ສົນທິສັນຍາຂອງ ສະຫະປະຊາຊາດ ກ່ຽວກັບກົດໝາຍວ່າດ້ວຍທະເລ: ດ້ວຍຄຸນຄ່າອັນຄົບຖ້ວນ, ສ້າງພື້ນຖານໃຫ້ແກ່ການຄຸ້ມຄອງທະເລ ແລະ ມະຫາສະໝຸດ

09:00 | 15/11/2024

ຍສໝ - ເນື່ອງ​ໃນ​ໂອກາດ​ສະ​ເຫຼີ​ມສະຫຼອງ 30 ປີ​ແຫ່ງ​ວັນ​​ສົນທິສັນຍາ​ສະຫະ​ປະຊາ​ຊາດ​ກ່ຽວ​ກັບ​ກົດໝາຍ​ວ່າ​ດ້ວຍ​ທະ​ເລ ມີ​ຜົນ​ສັກສິດ (ແຕ່​ວັນ​ທີ 16 ພະຈິກ 1994 ຫາ​ວັນ​ທີ 16 ພະຈິກ 2024), ກຳມະການສຳຮອງຄະນະບໍລິຫານງານ​ສູນ​ກາງ​ພັກ, ຮອງ​ລັດຖະມົນຕີ​ຖາວອນກະຊວງ​ການ​ຕ່າງປະ​ເທດ ທ່ານ ຫງວຽນ​ມິນຫ​ວູ໊ ໄດ້ຕອບ​ສຳພາດ​ຕໍ່​ນັກ​ຂ່າວ.

ຊຸກຍູ້ການຮ່ວມມືລະຫວ່າງສະຫະພັນບັນດາອົງການມິດຕະພາບຫວຽດນາມ ແລະ ສະຫະປະຊາຊາດ ປະຈຳຫວຽດນາມ
ສະຫະປະຊາຊາດ ໄດ້ເລືອກເອົາປີ 2026 ເປັນປີສາກົນ ແມ່ຍິງເຮັດວຽກງານກະສິກຳ

- ຮຽນທ່ານ​ຮອງ​ລັດຖະມົນຕີຜູ້ປະຈຳການ, ຂໍຮຽນທ່ານໃຫ້ຮູ້ກ່ຽວກັບ​ຄຸນຄ່າ ​ແລະ ບົດບາດ​ຂອງ​ສົນທິສັນຍາ​ສະຫະ​ປະຊາ​ຊາດ​ກ່ຽວ​ກັບ​ກົດໝາຍ​ວ່າ​ດ້ວຍ​ທະ​ເລ?

ສົນທິສັນຍາ​ຍັງ​ແມ່ນ​ພື້ນຖານ​ເພື່ອ​ໃຫ້​ບັນດາ​ປະ​ເທດ​ຮ່ວມ​ມື​ໃນ​ການ​ຄຸ້ມ​ຄອງ​ມະຫາ​ສະໝຸດ​ຢ່າງ​ເປັນ​ລະບຽບ ​ແລະ ຍືນ​ຍົງ. ອາດເວົ້າຮອດບາງຈຸດເດັ່ນ ແລະ ຄວາມສຳຄັນຂອງສົນທິສັນຍາທີ່ໄດ້ລະບຸໄວ້ດັ່ງນີ້:

ອັນທີໜຶ່ງ, UNCLOS ​ເປັນ​ຄັ້ງ​ທຳ​ອິດ​ໄດ້​ແກ້​ໄຂບັນຫາຂອບເຂດ ​ແລະ ຂໍໍ້ກຳນົດກົດລະບຽບ​ບັນດາ​ເຂດ​ທະ​ເລໂດຍສັງລວມ ຮອບດ້ານ ​ແລະ ເຖິງຖອງ, ສ້າງ​ພື້ນຖານເພື່ອ​ໃຫ້​ບັນດາ​ປະ​ເທດ​ປະຕິບັດ​ສິດ ​ແລະ ດຳເນີນບັນດາການ​ເຄື່ອນ​ໄຫວ​ຢູ່​ທະ​ເລ. ຂໍ້ກຳນົດ​ກ່ຽວ​ກັບບັນດາ​ເຂດ​ທະ​ເລ​ທີ່​ໄດ້​ກຳນົດ​ໄວ້​ໃນ​ສົນທິສັນຍາ ​ໄດ້​ແກ້ໄຂ​ຜົນ​ປະ​ໂຫຍ​ດຂອງ​ບັນດາ​ກຸ່ມ​ປະ​ເທດ​ຕ່າງໆຢ່າງກົມກຽວກັນ, ລວມມີ​ບັນດາ​ປະ​ເທດ​ແຄມ​ທະ​ເລ, ປະ​ເທດ​ທີ່​ບໍ່​ມີ​ທາງ​ອອກ​ສູ່​ທະ​ເລ ຫຼື ສະພາບ​ພູມ​ສາດ​ທີ່​ດ້ອຍ​ໂອກາດ.

