງື່ອນໄຂຄົບຖ້ວນ. ດຶງດູດຕື່ມຢ່າງໜ້ອຍ 3 ອົງການ ແລະ ວິສາຫະກິດເຕັກໂນໂລຢີແຖວໜ້າໃນໂລກ ມາຕັ້ງສຳນັກງານໃຫຍ່, ລົງທຶນຄົ້ນຄວ້າ ແລະ ທຳການຜະລິດຢູ່ ຫວຽດນາມ.
ເພື່ອຫັນບັນດາເປົ້າໝາຍດັ່ງກ່າວໃຫ້ເປັນຈິງ, ມະຕິເລກທີ 57 ໄດ້ວາງອອກ 7 ໜ້າທີ່ ແລະ ມາດຕະການແກ້ໄຂ, ໃນນັ້ນມີ: ຍົກສູງຄວາມຮັບຮູ້, ບຸກທະລຸໃນການປ່ຽນແປງໃໝ່ຈິນຕະນາການ, ກຳນົດຄວາມຕັດສິນໃຈທາງດ້ານການເມືອງຢ່າງເຂັ້ມແຂງ, ການນຳພາຢ່າງເດັດດ່ຽວໜຽວແໜ້ນ, ຊີ້ນຳ, ສ້າງກຳລັງພົນໃໝ່, ບັນຍາກາດ ແລະ ຈິດໃຈໃໝ່ໃນທົ່ວສັງຄົມກ່ຽວກັບການພັດທະນາວິທະຍາສາດ, ເຕັກໂນໂລຢີ, ນະວັດຕະກຳ ແລະ ການຫັນເປັນດີຈີຕອນແຫ່ງຊາດ. ຮີບດ່ວນ, ເດັດດ່ຽວໃນການເຮັດສຳເລັດກົດບັນຍັດ. ລົບລ້າງທຸກແນວຄວາມຄິດ, ທັດສະນະຄະຕິ, ສິ່ງກີດຂວາງທີ່ຂັດຂວາງການພັດທະນາ; ເຮັດໃຫ້ກົດບັນຍັດກາຍເປັນທ່າໄດ້ປຽບແກ່ງແຍ້ງໃນການພັດທະນາວິທະຍາສາດ, ເຕັກໂນໂລຢີ, ນະວັດຕະກໍາ ແລະ ການຫັນເປັນດິຈິຕອນ. ເພີ່ມທະວີການລົງທຶນ, ສຳເລັດພື້ນຖານໂຄງລ່າງດ້ານວິທະຍາສາດ, ເຕັກໂນໂລຢີ, ນະວັດຕະກຳ ແລະ ການຫັນເປັນດີຈີຕອນແຫ່ງຊາດ. ພັດທະນາ ແລະ ໝູນໃຊ້ຊັບພະຍາກອນມະນຸດທີ່ມີຄຸນນະພາບສູງ ມີຄວາມສາມາດ ເພື່ອຕອບສະໜອງໄດ້ຄວາມຮຽກຮ້ອງຕ້ອງການຂອງການພັດທະນາວິທະຍາສາດ, ເຕັກໂນໂລຢີ, ນະວັດຕະກຳ ແລະ ການຫັນເປັນດີຈີຕອນແຫ່ງຊາດ. ຍູ້ແຮງການຫັນເປັນດີຈີຕອນ, ໝູນໃຊ້ວິທະຍາສາດ, ເຕັກໂນໂລຢີ, ນະວັດຕະກຳເຂົ້າໃນການເຄື່ອນໄຫວຂອງບັນດາອົງການໃນລະບົບການເມືອງ; ຍົກສູງປະສິດທິຜົນຂອງການຄຸ້ມຄອງບໍລິຫານແຫ່ງຊາດ, ປະສິດທິຜົນຂອງການຄຸ້ມຄອງລັດໃນທຸກຂົງເຂດ, ຮັບປະກັນການປ້ອງກັນຊາດ, ປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ. ຍູ້ແຮງການເຄື່ອນໄຫວວິທະຍາສາດ, ເຕັກໂນໂລຢີ, ນະວັດຕະກຳ ແລະ ການຫັນເປັນດິຈິຕອນຢູ່ບັນດາວິສາຫະກິດ. ເພີ່ມທະວີການຮ່ວມມືສາກົນໃນຂົງເຂດວິທະຍາສາດ, ເຕັກໂນໂລຢີ, ນະວັດຕະກຳ ແລະ ການຫັນເປັນດີຈີຕອນ.
