ທ່ານນາງ ຄຳຫຼ້າ ຈູມລີວົງ ຮອງອຳນວຍການໂຮງໝໍເສດຖາທິຣາດ.
ທ່ານນາງ ຄຳຫຼ້າ ຈູມລີວົງ ຮອງອຳນວຍການໂຮງໝໍເສດຖາທິຣາດ ໃຫ້ສຳພາດວັນທີ 4 ກໍລະກົດ 2019 ວ່າ: ພະຍາດໄຂ້ຍຸງລາຍເປັນສາເຫດໜຶ່ງຂອງການເຈັບເປັນ ແລະ ການຕາຍໃນເດັກ ຄົນເຈັບທີ່ເປັນໄຂ້ຍຸງລາຍຮ້າຍແຮງສາມາດເປັນຊັອກ ຫຼື ມີອາການເລືອດອອກຮ້າຍແຮງ ພາໃຫ້ເສຍຊີວິດຢ່າງໄວວາ ຖ້າບໍ່ໄດ້ຮັບການປິ່ນປົວຢ່າງຖືກຕ້ອງ ແລະ ທັນເວລາ ປັດຈຸບັນ ພະຍາດດັ່ງກ່າວສາມາດພົບເຫັນໃນຜູ້ໃຫຍ່ເຊັ່ນດຽວກັນ ເຊິ່ງປີ 2019 ໂດຍອີງໃສ່ສະຖິຕິຕົວເລກສະສົມທົ່ວປະເທດ (ຂໍ້ມູນຈາກສູນວິເຄາະລະບາດວິທະຍາແຫ່ງຊາດຂອງກະຊວງສາທາລະນະສຸກ) ແຕ່ຕົ້ນເດືອນມັງກອນເຖິງປັດຈຸບັນ ທົ່ວປະເທດມີຜູ້ເປັນໄຂ້ຍຸງລາຍ 10.778 ກໍລະນີ ເສຍຊີວິດ 25 ກໍລະນີ ໃນນີ້ ສະເພາະຢູ່ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ 6 ເດືອນຕົ້ນປີ ມີຕົວເລກສະສົມທັງໝົດ 1.978 ກໍລະນີ ເສຍຊີວິດ 6 ກໍລະນີ.
ສຳລັບໂຮງໝໍເສດຖາທິຣາດ ໃນ 6 ເດືອນຕົ້ນປີ ໄດ້ຮັບຄົນເຈັບໄຂ້ຍຸງລາຍເຂົ້າມາປິ່ນປົວ 298 ກໍລະນີ (ບໍ່ມີກໍລະນີເສຍຊີວິດ) ສະເພາະເດືອນມິຖຸນາ 2019 ມີ 253 ກໍລະນີທີ່ຄົນເຈັບເຂົ້າມາບໍລິການ ໃນນັ້ນ ຄົນເຈັບມາກວດເຂດນອກ 55 ກໍລະນີ ສຸກເສີນ 37 ກໍລະນີ ແລະ ຄົນເຈັບທີ່ນອນຢູ່ພະແນກເດັກນ້ອຍ 26 ກໍລະນີ ຫຼາຍກວ່າໝູ່ແມ່ນຄົນເຈັບຜູ້ໃຫຍ່ນອນຢູ່ພະແນກພາຍໃນ 135 ກໍລະນີ ໃນນັ້ນ ປະກອບມີໄຂ້ຍຸງລາຍທີ່ມີອາການເຕືອນ ບໍ່ມີອາການເຕືອນ ແລະ ຂັ້ນຮ້າຍແຮງ ເຊິ່ງຄົນເຈັບທີ່ບໍ່ມີອາການເຕືອນສ່ວນຫຼາຍ ແມ່ນຄົນເຈັບຈະມາກວດເຂດນອກ ເພາະມີລະບົບໃນການກັ່ນກອງ ເປັນຕົ້ນ ຢູ່ສຸກເສີນ ແລະ ກວດເຂດນອກຈະມີຟອມຕິດຕາມຄົນເຈັບເຂົ້າມາກວດທີ່ຢູ່ໃນກໍລະນີສົງໄສ ທີ່ໄດ້ກວດເລືອດເບື້ອງຕົ້ນ ແລະ ຕິດຕາມແຕ່ລະໄລຍະ ເຊິ່ງແບບຟອມນີ້ຈະໄດ້ນຳໃຊ້ເອກະພາບກັນໃນທົ່ວປະເທດ ໂດຍສະເພາະ ຄົນເຈັບກວດເຂດນອກ ແລະ ຄົນເຈັບສຸກເສີນບໍ່ໄດ້ນອນ.
