ສະຖານະການໃໝ່ ພ້ອມກັບການເປັນປະທານ ອາຊຽນ ຂອງຫວຽດນາມ

15:19 | 07/11/2019

ຍສໝ - ຕະຫຼອດໄລຍະ 30 ປີທີ່ຜ່ານມາ ນັບຕັ້ງແຕ່ສົງຄາມໂລກຄັ້ງທີ ສອງປິດສາກລົງ, ໂລກໄດ້ເກີດມີຂໍ້ຂັດແຍ່ງໃໝ່ເກີດຂຶ້ນ, ການຊັ່ງຊາກຳລັງຂອງບັນດາປະເທດຍັກໃຫ່ຍໄດ້ມີການປ່ຽນແປງ. ໃນສະຖານະການດັ່ງກ່າວ, ອາຊຽນ ເປັນອົງການຈັດຕັ້ງໜຶ່ງໃນຈຳນວນໜ້ອຍຂອງໂລກທີ່ຍັງມີການເຄື່ອນໄຫວມີໝາກມີຜົນ.

ສະຖານະການໃໝ່ ພ້ອມກັບການເປັນປະທານ ອາຊຽນ ຂອງຫວຽດນາມ

ກອງປະຊຸມສຸດຍອດ ອາຊຽນຄັ້ງທີ 35 ແລະ ກອງປະຊຸມປິ່ນອ້ອມອື່ນໆ ໄດ້ດຳເນີນໄປເປັນເວລາ 3 ວັນຄື ແຕ່ວັນທີ 2-4 ພະຈິກ 2019.

ກອງປະຊຸມສຸດຍອດ ອາຊຽນຄັ້ງທີ 35 ແລະ ກອງປະຊຸມປິ່ນອ້ອມອື່ນໆ ໄດ້ດຳເນີນໄປເປັນເວລາ 3 ວັນຄື ແຕ່ວັນທີ 2-4 ພະຈິກນີ້ ທີ່ບາງກອກ ປະເທດໄທ. ກອງປະຊຸມໄດ້ພ້ອມກັນສຸມໃສ່ຄົ້ນຄວ້າຊອກຫາວິທີທາງຊຸກຍູ້ສົ່ງເສີມໃຫ້ປະຊາຄົມ ອາຊຽນ ຈັດຕັ້ງຜັນຂະຫຍາຍແຜນການ ແລະ ວິໄສທັດລວມຍອດຂອງຕົນໃນປີ 2025 ໃຫ້ປະກົດຜົນເປັນຈິງ ພ້ອມກັບບັນຫາສັນຕິພາບ ແລະ ຄວາມໝັ້ນຄົງສາກົນອື່ນໆ. ໃນນັ້ນ, ພົ້ນເດັ່ນກ່ວາໝູ່ກໍແມ່ນບັນຫາການປັບຕົວເຂົ້າກັບສະພາບແວດລ້ອມອັນໃໝ່ ໃນສະຖານະການທີ່ມີການປະເຊີນກັບຫຼາຍບັນຫາ, ເປັນຕົ້ນແມ່ນການຂັດແຍ່ງກັນລະຫ່ວາງປະເທດມະກາອຳນາດໃນອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້ ທີ່ບໍ່ເຄີຍມີມາກ່ອນ.

ຕະຫຼອດໄລຍະ 30 ປີທີ່ຜ່ານມາ ນັບຕັ້ງແຕ່ສົງຄາມໂລກຄັ້ງທີ ສອງປິດສາກລົງ, ໂລກໄດ້ເກີດມີຂໍ້ຂັດແຍ່ງໃໝ່ເກີດຂຶ້ນ, ການຊັ່ງຊາກຳລັງຂອງບັນດາປະເທດຍັກໃຫ່ຍໄດ້ມີການປ່ຽນແປງ. ໃນສະຖານະການດັ່ງກ່າວ, ອາຊຽນ ເປັນອົງການຈັດຕັ້ງໜຶ່ງໃນຈຳນວນໜ້ອຍຂອງໂລກທີ່ຍັງມີການເຄື່ອນໄຫວມີໝາກມີຜົນ.

ອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້ ແລະ ອາຊຽນ ບໍ່ແມ່ນອັນດຽວກັນ. ແຕ່ລະຊາດໃນອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້ ຫຼື ສະມາຊິກອາຊຽນແຕ່ລະຊາດ ໂດຍມີທີ່ຕັ້ງຍຸດທະສາດ, ປະຫວັດສາດ, ຮີດຄອງປະເພນີ ແລະ ຜົນປະໂຫຍດລວມຂອງຕົນ ຈຶ່ງມີນະໂຍບາຍການຕ່າງປະເທດແຕກຕ່າງກັນອອກໄປ.

ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ສິງກະໂປ ລີ້ ຮຽນ ລ໊ອງ ເວົ້າວ່າ: "ພວກເຮົາເປັນປະເທດນ້ອຍ, ພວກເຮົາບໍ່ສາມາດຈະຄວບຄຸມການທີ່ປະເທດໃຫ່ຍເຂົາຢາກເຮັດຫຍັງ, ເຮັດແນວໃດໄດ້. ສິ່ງທີ່ພວກເຮົາສາມາດເຮັດໄດ້ກໍຄື ພ້ອມກັນລຸກຂຶ້ນ, ພ້ອມກັນເວົ້າທຳນອງດຽວກັນ. ເຮັດໄດ້ຄືແນວນັ້ນ ຈຶ່ງຈະສາມາດຮັກສາສິດຜົນປະໂຫຍດລວມໝູ່ຂອງໝົດທັງກຸ່ມໄດ້ ຈະແມ່ນຢູ່ໃນຂົງເຂດການຄ້າ, ຄວາມໝັ້ນຄົງ, ເທັກໂນໂລຢີ...ກໍພຽງແຕ່ເປັນຊ່ອງທາງລວມແຫ່ງຄວາມສຳພັນຂອງບັນດາປະເທດ, ຖ້າພວກເຮົາຫາກເວົ້າເປັນສຽງດຽວກັນ 10 ປະເທດຈຶ່ງຈະເປັນ 1 ໄດ້ ”.

ຈຸດເດັ່ນຂອງກອງປະຊຸມ ອາຊຽນ ບາງກອກ 2019

ອາຊຽນ ພ້ອມກັບ 6 ປະເທດຄູ່ເຈລະຈາ ຈະສ້າງເປັນກຸ່ມການຄ້າເສລີທີ່ໃຫ່ຍທີ່ສຸດຂອງໂລກ, ມັນແມ່ນ “ພົມປູພື້ນ” ເພື່ອຫຼຸດຜ່ອນຄວາມເຄັ່ງຕຶງການຄ້ານັບມື້ເພີ່ມທະວີຄວາມຮຸນແຮງຂຶ້ນລະຫ່ວາງຄູ່ຮ່ວມມືການຄ້າຕົ້ນຕໍ. “ ຖ້າພວກເຮົາຫາກສ້າງຕັ້ງກຸ່ມດັ່ງກ່າວໄດ້, ພວກເຮົາຈະມີທ່າແຮງໃນກຳມຶເພື່ອຕໍ່ລອງ ແລະ ເຈລະຈາ ເພາະວ່າໃນເມື່ອພວກເຮົາຫາກຮ່ວມມືກັນແລ້ວ ດ້ວຍປະຊາກອນ 650 ລ້ານຄົນນັ້ນ, ພວກເຮົາຈະກາຍເປັນກຸ່ມເສດຖະກິດທີ່ໃຫ່ຍທີ່ສຸດໃນໂລກ” (ຄຳປາໄສຂອງ ນາຍົກລັດຖະມົນຕີໄທ ປາຢຸດ ຈັນໂອຊາ). ກອງປະຊຸມສຸດຍອດ ອາຊຽນ ຄັ້ງນີ້ໄດ້ວາງ “ວິໄສທັດ ອາຊຽນ ຕໍ່ກັບຂົງເຂດ ອິນເດຍ - ມະຫາສະມຸດປາຊີຟິກ” ໂດຍມີເປົ້າໝາຍເພື່ອການຮັບມືກັບສິ່ງທ້າທາຍ ແກ້ງແຍ້ງທີ່ຈະມາຈາກຟາກຝັ່ງທະເລ ແລະ ມະຫາສະມຸດປາຊີຟິກ.

