| ສະມາຄົມມິດຕະພາບ ແລະ ການຮ່ວມມື ຫວຽດນາມ - ຝຣັ່ງ ໄປຢ້ຽມຢາມ ແລະ ມອບຂອງຂວັນຢູ່ ດ້ຽນບຽນ | |
| ບຳລຸງພາສາ ລາວ ໃຫ້ພະນັກງານ-ລັດຖະກອນແຂວງ ດ້ຽນບຽນ |
ເນື່ອງໃນໂອກາດສະເຫຼີມສະຫຼອງ 70 ປີແຫ່ງວັນໄຊຊະນະດ້ຽນບຽນຝູ (ວັນທີ 7 ພຶດສະພາ 1954 – ວັນທີ 7 ພຶດສະພາ 2024), ນັກຂ່າວສໍານັກຂ່າວສານຫວຽດນາມ ປະຈໍາລາວ ໄດ້ສຳພາດທ່ານພົນເອກ ຈັນສະໝອນ ຈັນຍາລາດ, ກຳມະການກົມການເມືອງສູນກາງພັກ, ຮອງນາຍົກລັດຖະມົນຕີ, ລັດຖະມົນຕີກະຊວງປ້ອງກັນປະເທດລາວ ກ່ຽວກັບຄວາມໝາຍແຫ່ງໄຊຊະນະດ້ຽນບຽນຝູ ຕໍ່ການປະຕິວັດຫວຽດນາມ - ລາວ ແລະບັນດາຂະບວນການປົດປ່ອຍຫົວເມືອງຂຶ້ນໃນໂລກໃນເວລານັ້ນ, ກໍ່ຄືການຮ່ວມເດີນທາງຂອງສອງປະເທດຫວຽດນາມ-ລາວ ໃນຕະຫຼອດຫຼາຍທົດສະວັດຜ່ານມາ. ຕໍ່ໄປນີ້ແມ່ນເນື້ອໃນຂອງການສໍາພາດ:
 |
| ທ່ານພົນເອກ ຈັນສະໝອນ ຈັນຍາລາດ, ກຳມະການກົມການເມືອງສູນກາງພັກ, ຮອງນາຍົກລັດຖະມົນຕີ, ລັດຖະມົນຕີກະຊວງປ້ອງກັນປະເທດລາວ ຕອບສຳພາດຕໍ່ນັກຂ່າວສໍານັກຂ່າວສານຫວຽດນາມ ປະຈໍາລາວ. ພາບ: ບາແທ່ງ |
ຕາມທ່ານພົນເອກແລ້ວ, ໄຊຊະນະດ້ຽນບຽນຝູ ມີຄວາມໝາຍແນວໃດຕໍ່ ການປະຕິວັດຫວຽດນາມ - ລາວ ແລະ ຂະບວນການປົດປ່ອຍຫົວເມືອງຂຶ້ນໃນທົ່ວໂລກໃນເວລານັ້ນ? ທ່ານພົນເອກ ຕີລາຄາຄືແນວໃດຕໍ່ການປະກອບສ່ວນຂອງການຮ່ວມສຳພັນສູ້ຮົບຫວຽດນາມ - ລາວ ໃນໄຊຊະນະປະຫວັດສາດດ້ຽນບຽນຝູ?
ໄຊຊະນະດ້ຽນບຽນຝູ ໃນວັນທີ 7 ພຶດສະພາ 1954 ແມ່ນໄຊຊະນະທີ່ເຮັດໃຫ້ສັ່ນສະເທືອນໄປທົ່ວ 5 ທະວີບ, ດັງກ້ອງສະໜັ່ນຫວັ່ນໄຫວໄປທົ່ວໜ່ວຍໂລກ. ນີ້ບໍ່ພຽງແຕ່ແມ່ນໄຊຊະນະ ແລະຄວາມພາກພູມໃຈຂອງປະຊາຊົນຫວຽດນາມ ແລະບັນດາປະເທດໃນແຫຼມອິນດູຈີນ ເວົ້າສະເພາະເທົ່ານັ້ນ, ຫາກຍັງແມ່ນໄຊຊະນະ ແລະຄວາມພາກພູມໃຈຂອງທຸກຊາດທີ່ຮັກຫອມສັນຕິພາບທົ່ວໂລກເວົ້າລວມ ອີກດ້ວຍ.