5 ຈຸດບຸກທະລຸຂອງມະຕິເລກທີ 57
ຕາມທ່ານ ປອ. ຫງວຽນກວນ, ອະດີດລັດຖະມົນຕີກະຊວງວິທະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຢີ, ປະທານສະມາຄົມຫັນເປັນອັດຕະໂນມັດຫວຽດນາມ ແລ້ວ, ມະຕິເລກທີ 57 ມີ 5 ຈຸດພົ້ນເດັ່ນຄື:
ທີໜຶ່ງ, ພັກ ຫວຽດນາມ ໄດ້ວາງອອກບັນດາເປົ້າໝາຍລະອຽດຢູ່ລະດັບສູງຮອດປີ 2030 – 2045 ເພື່ອໃຫ້ ຫວຽດນາມ ກາຍເປັນປະເທດພັດທະນາທີ່ມີລາຍຮັບສູງ.
ທີສອງ, ມະຕິກຳນົດຄວາມຈຳເປັນຕ້ອງເພີ່ມທະວີການລົງທຶນດ້ານວິທະຍາສາດ, ເຕັກໂນໂລຢີ, ນະວັດຕະກຳ ແລະ ການຫັນເປັນດີຈີຕອນ.
ທີສາມ, ມະຕິເລກທີ 57 ໄດ້ມີບາດກ້າວບຸກທະລຸກ່ຽວກັບຈິນຕະນາການໃນການລົງທຶນງົບປະມານແຫ່ງລັດໃຫ້ແກ່ບັນດາການເຄື່ອນໄຫວ R&D. ຕາມນັ້ນແລ້ວ, ງົບປະມານຈ່າຍໃຫ້ສຳລັບການຄົ້ນຄວ້າ, ພັດທະນາວິທະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຢີ ແມ່ນບຸລິມະສິດປະຕິບັດຕາມກົນໄກກອງທຶນ, ໂດຍຜ່ານບັນດາກອງທຶນພັດທະນາວິທະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຢີ.
ທີສີ່, ມະຕິເລກທີ 57 ໄດ້ກຳນົດ “ຍອມຮັບຄວາມສ່ຽງ, ການລົງທຶນສ່ຽງໄພ ແລະ ຄວາມຊັກຊ້າໃນການຄົ້ນຄວ້າວິທະຍາສາດ, ພັດທະນາເຕັກໂນໂລຢີ, ນະວັດຕະກຳ”.
ທີຫ້າ, ຄວາມເປັນໄປໄດ້ໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດມະຕິ. ເປັນຄັ້ງທຳອິດ, ຜູ້ນຳໜ້າພັກກອມມູນິດ ຫວຽດນາມ ເປັນຫົວໜ້າຄະນະຊີ້ນຳປະຕິບັດມະຕິໂດຍກົງ, ນອກຈາກຄະນະຊີ້ນຳແລ້ວ, ຍັງມີສະພາທີ່ປຶກສາ ປະກອບມີບັນດານັກຄຸ້ມຄອງ ແລະ ບັນດານັກວິທະຍາສາດທີ່ມີລະດັບວິຊາສະເພາະ ແລະ ອິດທິພົນ. ນີ້ແມ່ນວິທີເພື່ອແກ້ໄຂຂໍ້ຂາດຕົກບົກຜ່ອງໃນໄລຍະຜ່ານມາ, ເມື່ອຄະນະຊີ້ນຳມັກພຽງແຕ່ມີຜູ້ຕາງໜ້າບັນດາອົງການຄຸ້ມຄອງລັດ, ບໍ່ມີອຳນາດຢ່າງພຽງພໍໃນລະບົບການເມືອງ ແລະ ຈິນຕະນາການໃນອາຍຸການເຮັດວຽກ.
