ທ່ານ ຮ່າກິມງອກ ຮອງລັດຖະມົນຕີ: ຫວຽດນາມ ສືບຕໍ່ເສີມຂະຫຍາຍ “Soft power”.
ໃນກອງປະຊຸມ UNESCO ຄັ້ງທີ 42, ຫວຽດນາມ ໄດ້ຮັບເລືອກຕັ້ງໃຫ້ດຳລົງຕຳແໜ່ງເປັນຮອງປະທານຜູ້ຕາງໜ້າພາກພື້ນອາຊີ - ປາຊີຟິກ.
ທ່ານ ຮ່າກິມງອກ, ຮອງລັດຖະມົນຕີການຕ່າງປະເທດ, ປະທານຄະນະກຳມະການແຫ່ງຊາດ UNESCO ຫວຽດນາມ ໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມກອງປະຊຸມ ຄັ້ງທີ 42 ສະມັດຊາໃຫຍ່ອົງການສຶກສາ, ວິທະຍາສາດ ແລະ ວັດທະນະທຳ ຂອງສະຫະປະຊາຊາດ (UNESCO) ຢູ່ ນະຄອນຫຼວງປາຣີ ແຕ່ວັນທີ 11 – 22 ພະຈິກ. |
ໃນກອງປະຊຸມຄັ້ງນີ້, ຫວຽດນາມ ໄດ້ຮັບການເລືອກຕັ້ງເປັນຮອງປະທານກອງປະຊຸມສະມັດຊາໃຫຍ່, ສະນັ້ນ ຫວຽດນາມ ຈະເຮັດຫຍັງ ເພື່ອໃຫ້ສໍາເລັດໜ້າທີ່ຮັບຜິດຊອບນີ້?
ຫວ່າງແລ້ວນີ້, ທີ່ກອງປະຊຸມ ສະມັດຊາໃຫຍ່ເທື່ອທີ 42 ຂອງອົງການ UNESCO, ຫວຽດນາມ ໄດ້ຄວາມໄວ້ເນື້ອເຊື່ອໃຈຮັບເລືອກຕັ້ງເປັນຮອງປະທານສະມັດຊາໃຫຍ່, ຕາງໜ້າອາຊີ - ປາຊີຟິກ. ນີ້ແມ່ນຄັ້ງທຳອິດ ທີ່ພວກເຮົາສວມບົດບາດດັ່ງກ່າວ ເປັນໜຶ່ງໃນອົງການບໍລິຫານທີ່ສຳຄັນທີ່ສຸດຂອງ UNESCO. ສິ່ງດັ່ງກ່າວແມ່ນມີຄວາມໝາຍສຳຄັນຫຼາຍດ້ານ, ຢືນຢັນເຖິງທີ່ຕັ້ງ ແລະ ຄວາມໄວ້ເນື້ອເຊື່ອໃຈຫວຽດນາມ ແລະ ຄວາມໄວ້ເນື້ອເຊື່ອໃຈຂອງປະຊາຄົມສາກົນ ຕໍ່ກັບຄວາມສາມາດປະກອບສ່ວນ, ຄຸ້ມຄອງບໍລິຫານຂອງຫວຽດນາມໃນບັນດາລະບອບລະບຽບການ ຫຼາຍຂົງເຂດທົ່ວໂລກ, ສອດຄ່ອງກັບເນື້ອໃນຈິດໃຈ ມະຕິກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 13 ຂອງພັກ ແລະ ຄຳສັ່ງເລກທີ 25-CT/TW ຂອງຄະນະເລຂາທິການ ກ່ຽວກັບການຊຸກຍູ້ ແລະ ຍົກລະດັບການພົວພັນຕ່າງປະເທດຫຼາຍຝ່າຍ.
