 | ບ່ອນທີ່ໄວ້ເນື້ອເຊື່ອໃຈໃນການເບິ່ງແຍງສຸຂະພາບຂອງປະຊາຊົນສອງຟາກຊາຍແດນ ຫວຽດນາມ - ລາວ |
| Lanny Phetnion: ຄົນຕ່າງປະເທດຄົນທຳອິດທີ່ໄດ້ຮັບນາມມະຍົດທູດພາສາຫວຽດນາມ ຢູ່ຕ່າງປະເທດ |
ອາຈານໜຸ່ມຫວ່ານກ້າຕົວອັກສອນຫວຽດນາມ ຢູ່ລາວ
ມາເຖິງໂຮງຮຽນປະຖົມ ທົງເຍີດ (ຕາແສງ ທ່າແຂກ, ແຂວງ ຄຳມ່ວນ, ລາວ), ຢູ່ແຕ່ໄກ ພວກຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ຍິນສຽງສອນບົດເຂດ ກວາງບິ່ງ ຂອງອາຈານຜູ້ໜຶ່ງປະສົມກັບສຽງເດັກນ້ອຍຮຽນສະກົດພາສາຫວຽດນາມ. ນັ້ນແມ່ນສຽງເວົ້າຂອງອາຈານ ເຈືອງວັນເຟືອງ (ເກີດໃນປີ 1987) - ຜູ້ທີ່ຕະຫຼອດ 14 ປີຜ່ານມາໄດ້ຂະຫຍັນຂັນເຄື່ອນໃນການເດີນຂະບວນ “ຮັບຜິດຊອບ” ພາສາແມ່ເພື່ອສິດສອນລູກຫຼານປະຊາຄົມຊາວຫວຽດນາມ ອາໄສຢູ່ລາວ.
ໂດຍແບ່ງປັນກ່ຽວກັບວາດສະໜາໄດ້ມາເຖິງປະເທດລ້ານຊ້າງ, ອາຈານ ເຟືອງ ເລົ່າວ່າ ປີ 2011, ແຂວງ ກວາງບິ່ງ ປະກາດຮັບສະໝັກຄູສອນຢູ່ລາວ. ອາຈານໄດ້ລົງທະບຽນເຂົ້າຮ່ວມແຕ່ຍັງລັງເລຍ້ອນຄວາມກັງວົນກ່ຽວກັບຊີວິດທີ່ຫ່າງໄກຈາກບ້ານ. ແຕ່ເຖິງຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ, ການສະໜັບສະໜູນ, ລະດົມຈາກຄອບຄົວຂອງອາຈານເຮັດໃຫ້ອາຈານມີແຮງໃຈຫຼາຍຂຶ້ນເພື່ອຜ່ານຜ່າຄວາມຫຍຸ້ງຍາກໃນເວລາທີ່ຢູ່ລາວ.
 |
| ອາຈານ ເຈືອງວັນເຟືອງ ຍາມໃດກໍ່ກະຕືລືລົ້ນສິດສອນ, ແນະນຳ ເພື່ອໃຫ້ນັກຮຽນຮໍ່າຮຽນເອົາບົດຮຽນຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ. (ພາບ: Tran Tuan) |
ໃນຂະບວນການສິດສອນ, ອາຈານ ເຟືອງ ໄດ້ຮັບຮູ້ວ່າຄວາມຫຍຸ້ງຍາກໃຫຍ່ທີ່ສຸດແມ່ນການສື່ສານທາງພາສາລະຫວ່າງຄູອາຈານກັບນັກຮຽນ. ສາເຫດແມ່ນຍ້ອນວ່າເດັກນ້ອຍຊາວຫວຽດນາມ ຢູ່ທີ່ນີ້ແມ່ນລຸ້ນທີ 5 ຫຼື 6, ມີຄວາມຮູ້ພາສາຫວຽດນາມໜ້ອຍຫຼາຍ, ນຳໃຊ້ພາສາລາວ ເປັນປະຈຳໃນແຕ່ລະມື້. ເພື່ອສ້າງການເຊື່ອມໂຍງ, ເພີ່ມທະວີຄວາມດຶງດູດ, ປະສິດທິຜົນຂອງບົດສອນ, ອາຈານ ເຟືອງ ໄດ້ນຳໃຊ້ວິທີການທັງຮຽນທັງຫຼິ້ນ.