ຄຽງຂ້າງນັ້ນ, ມີໜຶ່ງ​ຂໍ້ກຳນົດທີ່​ມີ​ຫົວຄິດ​ປະດິດ​ສ້າງ, ສາມາດເວົ້າໄດ້ວ່າ​ ມີ​ຫົວຄິດ​ປະດິດ​ສ້າງ​ທີ່​ສຸດ​ໃນ​ສົນທິສັນຍາ​ແມ່ນ​ການ​ຖື “​ເຂດ” ​ເຊິ່ງລວມທັງ​ພື້ນ​ທະ​ເລ ​ແລະ ​ພື້ນ​ດິນ​ລຸ່ມພື້ນທະເລຢູ່ນອກສິດພິພາກສາ​ອຳນາດ​ແຫ່ງ​ຊາດ ​ແລະ ຊັບ​ພະຍາກອນ​ອື່ນໆ​ຢູ່​ທີ່​ນີ້​ແມ່ນ “ມໍລະດົກ​ຮ່ວມມຂອງມວນມະນຸດ”. ຕາມ​ນັ້ນ​ແລ້ວ, ສົນທິສັນຍາ​ໄດ້​ສ້າງ​ຕັ້ງ​ອົງການ​ສາກົນ​ເພື່ອ​ຄຸ້ມ​ຄອງ​ບັນດາ​ການ​ເຄື່ອນ​ໄຫວ​ຢູ່​ເຂດ ​ເພື່ອແນໃສ່​ຮັບປະກັນ​ການ​ແບ່ງປັນ​ຜົນ​ປະ​ໂຫຍ​ດດ້ານ​ເສດຖະກິດ​ຢ່າງ​ສະ​ເໝີ​ພາບ​ຈາກ​ການ​ຂຸດ​ຄົ້ນ​ຊັບພະຍາກອນ​ຢູ່​ທີ່​ນີ້​ໃຫ້​ທຸກ​ປະ​ເທດ.

ສຸດທ້າຍ, ສົນທິສັນຍາໄດ້ກຳນົດລະບົບການແກ້ໄຂຂໍ້ແກ້ງແຍ້ງທີ່ຂ້ອນຂ້າງຮອບດ້ານ, ດ້ານໜຶ່ງຢືນຢັນຄືນພັນທະໃນການແກ້ໄຂຂໍ້ແກ້ງແຍ້ງສາກົນໂດຍສັນຕິວິທີທີ່ກຳນົດໄວ້ໃນກົດບັດສະຫະປະຊາຊາດ ແລະ ອີກດ້ານໜຶ່ງແມ່ນໄດ້ກຳນົດລະອຽດກ່ຽວກັບບັນດາວິທີການແກ້ໄຂຂໍ້ແກ້ງແຍ້ງໂດຍສັນຕິວິທີເຊັ່ນ: ການໄກ່ເກ່ຍໃຫ້ປອງດອງ, ກຳມະການ ຫຼື ສານ. ດ້ວຍລະບົບດັ່ງກ່າວ, ບັນດາຂໍ້ແກ້ງແຍ້ງທີ່ກ່ຽວຂ້ອງກັບການອະທິບາຍ ແລະ ການນຳໃຊ້ສົນທິສັນຍາສາມາດແກ້ໄຂໄດ້ຢ່າງທັນການ, ໂດຍຜ່ານນັ້ນ ກໍ່ຮັກສາສັນຕິພາບ, ສະຖຽນລະພາບ ແລະ ສະກັດກັ້ນການປະທະກັນ.