ອີງຕາມການລາຍງານຂອງກະຊວງສາທາລະນະສຸກ ໄດ້ລາຍງານຕົວເລກກໍລະນີ ຜູ້ຕິດເຊື້ອພະຍາດໄຂ້ຍຸງລາຍ ໃນທົ່ວປະເທດ ໃນວັນທີ 4 ກໍລະກົດ 2019 ມີຈຳນວນເພີ່ມຂຶ້ນເປັນ 10.990 ກໍລະນີ ແລະ ເສຍຊີວິດ 25 ກໍລະນີແລ້ວ, ສະເພາະຕົວເລກຜູ້ທີ່ມີເຊື້ອໄຂ້ຍຸງລາຍ ຢູ່ ນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ ມີ 1.978 ຄົນ ແລະ ເສຍຊີວິດ 6 ຄົນ. ສຳລັບຄົນເຈັບທີ່ໄດ້ເຂົ້າມາປິ່ນປົວຢູ່ທີ່ໂຮງໝໍເສດຖາທິລາດ ມີ 298 ຄົນ ແລະ ຍັງບໍ່ທັນມີຕົວເລກທີ່ເສຍຊີວິດ ຖ້າທຽບໃສ່ໄລຍະດຽວກັນໃນປີຜ່ານມາແມ່ນເພີ່ມຂຶ້ນ 123 ຄົນ.
ເພື່ອປິ່ນປົວໃຫ້ທັນການຜູ້ທີ່ມີອາການໄຂ້ບໍ່ໃຫ້ຊື້ຢາກິນເອງໃຫ້ມາໂຮງໝໍ ເພື່ອຮັບການປິ່ນປົວຢ່າງຖືກຕ້ອງ ພ້ອມນັ້ນ ເພື່ອປ້ອງກັນບໍ່ໃຫ້ເກີດໄຂ້ຍຸງລາຍພະຍາບານຢູ່ໃນໂຮງໝໍ ໄດ້ເຮັດໜ້າທີ່ສຸຂະສຶກສາຜູ້ທີ່ມາເຝົ້າຄົນເຈັບນອນຢູ່ໂຮງໝໍ ແລະ ປຸກລະດົມທົ່ວສັງຄົມໃຫ້ມີສ່ວນຮ່ວມປະຕິບັດ 5ປ ຕື່ມອີກ.ພ້ອມດຽວກັນນັ້ນກໍ່ຕ້ອງອາໄສ ການຮ່ວມມື ປະຊາຊົນ, ພະນັກງານ, ທະຫານ, ຕຳຫລວດ ທີ່ອາໄສຢູ່ຄຸ້ມບ້ານ, ສຳນັກງານອົງການຕ່າງໆ ເປັນວິທີດຽວທີ່ຈະທຳລາຍແຫລ່ງເພາະພັນຂອງຍຸງໄດ້ຢູ່ໃນ ແລະ ນອກເຮືອນ, ສະຖານທີ່, ສຳນັກງານອົງການ ເພື່ອຢຸດຕິ ການລະບາດ ຂອງໄຂ້ເລືອດອອກ ໃນ ສປປ ລາວ, ໂດຍການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ 5ປ ຄື: ປິດພາຊະນະປ່ຽນນ້ຳໃນພາຊະນະສອງຄັ້ງຕໍ່ອາທິດ, ປ່ອຍປາຫາງນົກຍຸງໃສ່ພາຊະນະກັກນ້ຳ ເພື່ອໃຫ້ກິນໜອນນ້ຳຍຸງລາຍ, ປັບປຸງອະນາໄມບໍລິເວນທີ່ຢູ່ອາໄສທັງໃນ ແລະ ນອກເຮືອນໃຫ້ສະອາດ ແລະ ປະຕິບັດ 5ປ ໃຫ້ເປັນນິໄສ ຖ້າມີໄຂ້ຄວນໄປພົບແພດ.