ໄຊຊະນະດ້ຽນບຽນຝູ ໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນເຖິງຄວາມຢືດໝັ້ນທີ່ສະເໝີຕົ້ນສະເໝີປາຍໃນການຕັດສິນໃຈຕໍ່ສູ້ ເພື່ອເອກະລາດແຫ່ງຊາດຂອງປະຊາຊົນຫວຽດນາມ ພາຍໃຕ້ການນຳພາອັນຖືກຕ້ອງຂອງພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມ ໂດຍປະທານ ໂຮ່ຈີມິນ ຜູ້ຍິ່ງໃຫຍ່. ດ້ຽນບຽນຝູ ແມ່ນໄຊຊະນະສະໜັ່ນຫວັ່ນໄຫວທີ່ສຸດໃນປະຫວັດສາດແຫ່ງການຕໍ່ສູ້ຕ້ານສັດຕູຜູ້ຮຸກຮານຂອງຊາດຫວຽດນາມ ວິລະຊົນ, ເຊິ່ງປະຫວັດສາດຂອງຊາດຫວຽດນາມ ແລະ ປະຫວັດສາດໂລກ ໄດ້ຮັບຮອງເອົາໃນສະຕະວັດທີ 20 ຍ້ອນໄດ້ທຳລາຍລະບອບຫົວເມືອງຂຶ້ນຂອງລັດທິຈັກກະພັດ, ເຮັດແຈ້ງຄວາມຈິງທີ່ວ່າ ປະເທດຊາດທີ່ເຄິ່ງໜຶ່ງເປັນ ຫົວເມືອງຂຶ້ນ, ເຄິ່ງໜຶ່ງເປັນສັກດິນາ, ມີເນື້ອທີ່ດິນຈໍາກັດ, ປະຊາກອນໜ້ອຍ, ເສດຖະກິດຫຼ້າຫລັງ, ດ້ອຍພັດທະນາ ແລະກໍາລັງການທະຫານຂະຫນາດນ້ອຍ, ພາຫະນະອາວຸດບໍ່ຫຼາຍປານໃດ, ແຕ່ຖ້າມີຄວາມສາມັກຄີຢ່າງໝັ້ນແກ່ນ, ມີການຊີ້ນໍາ, ນໍາພາຢ່າງຖືກຕ້ອງ, ຮູ້ລະດົມ ແລະນຳໃຊ້ກຳລັງປະກອບອາວຸດຂອງປະຊາຊົນເພື່ອດໍາເນີນສົງຄາມປະຊາຊົນນັ້ນ ກໍສາມາດເອົາຊະນະສັດຕູຜູ້ຮຸກຮານທີ່ມີພື້ນຖານເສດຖະກິດ ແລະ ການທະຫານທີ່ເຂັ້ມແຂງກວ່າ.
ໄຊຊະນະ ດ້ຽນບຽນຝູ ບໍ່ພຽງແຕ່ແມ່ນໄຊຊະນະຂອງປະຊາຊົນຫວຽດນາມ ເທົ່ານັ້ນ ຫາກຍັງແມ່ນໄຊຊະນະຂອງປະຊາຊົນລາວ ແລະ ກຳປູເຈຍ ທີ່ເປັນພັນທະມິດ ເພື່ອຕໍ່ສູ້ຕ້ານສັດຕູລວມ ເພື່ອປົດປ່ອຍປະເທດຊາດ. ໄຊຊະນະດັ່ງກ່າວໄດ້ດັບສູນເຈດຈໍານົງຮຸກຮານຂອງລັດທິລ່າເມືອງຂຶ້ນແບບເກົ່າ, ບັງຄັບໃຫ້ອຳນາດການປົກຄອງລ່າເມືອງຂຶ່ນຝລັ່ງ ຕ້ອງລົງນາມໃນສັນຍາເຊີແນວ ປີ 1954 ກ່ຽວກັບການຢຸດຕິສົງຄາມ, ຟື້ນຟູສັນຕິພາບຢູ່ອິນດູຈີນ ແລະຮັບຮູ້ເອກະລາດ, ອະທິປະໄຕ ແລະຜືນແຜ່ນດິນອັນຄົບຖ້ວນຂອງຫວຽດນາມ, ລາວ ແລະ ກຳປູເຈຍ .