 |
| ການຄົ້ນຄວ້າວິທະຍາສາດຢູ່ສູນຄົ້ນຄວ້າ ແລະ ຜັນຂະຫຍາຍ, ເຂດເຕັກໂນໂລຢີສູງນະຄອນໂຮ່ຈີມິນ, ເດືອນທັນວາ 2024. |
ບຳລຸງສ້າງຊັບພະຍາກອນມະນຸດທີ່ມີຄຸນນະພາບສູງ
ມະຕິເລກທີ 57 ກໍານົດ "ນັກວິທະຍາສາດເປັນປັດໄຈຫຼັກແຫຼ່ງ", ພ້ອມກັບມາດຕະການແກ້ໄຂເພື່ອດຶງດູດ, ຖືເປັນສຳຄັນໃນການນຳໃຊ້, ຮັກສານັກວິທະຍາສາດໂຖວໜ້າຂອງຂະແໜງການ, ບັນດາຜູ້ຊ່ຽວຊານ, ບັນດາ"ຫົວຫນ້າວິສະວະກອນ" ພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດ.
ຕາມທ່ານ ປອ. ຫງວຽນກວນ ແລ້ວ, ເພື່ອໃຫ້ນັກວິທະຍາສາດເປັນປັດໄຈຫຼັກແຫຼ່ງຢ່າງແທ້ຈິງ, ຕ້ອງມີກົນໄກ, ນະໂຍບາຍຖືເປັນສຳຄັນໃນການນຳໃຊ້, ເກື້ອກູນທີ່ດີກວ່າ ແລະ ມີຄວາມເປັນໄປໄດ້ກວ່າ. “ມະຕິເລກທີ 57 ໄດ້ຍົກອອກຫຼາຍມາດຕະການແກ້ໄຂທີ່ສຳຄັນ, ເພື່ອປະຕິບັດ, ຄະນະຊີ້ນຳຕ້ອງເອົາໃຈໃສ່ບໍ່ພຽງແຕ່ເລື່ອງເງິນອຸດໜູນ ເງິນເດືອນ ແລະ ລາຍຮັບເທົ່ານັ້ນ, ຫາກຍັງສຳຄັນກວ່ານັ້ນແມ່ນສ້າງເງື່ອນໄຂເຮັດວຽກ ແລະ ສະພາບແວດລ້ອມທີ່ມີລັກສະນະສ້າງສັນ, ໝາຍຄວາມວ່າ ຕ້ອງເຊື່ອໝັ້ນ, ມອບໝາຍໜ້າທີ່ໃຫ້ນັກວິທະຍາສາດ, ລົງທຶນກໍ່ສ້າງພື້ນຖານວັດຖຸທີ່ດີທີ່ສຸດ, ຮ່ວມມືກັບສາກົນຢ່າງສະດວກສະບາຍທີ່ສຸດ, ໃຫ້ເຂົາເຈົ້າມີເປັນເຈົ້າການສູງສຸດໃນດ້ານການເງິນ, ການຈັດຕັ້ງ, ບຸກຄະລາກອນ, ໃນນັ້ນມີສິດສ້າງຕັ້ງ ແລະ ດຳເນີນວິສາຫະກິດວິທະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຢີ ໂດຍອີງໃສ່ໝາກຜົນການຄົ້ນຄ້ວາ, ຊ່ວຍປະກອບເປັນບັນດາໝູ່ຄະນະທີ່ເຂັ້ມແຂງໃນການເຄື່ອນໄຫວຄົ້ນຄວ້າ ແລະ ການນໍາໃຊ້ເຕັກໂນໂລຢີ. ເພື່ອເຮັດໄດ້, ຕ້ອງກວດກາຄືນ ແລະ ປັບປຸງບັນດາກົດໝາຍທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ, ຕົວຢ່າງຄື: ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍວິທະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຢີ, ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍງົບປະມານແຫ່ງລັດ, ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍການຄຸ້ມຄອງ ແລະ ນຳໃຊ້ຊັບສິນສາທາລະນະ, ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍພະນັກງານລັດຖະກອນ, ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍພາສີອາກອນ... ເພື່ອໃຫ້ມີກົນໄກນະໂຍບາຍສ້າງເງື່ອນໄຂສະດວກໃຫ້ນັກວິທະຍາສາດຢ່າງແທ້ຈິງ”, ທ່ານ ສະເໜີແນະ.