ວິໄສທັດຂອງ ອາຊຽນ ໄດ້ກຳນົດວ່າ “ບໍ່ມີຈຸດປະສົງທີ່ຈະສ້າງກົນໄກໃໝ່ ເພື່ອປ່ຽນແທນກົນໄກທີ່ມີຢູ່ໃນປັດຈຸບັນ. ແຕ່ຫາກເພື່ອແນໃສ່ເພີ່ມທະວີຂະບວນວິວັດແຫ່ງການສ້າງປະຊາຄົມ ອາຊຽນນັ້ນເອງ, ພ້ອມດຽວກັນ ກໍເພື່ອປັບປຸງ ແລະ ສ້າງພະລັງແຮງໃໝ່ໃຫ້ບັນດາກົນໄກຂອງ ອາຊຽນ ເພື່ອປະເຊີນໜ້າກັບສິ່ງທ້າທາຍໄດ້ດິກ່ວາ ແລະ ທັງເພື່ອຈັບກາລະໂອກາດສະຖານະການທີ່ເກີດຂຶ້ນຈາກພາກພື້ນ ແລະ ໃນໂລກ, ທັງໃນອະດີດ ແລະ ປັດຈຸບັນ” ຄຳຖະແຫຼງວິໄສທັດດັ່ງກ່າວຍອມຮັບວ່າ “ບັນຫາທະເລ ແລະ ຂໍ້ຂັດແຍ່ງທາງທະເລ ຍັງບໍ່ທັນໄດ້ຮັບການແກ້ໄຂ ຊຶ່ງອາດສາມາດຈະເກີດການປະທະເປີດກ້ວາງຄັ້ງໃໝ່ຂຶ້ນໄດ້ອີກ”.

ກອງປະຊຸມຂອງບັນດາລັດຖະມົນຕີການຕ່າງປະເທດ ອາຊຽນ ໄດ້ອອກຖະແຫຼງການຮ່ວມໃນວັນທີ 31/7/2019 ໂດຍເລັ່ງໃສ່ບັນຫາ ທະເລຕາເວັນອອກ ດ້ວຍຄວາມຈິງໃຈ. ມີທ່ອນໜຶ່ງຂຽນວ່າ: “ພວກເຮົາໄດ້ປຶກສາຫາລື ສົນທະນາກ່ຽວກັບ ບັນຫາ ທະເລຕາເວັນອອກ, ບັນດາລັດຖະມົນຕີປະເທດຕ່າງໆ ກໍລ້ວນແຕ່ສະແດງຄວາມເປັນຫ່ວງຕໍ່ກັບການປັບປຸງດິນ, ການເຄື່ອນໄຫວ ແລະ ເຫດການເກີດຂຶ້ນທີ່ມີຄວາມຮຸນແຮງໃນຂົງເຂດ, ເຮັດໃຫ້ເສຍຄວາມເຊື່ອໝັ້ນຄວາມໄວ້ວາງໃຈກັນ ຊຶ່ງຈະເພີ່ມທະວີຄວາມເຄັ່ງຕຶງ, ຄວາມບໍ່ສະຫງົບ, ຄວາມໝັ້ນຄົງ ແລະ ບັນຫາສັນຕິພາບໃນຂົງເຂດ ອ່ອນເພຍລົງ”.

ຖະແຫຼງການຮ່ວມຂຽນວ່າ: ບັນດາລັດຖະມົນຕີອາຊຽນ “ເນັ້ນໜັກເຖິງຄວາມສຳຄັນໃນການສ້າງເຂດປອດທະຫານ ແລະ ຄວບຄຸມການເຄື່ອນໄຫວ ການປະກາດອ້າງສິດອະທິປະໄຕໃນທະເລຕາເວັນອອກ, ໃນນັ້ນມີບາງການເຄື່ອນໄຫວໄດ້ຖືກນຳເອົາເຂົ້າໄປໃນບົດຖະແຫຼງການຮ່ວມ ເຊັ່ນທ່າທີກ່ຽວກັບບັນຫາ ທະເລຕາເວັນອອກ(DOC) ຊຶ່ງອາດຈະສ້າງຄວາມສັບສົນເພີ່ມຂຶ້ນຕື່ມ ແລະ ສ້າງຄວາມເຄັ່ງຕຶງຢູ່ໃນທະເວຕາເວັນອອກ”.

ຢູ່ໃນກອງປະຊຸມສຸດຍອດ ອາຊຽນ ຄັ້ງທີ 35, ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ຫງວຽນ ຊວັນ ຟຸກ, ອີກເທື່ອໜຶ່ງໄດ້ຢໍ້າຄືນທັດສະນະຂອງຫວຽດນາມຕໍ່ກັບບັນຫາ ທະເລຕາເວັນອອກ ດັ່ງຄຳຖະແຫຼງການຮ່ວມຂອງບັນດາລັດຖະມົນຕີຕ່າງປະເທດອາຊຽນຄັ້ງທີ່ 52, ພ້ອມດຽວກັນນັ້ນກໍຢືນຢັນວ່າ ຫວຽດນາມຈະຕັດສິນໃຈ ປົກປັກຮັກສາກົດໝາຍສາກົນກ່ຽວກັບບັນຫາ ທະເລຕາເວັນອອກ.

(ນົກແອ່ນແດນໜາວ)

ເຫດການ