“ຕະຫຼອດຕອນຮຽນ, ຂ້າພະເຈົ້າມັກໃຊ້ຮູບພາບທີ່ເໝາະສົມບົດສອນ ຫຼື ພາສາກາຍເພື່ອເຮັດໃຫ້ນັກຮຽນເຂົ້າໃຈງ່າຍຂຶ້ນ. ຕົວຢ່າງ: ເມື່ອສອນກ່ຽວກັບຄຳວ່າ “ແບ໋” ຕ້ອງສະແດງບັນດາຮູບເດັກນ້ອຍ ຫຼື ເມື່ອອອກສຽງ “ວັນນະຍຸດໄມ້ຫອຍ” ໃນຄຳວ່າ “ຢໍກາ໋” ຕ້ອງມີຮູບຂອງກະຕ່າ. ພ້ອມກັນນັ້ນ, ຕ້ອງສ້າງບັນຍາກາດທີ່ສະບາຍເພື່ອຊ່ວຍໃຫ້ນັກຮຽນມີຄວາມໝັ້ນໃຈໃນການອອກສຽງ, ຕອບຄຳຖາມ ຈືງດູດຊຶມຄວາມຮູ້ໄດ້ງ່າຍ”, ອາຈານ ເຟືອງ ກ່າວ.
ໃນເວລາຫວ່າງ, ອາຈານ ເຟືອງ ໄດ້ຮຽນພາສາລາວ ດ້ວຍຕົນເອງຕື່ມອີກ, ຊອກຮູ້ວັດທະນະທຳຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງຊາວທ້ອງຖິ່ນ ຫຼື ຮ່ຳຮຽນເອົາປະສົບການຈາກບັນດາຄູອາຈານຜູ້ໄປກ່ອນ. ຈາກນັ້ນ ກໍ່ປັບປຸງວິທີການສິດສອນໃນທຸກເວລາທີ່ຂຶ້ນຫ້ອງສອນ ເຊິ່ງກໍ່ສາມາດຊ່ວຍໃຫ້ນັກຮຽນດູດຊຶມບົດຮຽນໄດ້ໄວ, ງ່າຍ ແລະ ເປັນປະໂຫຍດທີ່ສຸດ.
ອາຈານ ເຟືອງ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ “ການສອນແມ່ນອາຊີບທີ່ສັກສິດ ແລະ ພິເສດກວ່ານັ້ນແມ່ນອາຈານຫວຽດນາມ ໄປສອນຢູ່ປະເທດລາວ ມີຄວາມໝາຍໃນການອະນຸລັກຮັກສາພາສາຫວຽດນາມ ໃຫ້ລູກຫຼານຊາວຫວຽດນາມ ຫຼາຍລຸ້ນຄົນ. ຄວາມມຸ່ງມາດປາດຖະໜາຢາກເຜີຍແຜ່ພາສາຫວຽດນາມ ໄປທົ່ວໂລກ ແລະ ຈິດໃຈມັກຮຽນ, ຄວາມຕ້ອງການຕົວອັກສອນຂອງນັກຮຽນໄດ້ສ້າງກຳລັງຜັກດັນໃຫ້ຂ້າພະເຈົ້າມາຢູ່ແຂວງຄຳມ່ວນ”.
ພາຍຫຼັງ 10 ປີທີ່ເຮັດວຽກຢູ່ລາວ, ອາຈານໜຸ່ມ ເຈືອງວັນເຟືອງ ແມ່ນແບບຢ່າງທີ່ມີຜົນງານດີເດັ່ນຫຼາຍຢ່່າງໃນການການສອນພາສາຫວຽດນາມ, ໄດ້ຮັບໃບຍ້ອງຍໍຂອງຄະນະກຳມະການປະຊາຊົນແຂວງຄຳມ່ວນ, ແຂວງ ກວາງບິ່ງ, ສະຖານກົງສູນໃຫຍ່... ກ່ຽວກັບແຜນການທີ່ຈະມາເຖິງ, ອາຈານ ເຟືອງ ໄດ້ວາງແຜນຈະເປີດສູນການສອນພາສາຫວຽດນາມ ຍົກສູງ, ກະກຽມໃຫ້ນັກຮຽນພາຍຫຼັງຮຽນຈົບ ມ7 ຢູ່ລາວ ທີ່ມີຄວາມຫວັງໄປຮຽນຕໍ່ຢູ່ຫວຽດນາມ.