ກ່າວຄຳປາໄສທີ່ກອງປະຊຸມທົ່ວປະເທດກ່ຽວກັບການບຸກທະລຸພັດທະນາວິທະຍາສາດ, ເຕັກໂນໂລຢີ, ນະວັດຕະກຳ ແລະ ການຫັນເປັນດີຈີຕອນແຫ່ງຊາດທີ່ຈັດຂຶ້ນໃນເດືອນມັງກອນ ປີ 2025, ທ່ານນາງ ເຈີ່ນເຕ້ວຈີ, ຊາວຫວຽດນາມ ອາໄສຢູ່ສິງກະໂປ ໃຫ້ຄຳເຫັນວ່າ ການນຳພັກ ແລະ ລັດ ໄດ້ສົ່ງສານທີ່ຈະແຈ້ງກ່ຽວກັບຄວາມສາມັກຄີເມື່ອວາງອອກບັນດາເປົ້າໝາຍ ແລະ ມາດຕະການແກ້ໄຂ ແນໃສ່ປ່ຽນແປງບັນດາຄວາມຮັບຮູ້, ຮຽກຮ້ອງການພັດທະນາບັນດາບົດບັນຍັດ, ກົນໄກ, ບຸກຄະລາກອນ, ຖືມະນຸດເປັນໃຈກາງ, ນັກວິທະຍາສາດເປັນຫຼັກແຫຼ່ງ. ນີ້ແມ່ນກຸນແຈເພື່ອສ້າງບາດກ້າວບຸກທະລຸໃນການພັດທະນາຂອງປະເທດຊາດ.
 | ຫວຽດນາມ ຢັ້ງຢືນຖານະທີ່ຕັ້ງໃນອາຊຽນ: ຮ່ວມມື, ພັດທະນາ ແລະເຊື່ອມຕໍ່ພາກພື້ນ ຍສໝ - ດ້ວຍຂີດໝາຍສຳຄັນໃນໄລຍະ 30 ປີຜ່ານມາ, ຫວຽດນາມ ໄດ້ມານະພະຍາຍາມຢ່າງບໍ່ຢຸດຢັ້ງເພື່ອຮັກສາຄວາມສາມັກຄີ, ເປັນເອກະພາບ ແລະເພີ່ມທະວີບົດບາດໃຈກາງຂອງອາຊຽນ ເພື່ອສັນຕິພາບ, ສະຖຽນລະພາບ, ການຮ່ວມມື ແລະພັດທະນາຢູ່ພາກພື້ນ ແລະໃນໂລກ. |
 | ໂຮງໝໍສະໜາມຂັ້ນ 2 ເລກ 5 ກັບເມືອປະເທດ, ປະຕິບັດສໍາເລັດໜ້າທີ່ຢູ່ຊູດັງໃຕ້ຢ່າງດີເດັ່ນ ຍສໝ - ໂຮງໝໍສະໜາມ ຂັ້ນ 2 ເລກ 5 ໄດ້ຜັນຂະຫຍາຍໄປເຖິງບໍລິເວນຄະນະປະຕິບັດງານຮັກສາສັນຕິພາບ ສປຊ ຢູ່ ຊູດັງໃຕ້ ປະຕິບັດໜ້າທີ່ຢູ່ຊູດັງໃຕ້ ແຕ່ເດືອນກໍລະກົດ 2023 ມາຮອດປັດຈຸບັນ. ໂຮງໝໍສະໜາມຂັ້ນ 2 ເລກ 5 ໄດ້ຮັບເອົາ ແລະປິ່ນປົວພະຍາດໃຫ້ແກ່ຄົນເຈັບເກືອບ 2.400 ຄົນ, ເປັນເຈົ້າການຮ່ວມມື ແລະໜູນຊ່ວຍດ້ານວິຊາການໃຫ້ແກ່ໂຮງໝໍພົນລະເຮືອນ, ... |
ມີງດຶກ