ໂດຍເປັນຜູ້ຕາງໜ້າໃຫ້ແກ່ກຸ່ມອາຊຽນ ແລະ ກຸ່ມອາຊີ - ປາຊີຟິກ - ກຸ່ມທີ່ມີສະມາຊິກເປັນຈຳນວນຫຼວງຫຼາຍ, ລະດັບການພັດທະນາທີ່ຫຼາກຫຼາຍ, ດ້ານການເມືອງ, ວັດທະນະທຳ,ຂອບຂະໜາດ, ຄວາມສົນໃຈ ແລະ ບຸລິມະສິດທີ່ແຕກຕ່າງກັນ, ຫວຽດນາມ ຈະສືບຕໍ່ເສີມຂະຫຍາຍ Soft power ຈາກອິດທິພົນຂອງຊາດ, ຄວາມອາດສາມາດກຳແໜ້ນແນວຄິດອັນລວມ, ຄວາມສາມາດປະສົມປະສານຄວາມແຕກຂອງຜົນປະໂຫຍ ລະຫວ່າງບັນດາສະມາຊິກ, ຄວາມສາມາດໃນການເຈລະຈາ, ບໍລິຫານຄຸ້ມຄອງ, ສະເໜີຂໍ້ລິເລີ່ມ ... ເພື່ອສ້າງຄວາມເຫັນດີເຫັນພ້ອມ ແລະ ຊອກຫາວິທີແກ້ໄຂບັນຫາສຳຄັນ ຂອງອາຊີ - ປາຊີຟິກ ແລະ UNESCO.
ຫວຽດນາມ ຈະເປັນເຈົ້າການເຂົ້າຮ່ວມ, ຕັ້ງໜ້າກຳນົດການຮ່ວມມື UNESCO ກ່ຽວກັບບັນດາບັນຫາທີ່ມີຄວາມສົນໃຈລວມ. ນັ້ນແມ່ນຂໍ້ສະເໜີດ້ານນະໂຍບາຍ, ເສີມຂະຫຍາຍບົດບາດນຳພາຂອງ UNESCO ໃນການຮ່ວມມືຫຼາຍຝ່າຍ ກ່ຽວກັບສຶກສາ - ບຳລຸງສ້າງ, ວັດທະນະທຳ, ວິທະຍາສາດ - ເຕັກໂນໂລຢີ, ຂໍ້ມູນຂ່າວສານ - ການສື່ສານ, ເພື່ອແນໃສ່ຮັກສາສັນຕິພາບ ແລະ ຮັບມືກັບສິ່ງທ້າທາຍທົ່ວໂລກ, ຊ່ວຍເຫຼືອບັນດາປະເທດໃນການຍູ້ແຮງການຜັນຂະຫຍາຍບັນດາຈເປົ້າໝາຍພັດທະນາແບບຍືນຍົງ. ນັ້ນແມ່ນການປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນການຜັນຂະຫຍາຍບັນດາໂຄງການຈຸດສຸມໃນປະຈຸບັນຂອງ UNESCO ເຊັ່ນ: ຍຸດທະສາດກາງສະໄໝ ຂອງ UNESCO ໄລຍະ 2022 – 2029, ໂຄງການ ແລະ ງົບປະມານໄລຍະ 2024 – 2025, ວິທະຍາສາດເປີດ, ຄຸນສົມບັດໃນການສ້າງປັນຍາປະດິດ, ສຶກສາເພື່ອການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ, ອະນຸລັກຮັກສາ ແລະ ເສີມຂະຫຍາຍຄຸນຄ່າມໍລະດົກວັດທະນະທຳ, ຮັບມືກັບການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດ... ນັ້ນຍັງແມ່ນການປ່ຽນແປງໃໝ່ ແລະ ປະຕິຮູບ UNESCO, ເພີ່ມທະວີປະຊາທິປະໄຕ, ໂປ່ງໃສ, ສອດຄ່ອງກັບທ່າອ່ຽງຫຼາຍຝ່າຍ ແລະ ຍົກສູງອິດທິພົນຂອງອົງການ.
ບັນດາການປະກອບສ່ວນຢ່າງຕັ້ງໜ້າ ແລະ ມີຄວາມຮັບຜິດຊອບຂອງຫວຽດນາມ ໄດ້ຊຸກຍູ້ການເຈລະຈາ, ການຮ່ວມມື ແລະ ຄວາມເຫັນດີເຫັນພ້ອມ, ຊອກຫາວິທີແກ້ໄຂຕໍ່ບັນຫາທີ່ຕ່າງຝ່າຍຕ່າງສົນໃຈໃນສະພາບການສາກົນທີ່ສັບສົນ, ການນຳ UNESCO ແລະ ບັນດາປະເທດໄດ້ສະແດງຄວາມຍິນດີ. ນັ້ນບໍ່ພຽງແຕ່ຢືນຢັນບົດບາດນໍາໜ້າຂອງວຽກງານການຕ່າງປະເທດຂອງຫວຽດນາມ ເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ຍັງສືບຕໍ່ສະແດງໃຫ້ເຫັນ Soft power ແລະ ທ່າແຮງຂອງປະເທດອີກດ້ວຍ.