ສົນທິສັນຍາຂອງ ສະຫະປະຊາຊາດ ກ່ຽວກັບກົດໝາຍວ່າດ້ວຍທະເລ: ດ້ວຍຄຸນຄ່າອັນຄົບຖ້ວນ, ສ້າງພື້ນຖານໃຫ້ແກ່ການຄຸ້ມຄອງທະເລ ແລະ ມະຫາສະໝຸດ

ທ່ານ ຫງວຽນ​ມິນຫ​ວູ໊ ​ຮອງ​ລັດຖະມົນຕີ​ຜູ້ປະຈຳການກະຊວງການ​ຕ່າງປະ​ເທດ ​ຫວຽດນາມ ​ໃຫ້​ສຳພາດ​ຕໍ່​ນັກ​ຂ່າວ.

- ຮຽນທ່ານ​ຮອງ​ລັດ​ຖະ​ມົນ​ຕີຜູ້ປະຈຳການ, ພາຍຫຼັງ 30 ປີ​ນັບ​ຕັ້ງ​ແຕ່​ມີ​ຜົນ​ສັກ​ສິດ, ຫວຽດ​ນາມ ໄດ້​ປະ​ກອບ​ສ່ວນ​ອັນ​ໃດ​ແດ່​ໃນ​ການ​ສ້າງສາ ແລະ ປະ​ຕິ​ບັດ​ສົນ​ທິ​ສັນ​ຍາ?

​ໃນ​ຊຸມ​ປີ​ທີ່ຜ່ານ​ມາ​, ​ເພື່ອ​ແນໃສ່ປະຕິບັດ UNCLOS, ຫວຽດນາມ ​ໄດ້​ປັບປຸງ​ລະບົບ​ກົດໝາຍ​ກ່ຽວ​ກັບ​ທະ​ເລ ​ແລະ ມະຫາ​ສະໝຸດ​ເທື່ອ​ລະ​ກ້າວ, ປະກາດ​ໃຊ້​ບັນດາ​ເອກະສານ​ນິຕິ​ກຳ, ຍຸດ​ທະ​ສາດ, ນະ​ໂຍບາຍ, ​ແຜນການ​ຮັບ​ໃຊ້​ການ​ນຳ​ໃຊ້, ຂຸດ​ຄົ້ນ​ທະ​ເລ ​ແລະ ມະຫາ​ສະໝຸດ​ຢ່າງ​ມີ​ປະສິດທິ​ຜົນ ​ແລະ ຍືນ​ຍົງຂອງປະເທດ.

ຄຽງຂ້າງນັ້ນ, ຫວຽດນາມ ຍັງເປັນເຈົ້າການເຂົ້າຮ່ວມບັນດາການເຄື່ອນໄຫວໃນຂອບເຂດບັນດາກົນໄກສາກົນທີ່ສ້າງຕັ້ງພາຍໃຕ້ສົນທິສັນຍາຢ່າງຕັ້ງໜ້າ, ຍົກອອກຫຼາຍຂໍ້ລິເລີ່ມທີ່ໄດ້ຮັບການຍອມຮັບຈາກປະຊາຄົມສາກົນ, ຜ່ານນັ້ນ ກໍ່ຍົກສູງບົດບາດຂອງ ຫວຽດນາມ ໃນເວທີສາກົນເທື່ອລະກ້າວ.