ໄຊຊະນະດ້ຽນບຽນຝູ ແລະໄຊຊະນະຂອງປະຊາຊົນຫວຽດນາມ, ລາວ, ກໍາປູເຈຍ ໃນພາລະກິດຕໍ່ສູ້ກູ້ຊາດ ຕ້ານພວກລ່າເມືອງຂຶ້ນຝລັ່ງ ໄດ້ເຮັດໃຫ້ລັດທິລ່າເມືອງຂຶ້ນແບບເກົ່າຖືກພ່າຍແພ້ເປັນຄັ້ງທຳອິດໃນໂລກ, ກາຍເປັນບ່ອນອີງທີ່ໝັ້ນແກ່ນ ແລະເປັນແບບຢ່າງເພື່ອໃຫ້ບັນດາປະເທດຫົວເມືອງຂຶ້ນ ລຸກຂຶ້ນຕໍ່ສູ້ຕ້ານການກົດຂີ່ຂູດຮີດ ແລະ ແອກປົກຄອງຂອງລ່າເມືອງຂຶ້ນແບບເກົ່າໃນຫຼາຍປະເທດໃນໂລກ, ປະກອບສ່ວນບໍ່ແມ່ນໜ້ອຍເຂົ້າໃນພາລະກິດການຕໍ່ສູ້ອັນຍິ່ງໃຫຍ່ ເພື່ອພື້ນຖານເອກະລາດ, ປະຊາທິປະໄຕ ແລະຄວາມກ້າວໜ້າທາງສັງຄົມຂອງມະນຸດຊາດ. ນີ້ແມ່ນເຫດຜົນເພື່ອຢັ້ງຢືນວ່າ ດ້ຽນບຽນຝູ ແມ່ນໄຊຊະນະທີ່ມີຄວາມໝາຍປະຫວັດສາດບໍ່ພຽງແຕ່ຂອງປະຊາຊົນຫວຽດນາມເທົ່ານັ້ນ ຫາກຍັງແມ່ນຂອງປະຊາຊົນບັນດາປະເທດທີ່ພວມຖືກແອກປົກຄອງ ແລະການຂູດຮີດຂອງລັດທິລ່າເມືອງຂຶ້ນແບບເກົ່າ ກໍ່ຄືບັນດາຂະບວນການປົດປ່ອຍຫົວເມືອງຂຶ້ນໃນໂລກໃນເວລານັ້ນ.
ໃນບັ້ນຮົບດ້ຽນບຽນຝູ, ຝ່າຍລາວ ບໍ່ພຽງແຕ່ສ້າງທຸກເງື່ອນໄຂສະດວກໃຫ້ຝ່າຍຫວຽດນາມ ໃນບັ້ນຮົບເທົ່ານັ້ນ, ຫາກບັນດາກົມກອງກຳລັງປະກອບອາວຸດຂອງລາວ ທີ່ເຄື່ອນໄຫວຢູ່ພາກເໜືອກໍ່ໄດ້ສົມທົບກັນບຸກໂຈມຕີກອງທັບຂອງລ່າເມືອງຂຶ້ນຝລັ່ງຢູ່ເຂດຊາຍແດນຂອງສອງປະເທດ ແລະພາຍໃນດິນແດນລາວ, ເຊິ່ງໄດ້ປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນໄຊຊະນະດ້ຽນບຽນຝູ. ສຳລັບລາວ ແລ້ວ, ໄຊຊະນະດ້ຽນບຽນຝູ ແມ່ນມີຄວາມໝາຍສຳຄັນຕໍ່ຄວາມສາມັກຄີແບບພິເສດ ແລະການຮ່ວມສຳພັນສູ້ຮົບລາວ - ຫວຽດນາມ, ແມ່ນໄຊຊະນະຂອງການປະສານສົມທົບ ແລະສະໜັບສະໜູນເຊິ່ງກັນ ແລະກັນ ເພື່ອພ້ອມກັນຕີຊະນະສັດຕູໂຕດຽວກັນ.
ຜົນສຳເລັດຂອງບັ້ນຮົບດ້ຽນບຽນຝູ ມີຄວາມໝາຍແນວໃດຕໍ່ການສົມທົບກັນລະຫວ່າງ 2 ກອງທັບໃນບັ້ນຮົບຫຼັງຈາກນັ້ນ, ໂດຍສະເພາະແມ່ນໃນຊຸມປີຕໍ່ຕ້ານຈັກກະພັດອາເມລິກາ, ຮຽນທ່ານ?