ທ່ານ ຮ່າກິມງອກ ຮອງລັດຖະມົນຕີການຕ່າງປະເທດ, ປະທານຄະນະກຳມະການແຫ່ງຊາດ UNESCO ຫວຽດນາມ ໄດ້ກ່າວຄຳປາໄສທີ່ກອງປະຊຸມ ຄັ້ງທີ 42 ຂອງສະມັດຊາໃຫຍ່ອົງການສຶກສາ, ວິທະຍາສາດ ແລະ ວັດທະນະທຳ ສະຫະປະຊາຊາດ (UNESCO) ຢູ່ນະຄອນຫຼວງ ປາຣີ ແຕ່ວັນທີ 11- 22 ພະຈິກ |
ຮຽນທ່ານ, ທ່ານຕີລາຄາກ່ຽວກັບການປະກອບສ່ວນຂອງຫວຽດນາມ ເຂົ້າໃນການເຄື່ອນໄຫວຂອງ UNESCO ໃນໄລຍະຜ່ານມາມີຄືແນວໃດ?
ຜ່ານມາ 47 ປີແຫ່ງການຮ່ວມມື, ຫວຽດນາມ ຍາມໃດກໍ່ໄດ້ຮັບການຕີລາຄາຈາກບັນດາການນຳ UNESCO ວ່າເປັນສະມາຊິກທີ່ຕັ້ງໜ້າ ແລະ ມີຄວາມຮັບຜິດຊອບ. ທ່ານເລຂາທິການໃຫຍ່ UNESCO ໃຫ້ຄຳເຫັນວ່າ: “ຫວຽດນາມ ແມ່ນຮູບແບບການຮ່ວມມືຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ ກັບ UNESCO”. ພິເສດ, ນັບແຕ່ການຢ້ຽມຢາມຄັ້ງປະຫວັດສາດຂອງທ່ານນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ຫວຽດນາມ ຟາມມິງຈິ້ງ ທີ່ສຳນັກງານ UNESCO (ເດືອນພະຈິກ 2021) ແລະ ທ່ານຜູ້ອຳນວຍການໃຫຍ່ Audrey Azoulay ມາຫວຽດນາມ (ເດືອນກັນຍາ 2022) ດ້ວຍການຜັນຂະຫຍາຍບົດບັນທຶກຊ່ວຍຈຳການຮ່ວມມື ຫວຽດນາມ - UNESCO ໄລຍະ 2021 – 2025, ການພົວພັນຄູ່ຮ່ວມມື UNESCO ໄດ້ຮັບການຍົກຂຶ້ນສູ່ລະດັບສູງໃໝ່ດ ແທດຈິງ ແລະ ມີປະສິດທິຜົນ, ເຊິ່ງເປັນຂີດໝາຍລະດັບໃໝ່ໃນການປະກອບສ່ວນຂອງ ຫວຽດນາມ ເຂົ້າໃນ UNESCO.
ທີໜຶ່ງ, ເປັນຄັ້ງທຳອິດທີ່ປະເທດພວກເຮົາ ພ້ອມກັນດຳລົງບົດບາດໃນ 4 ກົນໄກເຄື່ອນໄຫວຫຼັກແຫຼ່ງຂອງ UNESCO. ນັ້ນແມ່ນ ຮອງປະທານກອງປະຊຸມສະມັດຊາໃຫຍ່, ຮອງປະທານ ຄະນະກໍາມະການລະຫວ່າງລັດຖະບານ ສົນທິສັນຍາ 2005 ວ່າດ້ວຍການປົກປັກຮັກສາ ແລະ ສົ່ງເສີມຄວາມຫຼາກຫຼາຍທາງດ້ານວັດທະນະທໍາ, ສະມາຊິກສະພາບໍລິຫານຂອງອົງການ UNESCO, ສະມາຊິກຄະນະກໍາມະການລະຫວ່າງລັດຖະບານ ສົນທິສັນຍາ 2003 ກ່ຽວກັບ ການປົກປັກຮັກສາມໍລະດົກ ວັດທະນະທໍາທີ່ບໍ່ເປັນວັດຖຸ. ສິ່ງນີ້ໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນຄວາມໄວ້ເນື້ອເຊື່ອໃຈຂອງສາກົນ ຕໍ່ກັບຄວາມສາມາດໃນການປະກອບສ່ວນຂອງພວກເຮົາ ຢູ່ໃນອົງການຈັດຕັ້ງຫຼາຍຝ່າຍທົ່ວໂລກນີ້.