ສືບຕໍ່ເດີນທາງເຜີຍແຜ່ຄວາມຮັກແພງພາສາຫວຽດນາມ
ກໍ່ຄືກັບອາຈານ ເຟືອງ, ຢູ່ລາວ ຍັງມີຫຼາຍຄົນທີ່ຢາກຮັກສາພາສາຫວຽດນາມ ໃຫ້ຄົນລຸ້ນຫຼັງ. ເຖິງວ່າຈະຫຍຸ້ງກັບວຽກງານປະຈຳວັນຢູ່ທະນາຄານຮ່ວມທຸລະກິດລາວ-ຫວຽດນາມ, ແຕ່ທ່ານນາງ ດິງທິເຟືອງລວານ, ຊາວຫວຽດນາມ ອາໄສຢູ່ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ກໍຍັງພະຍາຍາມຈັດເວລາເພື່ອມາຍັງຫ້ອງຮຽນພາສາຫວຽດນາມ ໂດຍບໍ່ເສຍຄ່າທຸກອາທິດ. ຫ້ອງຮຽນດັ່ງກ່າວ ໂດຍສະມາຄົມຊາວຫວຽດນາມ ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ແລະ ວັດ ເຟີດຕິກ ສົມທົບກັນເພື່ອຈັດຕັ້ງ.
 |
| ຫ້ອງຮຽນພາສາຫວຽດນາມ ໂດຍບໍ່ເສຍຄ່າຢູ່ວັດ ເຟີດຕິກ. (ພາບ: Pham Kien) |
ເຄີຍມີປະສົບການໃນການສອນຢູ່ໂຮງຮຽນສອງພາສາລາວ - ຫວຽດນາມ ຫງວຽນຢູ, ທ່ານນາງ ລວານ ເຊື່ອວ່າ ການເປີດຫ້ອງຮຽນພາສາຫວຽດນາມ ເພີ່ມຂຶ້ນແມ່ນມີຄວາມຈຳເປັນຫຼາຍ, ເພາະວ່າການຮຽນພາສາຫວຽດນາມ ໄດ້ຊ່ວຍໃຫ້ເດັກນ້ອຍເຂົ້າໃຈວັດທະນະທຳ ຫວຽດນາມ, ສືບຕໍ່ຮັກສາຮີດຄອງປະເພນີອັນດີງາມຂອງຫວຽດນາມ. ພິເສດ, ຫ້ອງຮຽນບໍ່ພຽງແຕ່ມີນັກສຶກສາຫວຽດນາມ ທີ່ຈົດທະບຽນຮ່ຳຮຽນເທົ່ານັ້ນ, ຫາກຍັງມີນັກສຶກສາລາວ ເປັນຈຳນວນຫລວງຫລາຍນຳອີກ.
ສຳລັບພະອາຈານ ດວງສະໄໝ ຄຳພູມີ ແລ້ວ, ພາສາຫວຽດນາມ ຊ່ວຍໃຫ້ລາວຕິດຕໍ່ພົວພັນກັບຊາວຫວຽດນາມ, ຊອກຮູ້ກ່ຽວກັບບັນດາຈຸດວັດທະນະທຳ, ຮີດຄອງປະເພນີ ແລະ ຫຼາຍສິ່ງອື່ນໆອີກຈາກປະເທດຫວຽດນາມ. ສະນັ້ນ ການຮຽນພາສາຫວຽດນາມ ແມ່ນສິ່ງທີ່ຈຳເປັນ. ຍ້ອນການເຂົ້າຮ່ວມຫ້ອງຮຽນພາສາຫວຽດນາມ ໂດຍບໍ່ເສຍຄ່າຢູ່ວັດ ເຟີດຕິກ, ເພິ່ນໄດ້ມີຄວາມເຂົ້າໃຈ ແລະ ພົບປະດ້ວຍພາສາຫວຽດນາມ ໄດ້ໂດຍພື້ນຖານ. ໃນໄລຍະຈະມາເຖິງ, ເພິ່ນຫວັງວ່າຈະສືບຕໍ່ຮ່ຳຮຽນຍົກລະດັບ ເພື່ອຊຳນານພາສາຫວຽດນາມ ກ່ວາອີກ.