ໄຊຊະນະດ້ຽນບຽນຝູ ທີ່ສັ່ນສະເທືອນໄປທົ່ວໂລກໄດ້ບັງຄັບໃຫ້ພວກລ່າເມືອງຂຶ້ນແບບເກົ່າຕ້ອງລົງນາມໃນສັນຍາເຊີແນວປີ 1954, ຮັບຮູ້ເອກະລາດ ແລະອະທິປະໄຕຂອງສາມປະເທດອິນດູຈີນ. ພາຍຫຼັງລົງນາມສັນຍາເຊີແນວ, ລັດທິຈັກກະພັດແບບໃໝ່ ໄດ້ໂດດເຂົ້າມາແທນທີ່ລັດທິລ່າເມືອງຂຶ້ນແບບເກົ່າ ຮຸກຮານລາວ ແລະ ຫວຽດນາມ. ທະຫານອາສາສະໝັກ ແລະ ນັກຊ່ຽວຊານຫວຽດນາມ ສືບຕໍ່ສາມັກຄີ ແລະຄຽງບ່າຄຽງໄຫຼ່ພ້ອມກັບພະນັກງານ, ນັກຮົບ ແລະປະຊາຊົນລາວ ບັນດາເຜົ່າ, ຕໍ່ສູ້ຢ່າງເດັດດ່ຽວໜຽວແໜ້ນ ແລະອົງອາດກ້າຫານບົດຈິດໃຈ “ເຂົ້າເມັດຫັກ ຜັກເສັ້ນໜຶ່ງກໍ່ແບ່ງກັນກິນ”, ທຳລາຍຄວາມໃຈດຳອຳມະຫິດຮຸກຮານຂອງຈັກກະພັດແບບໃໝ່ ແລະລູກແຫຼ້ງຕີນມື, ຍາດໄດ້ໄຊຊະນະຫຼາຍບັ້ນຮົບ ເຊັ່ນ: ບັ້ນຮົບປົດປ່ອຍ ແຂວງຫຼວງນ້ຳທາ (1962); ບັ້ນຮົບ ນ້ຳບາກ ໃນປີ 1968; ບັ້ນຮົບ ເມືອງສຸຍ ; ບັ້ນຮົບ ກູ້ກຽດ; ລາມເຊີນ 719 (1971); ບັ້ນຮົບທົ່ງໄຫຫີນ-ຊຽງຂວາງ…
ເພື່ອໜູນຊ່ວຍບັນດາສະຫາຍຫວຽດນາມ ປະຕິບັດສຳເລັດພາລະກິດປະຫວັດສາດປົດປ່ອຍພາກໃຕ້ ແລະທ້ອນໂຮມປະເທດຊາດເປັນເອກະພາບ, ພັກປະຊາຊົນປະຕິວັດລາວ ແລະສູນກາງແນວລາວຮັກຊາດ ກໍ່ໄດ້ສ້າງທຸກເງື່ອນໄຂສະດວກເພື່ອເປີດເສັ້ນທາງ ໂຮ່ຈີມິນ ຜ່ານດິນແດນລາວ ເພື່ອຕໍ່ກໍາລັງ, ຂົນຂວາຍທະຫານ ແລະພາຫະນະຕໍ່ສູ້ໃນໄລຍະເວລາຫຼາຍປີ, ປະກອບສ່ວນສຳຄັນເຂົ້າໃນໄຊຊະນະລວມຂອງສອງຊາດລາວ ແລະ ຫວຽດນາມ.
ວັນທີ 30 ເມສາ 1975, ພາກໃຕ້ຫວຽດນາມ ໄດ້ຮັບການປົດປ່ອຍຢ່າງສົມບູນ. ໂດຍສົມທົບກັບໄຊຊະນະຂອງປະຊາຊົນຫວຽດນາມ, ລາວ ໄດ້ປຸກລະດົມບັ້ນຮົບລຸກຮືຂຶ້ນ ດ້ວຍ 3 ບັ້ນບຸກຕີຍຸດທະສາດ, ມຸ່ງໄປເຖິງການຍຶດອຳນາດໃນທົ່ວປະເທດໃນວັນທີ 23 ສິງຫາ 1975, ລົດລ້າງລະບອບລາຊາທິປະໄຕເກົ່າ ແລະສ້າງຕັ້ງລະບອບໃໝ່ເປັນລັດແຫ່ງສາທາລະນະລັດປະຊາທິປະໄຕປະຊາຊົນລາວ ໃນວັນທີ 2 ທັນວາ ປີ 1975.
ທ່ານຕີລາຄາຄືແນວໃດກ່ຽວກັບການຮ່ວມເດີນທາງຂອງສອງປະເທດໃນຫຼາຍທົດສະວັດຜ່ານມາ, ສອງປະເທດເຮົາຕ້ອງເຮັດແນວໃດ ເພື່ອສາຍພົວພັນມິດຕະພາບອັນຍິ່ງໃຫຍ່, ຄວາມສາມັກຄີແບບພິເສດ ແລະ ການຮ່ວມມືຮອບດ້ານລະຫວ່າງຫວຽດນາມ-ລາວ ໃຫ້ນັບມື້ນັບພັດທະນາຢ່າງເລິກເຊິ່ງ ແລະ ໝັ້ນຄົງ?