ທີສອງ, ປະກອບສ່ວນເຂົ້າລະດັບສູງໃນການຜັນຂະຫຍາຍບັນດາບັນຫາຍຸດທະສາດ ແລະ ນະໂຍບາຍທົ່ວໂລກ ແມ່ນອີກຜົນສຳເລັດໜຶ່ງຂອງຫວຽດນາມ ຢູ່ UNESCO. ບົດບາດທີ່ຕັ້ງໜ້າຂອງລັດຖະມົນຕີ ກະຊວງວັດທະນະທຳ, ກິລາ ແລະ ທ່ອງທ່ຽວ ຫວຽດນາມ ທີ່ກອງປະຊຸມໂລກ ກ່ຽວກັບນະໂຍບາຍວັດທະນະທຳ ແລະ ການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ, ລັດຖະມົນຕີກະຊວງວິທະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຢີ ຫວຽດນາມ ທີ່ພິທີເປີດ ປີສາກົນ ກ່ຽວກັບວິທະຍາສາດພື້ນຖານ ເພື່ອການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ, ລັດຖະມົນຕີກະຊວງສຶກສາ ແລະ ບຳລຸງສ້າງ ຫວຍດນາມ ທີ່ກອງປະຊຸມສຸດຍອດກ່ຽວກັບການຫັນປ່ຽນດ້ານການສຶກສາ...ນັ້ນ ກໍ່ໄດ້ຮັບການຕີລາຄາສູງຈາກຜູ້ນຳອົງການ UNESCO, ຢືນຢັນທີ່ຕັ້ງ ແລະ ອິດທິພົນສາກົນ ຂອງພວກເຮົາ.
ທີສາມ, ຫວຽດນາມໄດ້ປະສົບຜົນສໍາເລັດໃນການຈັດຕັ້ງຫຼາຍເຫດການສາກົນທີ່ສຳຄັນຄື: ພິທີສະເຫຼີມສະຫຼອງຄົບຮອບ 50 ປີຂອງສົນທິສັນຍາມໍລະດົກໂລກ ໂດຍມີການເຂົ້າຮ່ວມຂອງຜູ້ອຳນວຍການໃຫຍ່ UNESCO, ຄົບຮອບ 20 ປີຂອງສົນທິສັນຍາປີ 2003, ກອງປະຊຸມວິທະຍາສາດ, ຄຸນສົມບັດ ແລະ ການພັດທະນາມະນຸດ, ກອງປະຊຸມກ່ຽວກັບຖ້ຳພູເຂົາໄຟ ແລະ ສວນສາທາລະນະທໍລະນີສາດທົ່ວໂລກ... ເປັນໜ້າສົນໃຈແມ່ນ, ກອງປະຊຸມສາກົນກ່ຽວກັບການສົ່ງເສີມບົດບາດຂອງອົງການ UNESCO ເພື່ອການພັດທະນາແບບຍືນຍົງຢູ່ຫວຽດນາມ (ນິງບິ່ງ, ກໍລະກົດ 2023) ແມ່ນກອງປະຊຸມ UNESCO ເທື່ອທຳອິດ ທີ່ເຄີຍມີໃນຫົວຂໍ້ນີ້, ເໝາະສົມກັບຄວາມສົນໃຈຂອງບັນດາສະມາຊິກ ແລະ ທ່າອ່ຽງຂອງ UNESCO ຕິດພັນບັນດານາມມະຍົດເພື່ອການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ, ໂດຍໄດ້ຖອດຖອນເອົາບົດຮຽນທີ່ດີ ແລະ ຕົວແບບທີ່ດີເພື່ອແບ່ງປັນໃນຂອບເຂດ UNESCO ແລະ ເປັນປະໂຫຍດໃຫ້ບັນດາປະເທດໃນຂະບວນການພັດທະນາເສດຖະກິດ - ສັງຄົມ.