ດຣ.ຄຳຫລ້າ ຈູມລີວົງ ຮອງຜູ້ອຳນວນການໂຮງໝໍເສຖະທິລາດ ໄດ້ໃຫ້ສຳພາດຕໍ່ສື່ມວນຊົນກ່ຽວກັບໄຂ້ເລືອດອອກ.(ພາບ:ມະນີທອນ/ຂປລ)
ດຣ.ຄຳຫລ້າ ຈູມລີວົງ ຮອງຜູ້ອຳນວນການໂຮງໝໍເສຖະທິລາດ ໄດ້ໃຫ້ສຳພາດຕໍ່ສື່ມວນຊົນກ່ຽວກັບໄຂ້ເລືອດອອກເມື່ອທ້າຍອາທິດ ຜ່ານມານີ້ຕື່ມອີກວ່າ: ເມື່ອກ້າວເຂົ້າສູ່ລະດູຝົນຂອງທຸກໆປີ ໃນຂອບເຂດທົ່ວປະເທດ ຈະເກີດມີການລະບາດຂອງພະຍາດໄຂ້ຍຸງລາຍຫລາຍ ຍ້ອນວ່າເປັນລະດູທີ່ປະສົມພັນຂອງຍຸງລາຍ. ການຮ່ວມມືຂອງພໍ່ແມ່ນປະຊາຊົນ ໂດຍສະເພາະແມ່ນ ການເຮັດອະນາໄມສະຖານທີ່ ທີ່ຢູ່ອາໄສ ແລະ ເຮືອນຊານບ້ານຊ່ອງໃຫ້ສະອາດ ເພື່ອປ້ອງການການແຜ່ພັນຂອງຍຸງ, ເຊິ່ງມັນກໍເປັນວິທີໜຶ່ງທີ່ຊ່ວຍໃນການຫລຸດໂອກາດ ໃນການລະບາດຂອງພະຍາດໄຂ້ຍຸງດັ່ງກ່າວ. ຄົນເຈັບທີ່ເປັນໄຂ້ຍຸງລາຍ ສະແດງອອກຫລາຍຮູບແບບ ໂດຍສະເພາະຮູບແບບທີ່ເປັນອັນຕະລາຍເຖິງຊ໊ອກ ຫລື ອາການເລືອດໄຫລ ຮ້າຍແຮງ ສາມາດພາໃຫ້ເສຍຊີວິດໄດ້ຢ່າງໄວ ຖ້າບໍ່ໄດ້ຮັບການປິ່ນປົວທີ່ຖືກຕ້ອງ ແລະ ທັນການ.