ດັ່ງທີ່ພວກເຮົາຮູ້ແລ້ວ, ສາຍພົວພັນມິດຕະພາບອັນຍິ່ງໃຫຍ່, ຄວາມສາມັກຄີແບບພິເສດ ແລະການຮ່ວມມືຮອບດ້ານລະຫວ່າງສອງພັກ, ສອງລັດ, ສອງກອງທັບ ແລະປະຊາຊົນລາວ ແລະ ຫວຽດນາມ ໄດ້ກຳເນີດຂຶ້ນບົນພື້ນຖານການຮ່ວມສໍາພັນສູ້ຮົບຕ້ານສັດຕູຜູ້ຮຸກຮານ. ການພົວພັນນີ້ໄດ້ຮັບການເພີ່ມພູນຄູນສ້າງ ແລະທົດສອບໃນຂະບວນການພັດທະນາຂອງການປະຕິວັດທີ່ຍາວນານ, ລຳບາກ, ດຸເດືອດ, ອົງອາດກ້າແກ່ນ ແລະເຕັມໄປດ້ວຍການເສຍສະຫຼະທີ່ອົງອາດກ້າຫານ, ບົນຈິດໃຈ “ເຂົ້າເມັດຫັກ ຜັກເສັ້ນໜຶ່ງກໍ່ແບ່ງກັນກິນ”. ເລືອດເນື້ອເຫື່ອແຮງຂອງນັກຮົບການປະຕິວັດລາວ ແລະຫວຽດນາມ ໄດ້ມີຢູ່ເຕັມຜືນແຜ່ນດິນຂອງສອງປະເທດພວກເຮົາ ແລະສິ່ງນີ້ ປະຫວັດສາດຂອງສອງຊາດ ໄດ້ຈົດຈໍາຕະຫຼອດໄປ.
ໃນສະພາບການໂລກ ແລະພາກພື້ນມີການຜັນແປຢ່າງສັບສົນ ແລະບໍ່ສາມາດຄາດເດົາລ່ວງໜ້າໄດ້ນັ້ນ, ບັນດາອິດທິກຳລັງທີ່ເປັນປໍລະປັກຈະໃຊ້ທຸກກົນອຸບາຍເພື່ອທຳລາຍ ແລະແບ່ງແຍກສາຍພົວພັນມິດຕະພາບ ແລະຄວາມສາມັກຄີແບບພິເສດລະຫວ່າງສອງປະເທດລາວ - ຫວຽດນາມ, ສອງຊາດເຮົາຕ້ອງເພີ່ມທະວີການຮັດແໜ້ນ, ເຮັດໃຫ້ການພົວພັນມິດຕະພາບ ອັນຍິ່ງໃຫຍ່, ຄວາມສາມັກຄີແບບພິເສດ ແລະການຮ່ວມມືຮອບດ້ານ ລະຫວ່າງສອງປະເທດລາວ-ຫວຽດນາມ ເລິກເຊິ່ງກວ່າອີກ. ເພື່ອອະນຸລັກຮັກສາ ແລະເສີມຂະຫຍາຍມູນເຊື້ອຂອງສາຍພົວພັນ ມີໜຶ່ງບໍ່ມີສອງນີ້, ພວກເຮົາຕ້ອງສືບຕໍ່ສຶກສາໃຫ້ລຸ້ນໜຸ່ມ, ຊາວໜຸ່ມ ແລະລຸ້ນຫຼັງຂອງ 2 ປະເທດ ມີຄວາມເຂົ້າໃຈຢ່າງເລິກເຊິ່ງກ່ຽວກັບປະຫວັດສາດຂອງການພົວພັນມິດຕະພາບທີ່ເປັນມູນເຊື້ອ, ຄວາມສາມັກຄີໃນການຕໍ່ສູ້, ຄວາມສັດຊື່ບໍລິສຸດລະຫວ່າງສອງປະເທດ, ຜ່ານນັ້ນກໍສືບຕໍ່ປົກປັກຮັກສາ, ເພີ່ມພູນຄູນສ້າງໃຫ້ແກ່ການພົວພັນນີ້ໃຫ້ນັບມື້ນັບຍືນຍົງ ແລະໝັ້ນຄົງຕະຫຼອດໄປ.
ຂໍຂອບໃຈທ່ານພົນເອກ!
ບູນມີ