ທີສີ່, ເລື່ອງພວກເຮົາມີ 13 ນາມມະຍົດ, ມໍລະດົກ ທີ່ຂຶ້ນທະບຽນໂດຍອົງການ UNESCO ຕັ້ງແຕ່ປີ 2021 (*) ມາຮອດປະຈຸບັນ, ນັບແຕ່ມໍລະດົກທີ່ເປັນວັດຖຸ, ມໍລະດົກເອກະສານ, ຈົນເຖິງມໍລະດົກວັດທະນະທຳທີ່ບໍ່ເປັນວັດຖຸ, ເຂດສະຫງວນຊີວະວິທະຍາໂລກ, ນະຄອນແຫ່ງການຮຽນຮູ້ທົ່ວໂລກ, ບັນດາບູລຸດທີ່ມີຊື່ສຽງຂອງໂລກ. ບໍ່ພຽງແຕ່ສະແດງໃຫ້ເຫັນການຕີລາຄາສູງຂອງປະຊາຄົມສາກົນ ຕໍ່ກັບຄຸນຄ່າມໍລະດົກ, ວັດທະນະທຳຊົນເຜົ່າຫວຽດນາມ, ເຊີດຊູພູມປັນຍາ, ຄຸນນະພາບ, ຄຸນນະທາດ, ອຸດົມຄະຕິອັນສູງສົ່ງຂອງຊາວຫວຽດນາມ, ປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນຄວາມມານະ ພະຍາຍາມຂອງ UNESCO ໃນການອະນຸລັກຮັກສາມໍລະດົກ, ຄຸນຄ່າວັດທະນະທຳ ແລະ ຊຸກຍູ້ການພັດທະນາແບບຍືນຍົງເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ຍັງສ້າງແຫຼ່ງກຳລັງໃຫ້ແກ່ການພັດທະນາເສດຖະກິດ - ສັງຄົມຕື່ມອີກ.
|
ໃນສະພາບການພັດທະນາຢ່າງແຮງໃນປະຈຸບັນ, ບັນດາຜົນປະໂຫຍດດ້ານເສດຖະກິດແມ່ນຈຸດໝາຍທີ່ຕ້ອງບັນລຸໄດ້, ແຕ່ບາງເທື່ອການຮັກສາມໍລະດົກ ກໍ່ປະສົບກັບຄວາມທ້າທາຍ ແລະ ໄພຂົ່ມຂູ່. ສະນັ້ນ ຫວຽດນາມ ຈະເຮັດແນວໃດ ເພື່ອຮັບປະກັນການພັດທະນາເສດຖະກິດ ແລະ ການຮັກສາມໍລະດົກ, ຮຽນທ່ານ?
ມະຕິກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 13 ຂອງພັກໄດ້ຍົກໃຫ້ເຫັນຢ່າງຈະແຈ້ງ ກ່ຽວກັບສາຍພົວພັນອັນໃຫຍ່ຫຼວງ “ລະຫວ່າງ ການເຕີບໂຕດ້ານເສດຖະກິດ ແລະ ການພັດທະນາວັດທະນະທຳ, ການປະຕິບັດຄວາມກ້າວໜ້າ, ຄວາມຍຸຕິທຳສັງຄົມ, ການປົກປັກຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມ”. ຍຸດທະສາດພັດທະນາເສດຖະກິດ - ສັງຄົມ ໄລຍະ 2021 - 2026 ສືບຕໍ່ຢືນຢັນວ່າ: “ການພັດທະນາຢ່າງວ່ອງໄວ ແລະ ຍືນຍົງ...; ການພັດທະນາຢ່າງກົມກຽວ ລະຫວ່າງ ເສດຖະກິດ, ວັດທະນະທຳ, ສັງຄົມ, ການປົກປັກຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມ ແລະ ການປັບຕົວ ເຂົ້າກັບການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດ” ແມ່ນໜຶ່ງໃນບັນດາໜ້າທີ່ສຳຄັນຂອງການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ ຂອງປະເທດ. ອາດເຫັນໄດ້ວ່າ ແຜນນະໂຍບາຍລວມຂອງພັກ ແລະ ລັດຂອງພວກເຮົາ ແມ່ນບໍ່ເພີ່ມທະວີການເຕີບໂຕດ້ວຍບໍ່ວ່າສິ່ງໃດ, ບໍ່ “ເສຍສະຫຼະ” ຄວາມກ້າວໜ້າ, ຄວາມຍຸຕິທຳຂອງສັງຄົມ, ຄຸນຄ່າວັດທະນະທຳ, ການປົກປັກຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມ ເພື່ອແລ່ນຕາມການເຕີບໂຕເສດຖະກິດ.