ຫວຽດນາມ​ ເຄີຍ​ດຳລົງ​ຕຳ​ແໜ່​ງ​ເປັນ​ສະມາຊິກ​ສະພາ​ອົງການມະຫາ​ອຳນາດ​ສາກົນ​ກ່ຽວກັບ​ພື້ນ​ມະຫາ​ສະໝຸດ, ປະກອບສ່ວນ​ຢ່າງ​ແທ້ຈິງ​ເຂົ້າ​ໃນ​ຂະ​ບວນວິວັດ​ຂອງ​ສານກ່ຽວກັບກົດໝາຍວ່າດ້ວຍທະເລສາກົນ ໃຫ້ຄວາມເຫັນເປັນທີ່ປຶກສາກ່ຽວກັບການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດ ແລະ ກົດໝາຍສາກົນ, ຕັ້ງໜ້າເຂົ້າຮ່ວມຂະບວນການເຈລະຈາ ແລະ ໄດ້ລົງນາມໂດຍໄວໃນສັນຍາອະນຸລັກ ແລະ ນຳໃຊ້ຊີວະນາໆພັນທາງທະເລແບບຍືນຍົງຢູ່ເຂດທະເລນອກຂອບເຂດສິດພິພາກສາແຫ່ງຊາດ – ເອກະສານສາກົນຫຼ້າສຸດແມ່ນກ່ຽວກັບການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດສົນທິສັນຍາ.

​ສາມາດເຫັນ​ໄດ້​ວ່າ ການປະກອບສ່ວນ​ເຂົ້າໃນຂະບານວິວັດການສ້າງ​ຕັ້ງ ​ແລະ ພັດທະນາ UNCLOS, ຫວຽດນາມ ຍາມ​ໃດ​ກໍ່​ປະຕິບັດ​ໜ້າ​ທີ່​ເປັນ​ສະມາຊິກ​ທີ່​ຕັ້ງໜ້າ ​ແລະ ມີ​ຄວາມ​ຮັບຜິດຊອບ​ຂອງ​ສົນທິສັນຍາ, ຍາມ​ໃດ​ກໍ່ຍົກສູງ​ຄຸນຄ່າ, ​ເຄົາລົບ ​ແລະ ປະຕິບັດ​ສົນທິສັນຍາ​ຢ່າງ​ຄົບ​ຖ້ວນ, ໃນຂະນະນັ້ນກໍ່​ຢືນຢັນ​ທີ່​ຕັ້ງ, ບົດບາດ ​ແລະ ຄວາມຕັ້ງໜ້າ​, ເປັນເຈົ້າການຂອງ​ ຫວຽດນາມ ​ໃນ​ເວທີ​ສາກົນ.

- ສະ​ນັ້ນ ​ໃນ​ໄລຍະ​ຈະ​ມາ​ເຖິງ, ຫວຽດນາມ ຈະ​ປະກອບສ່ວນ​ອັນ​ໃດ​ໃຫ້​ແກ່​ການ​ຍົກສູງ ​ແລະ ປະຕິບັດສົນທິສັນຍາ​ສະບັບ​ນີ້, ຮຽນທ່ານ​ຮອງ​ລັດຖະມົນຕີ​ຜູ້ປະຈຳການ?

​ໃນ​ໄລຍະ​ຈະ​ມາ​ເຖິງ, ຫວຽດນາມ ຈະ​ຕັດສິນໃຈຜັນຂະຫຍາຍ​ບັນດາ​ໜ້າ​ທີ່​ຢ່າງ​ສຳ​ເລັດ​ຜົນ ​ເພື່ອແນໃສ່​ສືບ​ຕໍ່​ສະ​ແດງ​ຄວາມ​ເຄົາລົບ ​ແລະ ປະຕິບັດຕາມ UNCLOS ຢ່າງ​ຄົບ​ຖ້ວນ, ສະ​ແດງ​ໃຫ້​ເຫັນ​ພາບ​ພົດ​ຂອງ ​ຫວຽດນາມ ​ໃນ​ຍຸກ​ແຫ່ງ​ການ​ພັດທະນາ​ປະ​ເທດ​ຊາດ, ​ແມ່ນ​ເພື່ອນ​ມິດ​ທີ່​ໄວ້​ເນື້ອ​ເຊື່ອ​ໃຈ ​ແລະ ​ເປັນ​ສະມາຊິກ​ທີ່​ມີ​ຄວາມ​ຮັບຜິດຊອບຂອງປະຊາ​ຄົມ​ສາ​ກົນ.