ຄະນະຈັດຕັ້ງກໍ່ໄດ້ສ້າງຕູ້ປຶ້ມພາສາຫວຽດນາມ ເພື່ອຮັບໃຊ້ໂດຍບໍ່ເສຍຄ່າໃຫ້ຊາວຫວຽດນາມ ອາໄສຢູ່ຕ່າງປະເທດ ແລະ ເພື່ອນມິດລາວ. ຕູ້ປຶ້ມຖືກຈັດວາງຢູ່ໃນພື້ນທີ່ບັນດາຫ້ອງຮຽນດ້ວຍປຶ້ມທີ່ຫຼາຍຫົວ, ໃນນັ້ນມີປຶ້ມ, ເລື່ອງສອງພາສາ ຫວຽດນາມ - ລາວ, ຊ່ວຍໃຫ້ຜູ້ອ່ານເຂົ້າໃຈກ່ຽວກັບນ້ຳໃຈມິດຕະພາບອັນຍິ່ງໃຫຍ່ລະຫວ່າງສອງປະເທດ.
ເພື່ອປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນການກໍ່ສ້າງບັນດາຫ້ອງຮຽນນີ້ຢ່າງຜົນສຳເລັດ ບໍ່ອາດທີ່ຈະບໍ່ກ່າວເຖິງຄວາມກະຕືລືລົ້ນ ແລະ ການອຸທິດສ່ວນຂອງບັນດາຄູສອນວິຊາຊີບ ແລະ ບໍ່ແມ່ນວິຊາຊີບ ທີ່ເປັນຄົນຫວຽດນາມ ມາຈາກຊຸມຊົນ. ບັນດາແບບຢ່າງເຫຼົ່ານັ້ນບໍ່ພຽງແຕ່ມີຄວາມຮັບຜິດຊອບສິດສອນພາສາຫວຽດນາມເທົ່ານັ້ນ, ຫາກຍັງຟື້ນຟູຄຸນຄ່າວັດທະນະທຳ, ສ້າງຂົວເຊື່ອມຕໍ່ປະຊາຊົນສອງປະເທດ. ເປັນສັນຍະລັກແຫ່ງນ້ຳໃຈມິດຕະພາບ, ເຮັດໃຫ້ພາສາຫວຽດນາມ ກາຍເປັນພາຫະນະແລກປ່ຽນ, ຕິດພັນປະຊາຊົນຫວຽດນາມ ແລະ ລາວ.
 | ວັນວັດທະນະທຳຫວຽດນາມ ໄດ້ຈັດຂຶ້ນຄັ້ງທຳອິດຢູ່ ມົງໂກລີ ຍສໝ - ວັນວັດທະນະທຳຫວຽດນາມ ໄດ້ຈັດຂຶ້ນເປັນຄັ້ງທຳອິດຢູ່ ມົງໂກລີ ປະກອບສ່ວນຢ່າງສຳຄັນ, ເພີ່ມທະວີຄວາມເຂົ້າໃຈ, ນ້ຳໃຈມິດຕະພາບ ແລະ ການຮ່ວມມືອັນດີງາມລະຫວ່າງປະຊາຊົນສອງປະເທດ, ປະກອບສ່ວນພັດທະນາການພົວພັນຮ່ວມມືຄູ່ຮ່ວມມືຮອບດ້ານລະຫວ່າງ ຫວຽດນາມ - ມົງໂກລີ ທີ່ໄດ້ຮັບການສ້າງຕັ້ງໃນການໄປຢ້ຽມຢາມ ມົງໂກລີ ຂອງທ່ານເລຂາທິການໃຫຍ່, ປະທານປະເທດ ຫວຽດນາມ ໂຕເລີມ. |
 | Maysa - ນັກສຶກສາຕ່າງປະເທດນຳບັນດາຄຸນຄ່າອັນດີງາມຂອງວັດທະນະທຳ ຫວຽດນາມ ມາສູ່ປະເທດລາວ ຍສໝ - Maysa - ອະດີດນັກສຶກສາຕ່າງປະເທດມະຫາວິທະຍາໄລອຸດສາຫະກຳ ກວາງນິງ, ມີຜູ້ຕິດຕາມຫຼາຍລ້ານຄົນໃນເຄືອຂ່າຍສັງຄົມ ຍ້ອນບັນດາຄລິບເຜີຍແຜ່ວັດທະນະທຳ ຫວຽດນາມ ມາຍັງປະເທດລາວ ຂອງຕົນ. |
ມີງດຶກ