ວຽງານການແກ້ໄຂການພົວພັນລະຫວ່າງ ການອະນຸລັກ ແລະການພັດທະນາ, ການປົກປັກຮັກສາ ແລະ ການຂຸດຄົ້ນ, ເປົ້າໝາຍເສດຖະກິດ ແລະ ເປົ້າໝາຍວັດທະນະທຳໃຫ້ກົມກຽວ ຍັງເປັນບັນຫາຂອງທຸກປະເທດ. ສະນັ້ນ, ຕ້ອງຮັບປະກັນການອະນຸລັກຮັກສາ ແລະ ພັດທະນາ ເພື່ອສ້າງແຮງຈູງໃຈໃຫ້ແກ່ການອະນຸລັກ ເພື່ອການພັດທະນາ ແມ່ນຂະບວນການ “ຫັນມໍລະດົກເປັນຊັບສິນ” ແຕ່ບໍ່ແມ່ນດ້ວຍທຸກສິ່ງທຸກຢ່າງທີ່ຈະປ່ຽນແປງລັກສະນະມໍລະດົກ ແຕ່ຕ້ອງພັດທະນາແບບຍືນຍົງ ແລະ ກັບຄືນມາຮັບໃຊ້, ລົງທຶນໃນການອະນຸລັກມໍລະດົກ. ປະສົບການຈາກປະເທດອື່ນໆ ສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າ ມັນເປັນສິ່ງຈໍາເປັນເພື່ອຍົກສູງຄວາມຮູ້ລວມກ່ຽວກັບ ການອະນຸລັກ ແລະສົ່ງເສີມຄຸນຄ່າມໍລະດົກ; ຍົກສູງປະສິດທິຜົນການຄຸ້ມຄອງລັດກ່ຽວກັບມໍລະດົກ ໂດຍຜ່ານການສືບຕໍ່ກວດກາຄືນ ແລະ ສຳເລັດລະບົບເອກະສານນິຕິກຳກ່ຽວກັບມໍລະດົກວັດທະນະທຳ; ຖືເປັນສຳຄັນບົດບາດຂອງປະຊາຄົມ ແລະ ປະຊາຊົນ; ເພີ່ມທະວີການສຶກສາມໍລະດົກ...