ອັນທີໜຶ່ງ, ຫວຽດນາມ ຈະສືບ​ຕໍ່​ປະກາດ​ໃຊ້​ບັນດາ​ນະ​ໂຍບາຍ ແລະ ເຮັດສຳເລັດລະບົບ​ກົດໝາຍ​ແຫ່ງ​ຊາດ​ກ່ຽວ​ກັບ​ທະ​ເລ, ໝູ່​ເກາະ​ມຸ່ງ​ໄປ​ສູ່​ການ​ພັດທະນາ​ແບບ​ຍືນ​ຍົງ, ຕອບສະໜອງ​ຄວາມ​ຮຽກຮ້ອງ​ຕ້ອງການ​ປົກ​ປັກ​ຮັກສາ​ອະທິປະ​ໄຕ​ເຂດ​ທະ​ເລ ​ແລະ ໝູ່​ເກາະ, ຮັບປະກັນ​ໃຫ້​ສອດຄ່ອງ​ກັບ​ກົດໝາຍ​ສາກົນ, ​ໃນ​ນັ້ນ​ມີ UNCLOS.

ອັນທີ​ສອງ, ຫວຽດນາມ ຍາມ​ໃດ​ກໍ່​ຍົກສູງຈິດໃຈເຄົາລົບກົດໝາຍ ​ແລະ ຖື​ສົນທິສັນຍາ​ແມ່ນ​ພື້ນຖານ​ນິຕິ​ກຳ​ເພື່ອ​ດຳ​ເນີນ​ບັນດາ​ການ​ເຄື່ອນ​ໄຫວ​ຢູ່​ທະ​ເລ, ​ໃນ​ນັ້ນ​ມີ​ການ​ແກ້​ໄຂ​ຂໍ້ແກ້ງແຍ້ງ​ທາງ​ທະ​ເລ​ກັບ​ບັນດາ​ປະ​ເທດ​ບ້ານ​ໃກ້​ເຮືອນ​ຄຽງ​ໂດຍ​ສັນຕິ​ວິທີ, ມຸ່ງ​ໄປ​ເຖິງ​ການຄຸ້ມ​ຄອງ​ເຂດ​ທະ​ເລ​ໂດຍ​ສັນຕິ ​ແລະ ຍືນ​ຍົງຢູ່ບັນດາເຂດທະເລ, ໃນນັ້ນມີທະເລຕາເວັນອອກ.

ອັນທີ​ສາມ, ຫວຽດນາມ ຕັ້ງໜ້າ​ເຂົ້າ​ຮ່ວມ ​ແລະ ປະກອບສ່ວນ​ຢ່າງ​ແທ້ຈິງ​ຢູ່​ບັນດາ​ເວທີ​ປາ​ໄສ​ກົດໝາຍ​ທະ​ເລ ​ແລະ ມະຫາ​ສະໝຸດ​ຄື: ກອງ​ປະຊຸມ​ບັນດາ​ປະ​ເທດ​ສະມາຊິກ UNCLOS ​ແລະ ກອງ​ປະຊຸມ​ມະຫາ​ສະໝຸດ​ສະຫະ​ປະຊາ​ຊາດ, ພ້ອມ​ທັງ​ສືບ​ຕໍ່​ປະກອບສ່ວນ​ເຂົ້າ​ໃນ​ບັນດາ​ບັນຫາ​ທີ່​ປະຊາ​ຄົມ​ໂລກພວມໃຫ້ຄວາມສົນໃຈ, ລວມທັງ​ການ​ປ່ຽນ​ແປງ​ຂອງ​ດິນ​ຟ້າ​ອາກາດ, ການ​ອະນຸລັກ ​ແລະ​ ການ​ນຳ​ໃຊ້​ຊັບພະຍາກອນ​, ​ຊີວະ​ນາໆ​ພັນ​ໃນ​ມະຫາ​ສະໝຸດ​ແບບ​ຍືນ​ຍົງ.