ພະນັກງານ, ແພດໝໍ ເຜີຍແຜ່ ແລະ ໃຫ້ຄວາມຮູ້ກ່ຽວກັບ 5ປ.(ພາບ: ມະນີທອນ/ຂປລ)
ດຣ. ຄຳຫລ້າ ຈູມລີວົງ ຍັງໄດ້ຮຽກຮ້ອງເຖິງປະຊາຊົນ ທຸກຄົນເອົາໃຈໃສ່ເຮັດອະນາໄມ ແລະ ຮັກສາຄວາມສະອາດບ້ານເຮືອນຂອງຕົນ ລວມໄປເຖິງການປະຕິບັດມາດຕະການປ້ອງກັນ ການແຜ່ ພັນຂອງຍຸງລາຍຂອງ 5ປ ແລະ ທີ່ສຳຄັນຕ້ອງນອນໃນມຸ້ງທຸກໆຄັ້ງ. ຖ້າມີອາການໄຂ້ສູງ, ເຈັບຫົວ, ປວດເບົ້າຕາ, ກ້າມຊີ້ນ, ບໍ່ຢາກອາຫານ, ປວດຮາກ/ຮາກ, ໜ້າຕາແດງ ແລະ ມີຜື່ນຕາມຕົນໂຕ ຄວນໄປພົບແພດ ຫ້າມບໍ່ໃຫ້ຊື້ຢາມາກິນເອງ ແລະ ທາງໂຮງໝໍຂອງພວກເຮົາກໍໄດ້ສ້າງຂະບວນການຕ່າງໆ ເພື່ອໂຄສະນາໃຫ້ພໍ່ແມ່ປະຊາຊົນ ເອົາໃຈໃສ່ເຮັດອະນາໄມ, ຮັກສາຄວາມສະອາດບ້ານເຮືອນຂອງຕົນ ເພື່ອປ້ອງກັນພະຍາດໄຂ້ເລືອດອອກ ລວມໄປເຖິງການປະຕິບັດມາດຕະການປ້ອງກັນ ການການແຜ່ ພັນຂອງຍຸງລາຍ (5ປ).
ວິທີໜຶ່ງທີ່ຊ່ວຍໃນການຫລຸດໂອກາດ ໃນການລະບາດຂອງພະຍາດໄຂ້ຍຸງດັ່ງກ່າວ. ຄົນເຈັບທີ່ເປັນໄຂ້ຍຸງລາຍ ສະແດງອອກຫລາຍຮູບແບບ ໂດຍສະເພາະຮູບແບບທີ່ເປັນອັນຕະລາຍເຖິງຊ໊ອກ ຫລື ອາການເລືອດໄຫລ ຮ້າຍແຮງ ສາມາດພາໃຫ້ເສຍຊີວິດໄດ້ຢ່າງໄວ ຖ້າບໍ່ໄດ້ຮັບການປິ່ນປົວທີ່ຖືກຕ້ອງ ແລະ ທັນການ.
ດຣ. ຄຳຫລ້າ ຈູມລີວົງ ຍັງໄດ້ຮຽກຮ້ອງເຖິງປະຊາຊົນ ທຸກຄົນເອົາໃຈໃສ່ເຮັດອະນາໄມ ແລະ ຮັກສາຄວາມສະອາດບ້ານເຮືອນຂອງຕົນ ລວມໄປເຖິງການປະຕິບັດມາດຕະການປ້ອງກັນ ການແຜ່ ພັນຂອງຍຸງລາຍຂອງ 5ປ ແລະ ທີ່ສຳຄັນຕ້ອງນອນໃນມຸ້ງທຸກໆຄັ້ງ. ຖ້າມີອາການໄຂ້ສູງ, ເຈັບຫົວ, ປວດເບົ້າຕາ, ກ້າມຊີ້ນ, ບໍ່ຢາກອາຫານ, ປວດຮາກ/ຮາກ, ໜ້າຕາແດງ ແລະ ມີຜື່ນຕາມຕົນໂຕ ຄວນໄປພົບແພດ ຫ້າມບໍ່ໃຫ້ຊື້ຢາມາກິນເອງ ແລະ ທາງໂຮງໝໍຂອງພວກເຮົາກໍໄດ້ສ້າງຂະບວນການຕ່າງໆ ເພື່ອໂຄສະນາໃຫ້ພໍ່ແມ່ປະຊາຊົນ ເອົາໃຈໃສ່ເຮັດອະນາໄມ, ຮັກສາຄວາມສະອາດບ້ານເຮືອນຂອງຕົນ ເພື່ອປ້ອງກັນພະຍາດໄຂ້ເລືອດອອກ ລວມໄປເຖິງການປະຕິບັດມາດຕະການປ້ອງກັນ ການການແຜ່ ພັນຂອງຍຸງລາຍ (5ປ).
(ແຫຼ່ງຂໍ້ມູນ: ຂປລ)