ໃນຊຸມປີຜ່ານມາ, ການປົກປັກຮັກສາ ແລະ ເສີມຂະຫຍາຍຄຸນຄ່າມໍລະດົກຂອງພວກເຮົາ ສາມາດບັນລຸໄດ້ຫລາຍຜົນງານ, ປະກອບສ່ວນປົກປັກຮັກສາ ແລະ ເຜີຍແຜ່ບັນດາຄຸນຄ່າວັດທະນະທຳໃນອະດີດ, ພ້ອມກັນນັ້ນ, ກໍ່ຂຸດຄົ້ນພາຫະນະເສດຖະກິດ ຂອງມໍລະດົກ, ປະກອບສ່ວນຢ່າງມີປະສິດທິຜົນເຂົ້າໃນການພັດທະນາເສດຖະກິດ - ສັງຄົມ. ທ່ານຜູ້ອຳນວຍການໃຫຍ່ UNESCO, ເມື່ອໄປຢ້ຽມຢາມເຂດອະນຸສອນສະຖານ ຈາງອານ ແລະ ກຸງເກົ່າ ເຫວ້ ໃນເດືອນກັນຍາ 2022, ໃຫ້ຄຳເຫັນວ່າ: ຫວຽດນາມ ແມ່ນຕົວແບບຜົນສຳເລັດໃນການເຊື່ອມໂຍງເສດຖະກິດ ແລະ ວັດທະນະທຳ; ແລະ ເປັນແບບຢ່າງທີ່ດີໃນການອະນຸລັກສິ່ງແວດລ້ອມ ແລະ ການພັດທະນາການທ່ອງທ່ຽວແບບຍືນຍົງ. ທ່ານຫົວໜ້າສູນມໍລະດົກໂລກ ກໍ່ເນັ້ນໜັກໃນການຢ້ຽມຢາມ ຫວຽດນາມ (ເດືອນ ມີນາ 2023) ວ່າ: ມໍລະດົກໂລກຢູ່ຫວຽດນາມ ບໍ່ພຽງແຕ່ຊັບສົມບັດມໍລະດົກໂລກ ສະເພາະຫວຽດນາມ ແຕ່ແມ່ນມໍລະດົກຂອງມວນມະນຸດ, ຫວຽດນາມ ມີຄວາມຮັບຜິດຊອບໃນການອະນຸລັກຮັກສາ ແລະ ເສີມຂະຫຍາຍຄຸນຄ່າມໍລະດົກໃຫ້ສໍາລັບລຸ້ນຄົນຕໍ່ໄປ; ເຊື່ອໝັ້ນວ່າ ຫວຽດນາມ ມີປະສົບການໃນການຄຸ້ມຄອງ, ອະນຸລັກຮັກສາ ແລະ ໂຄສະນາມໍລະດົກ, ແລະ ສາມາດສືບຕໍ່ເປັນແບບຢ່າງເພື່ອແບ່ງປັນສິ່ງດັ່ງກ່າວ ກັບບັນດາປະເທດໃນໂລກ.
(*) ນັບແຕ່ປີ 2021 ມາຮອດປະຈຸບັນ, ຫວຽດນາມ ໄດ້ມີນາມມະຍົດ 13 ແຫ່ງ ແລະ ມໍລະດົກທີ່ຂຶ້ນທະບຽນໂດຍ UNESCO ຄື: ເຂດມໍລະດົກໂລກ ອ່າວຮ່າລອງ - ໝູ່ເກາະກາດບາ (Cat Ba); 2 ມໍລະດົກບໍ່ເປັນວັດຖຸຄື: ສິລະປະແຊວ່ທ້າຍ (ເປັນມໍລະດົກທີ່ບໍ່ເປັນວັດຖຸ ຕາງໜ້າຂອງມະນຸດ) ແລະ ສິລະປະເຄື່ອງປັ້ນດິນເຜົາ ຂອງຄົນເຜົ່າ ຈຳ (ມໍລະດົກບໍ່ເປັນວັດຖຸ ຕ້ອງການການປົກປັກຮັກສາຢ່າງຮີບດ່ວນ); 2 ມໍລະດົກເອກະສານ ພາຍໃຕ້ໂຄງການ ສົນທິສັນຍາ ຢູ່ເຂດພາກພື້ນ ອາຊີ - ປາຊີຟິກ Ma Nhai (ດ່ານັງ) ແລະ ເອກະສານໝູ່ບ້ານ Truong Luu ( ຮາຕິ້ງ); 2 ເຂດປ່າສະຫງວນຊີວະສາດຂອງໂລກ ເຊິ່ງແມ່ນພູ: Núi Chúa và Kon Hà Nừng; 2 ນະຄອນທີ່ປະດິດສ້າງທົ່ວໂລກ ດາລາດ ແລະ ໂຮ້ຍອານ; ນະຄອນແຫ່ງການສຶກສາຮຽນຮູ້ທົ່ວໂບກ Cao Lanh (ດົງທາບ); 2 ບູລຸດທີ່ມີຊື່ສຽງໃນໂລກ ຫງວຽນດິ່ງຈຽວ ແລະ ໂຮ່ຊວນເຮື່ອງ, ໃນໄວໆນີ້ແມ່ນ ຫາຍເທືອງລ້ານ ທ່ານເລຮຶ້ວຈາກ.
ອານຸໄຊ ສະຫວັດ