ອັນທີ​ສີ່, ຫວຽດນາມ​ ຍັງ​ຮຽກຮ້ອງ​ໃຫ້​ບັນດາ​ປະ​ເທດ​ສືບ​ຕໍ່​ໃຫ້​ສັດຕະຍາບັນ ​ແລະ ​ເຂົ້າ​ຮ່ວມ​ສົນທິສັນຍາ, ພ້ອມ​ກັນ​ນັ້ນ​ ກໍ່​ຊຸກຍູ້ການປະຕິບັດ​ບັນດາ​ຂໍ້​ກຳນົດ​ຂອງ​ສົນທິສັນຍາ​ຢ່າງ​ຄົບ​ຖ້ວນ ແລະ ມີເຈດຕະນາດີ ​ເພື່ອ​ໃຫ້ UNCLOS ເສີມ​ຂະຫຍາຍ​ບົດບາດ​ເປັນ​ຂອບ​ເຂດ​ຄຸ້ມ​ຄອງ​ນິຕິ​ກຳຢ່າງຮອບດ້ານກວ່າອີກ ດັດປັບທຸກການກະທຳ​ກ່ຽວ​ກັບ​ທະ​ເລ​ ແລະ ​ມະ​ຫາ​ສະ​ຫມຸດ​.

ສຸດທ້າຍ, ຫວຽດນາມ ຈະສືບຕໍ່ເພີ່ມທະວີການພົວພັນຮ່ວມມືກັບບັນດາອົງການນິຕິບັນຍັດສາກົນ, ພິເສດແມ່ນບັນດາອົງການວິຊາສະເພາະກ່ຽວກັບມະຫາສະໝຸດ ແລະ ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍທະເລໃຫ້ເລິກເຊິ່ງ ແລະ ແທດຈິງກວ່າອີກ.

ຂໍຂອບໃຈທ່ານຮອງລັດຖະມົນຕີຜູ້ປະຈຳການ!

ຂີດໝາຍຂອງ ຫວຽດນາມ ໃນປີທຳອິດທີ່ຮັບດຳລົງຖານະເປັນສະມາຊິກສະພາສິດທິມະນຸດ  ສະຫະປະຊາຊາດ

ຂີດໝາຍຂອງ ຫວຽດນາມ ໃນປີທຳອິດທີ່ຮັບດຳລົງຖານະເປັນສະມາຊິກສະພາສິດທິມະນຸດ ສະຫະປະຊາຊາດ

ຍສໝ - ​ເນື່ອງ​ໃນ​ໂອກາດ​ ຫວຽດນາມ ​ຮັບດຳລົງຖານະເປັນ​ສະ​ມາ​ຊິກ​ສະ​ພາ​ສິດ​ທິ​ມະ​ນຸດ ສະ​ຫະ​ປະ​ຊາ​ຊາດ ໄດ້ໜຶ່ງປີ, ທ່ານຮອງລັດຖະມົນຕີກະຊວງການຕ່າງປະເທດ ຫວຽດນາມ ໂດ້ຫວຽດຮຸ່ງ ໄດ້​ຕີ​ລາຄາ, ໃຫ້ຂໍ້ສັງເກດ​ກ່ຽວກັບບັນດາຂີດໝາຍຂອງ ຫວຽດນາມ ​ໃນ​​ປີທີ່​ຜ່ານ​ມາ ​ແລະ ທິດ​ທາງ​ໃນ​ຕໍ່ໜ້າ.

ຄະນະຜູ້ແທນຫວຽດນາມ ປະຈຳ ສະຫະປະຊາຊາດ ໄດ້ສະເຫຼີມສະຫຼອງວັນສ້າງຕັ້ງກອງທັບປະຊາຊົນຫວຽດນາມ

ຄະນະຜູ້ແທນຫວຽດນາມ ປະຈຳ ສະຫະປະຊາຊາດ ໄດ້ສະເຫຼີມສະຫຼອງວັນສ້າງຕັ້ງກອງທັບປະຊາຊົນຫວຽດນາມ

ຍສໝ - ວັນທີ 20 ທັນວາ, ຢູ່ນິວຢອກ (ອາເມລິກາ), ຄະນະຜູ້ແທນຫວຽດນາມ ປະຈໍາ ສະຫະປະຊາຊາດ (ສປຊ) ໄດ້ຈັດຕັ້ງພິທີສະເຫຼີມສະຫຼອງ 79 ປີແຫ່ງວັນສ້າງຕັ້ງກອງທັບປະຊາຊົນຫວຽດນາມ (22 ທັນວາ 1944 – 22 ທັນວາ 2023 ) ແລະ 34 ປີແຫ່ງ ...

ມິງດຶກ

ເຫດການ