ຖານະບົດບາດ ຂອງ ຫວຽດນາມ ໃນອາຊຽນ

08:57 | 09/11/2018

ຍສໝ - ປີ 2018 ເປັນປີທີ 23 ຫວຽດນາມເຂົ້າເປັນສະມາຊິກອາຊ່ຽນ, ນັບແຕ່ນັ້ນຮອດປະຈຸບັນ ຫວຽດນາມໄດ້ບຸກເບືອນ ແລະ ສ້າງເຄື່ອງໝາຍສັນຍາລັກ, ມູນຄ່າຂອງຕົນ.

ຖານະບົດບາດ ຂອງ ຫວຽດນາມ ໃນອາຊຽນ

ທ່ານ ຫງວ໋ຽນກ໋ວກ ຢຸ໋ງ ຮອງລັດຖະມົນຕີ ກະຊວງ ການຕ່າງປະເທດ

ທ່ານ ຫງວ໋ຽນກ໋ວກ ຢຸ໋ງ ຮອງລັດຖະມົນຕີ ກະຊວງ ການຕ່າງປະເທດ:

ຫວຽດນາມປະກອບສ່ວນໃນເກືອບທຸກຂົງເຂດການເຄື່ອນໄຫວຮ່ວມມືອາຊ່ຽນ

ຜົນສຳເລັດຂອງອາຊ່ຽນແມ່ນການປະກອບສ່ວນທີ່ສົມຄວນຂອງຫວຽດນາມ, ສະແດງອອກໃນເກືອບທຸກການເຄື່ອນໄຫວຮ່ວມມືອາຊ່ຽນ, ການປະກອບຫຼາຍ ແລະ ສຳຄັນທີ່ສຸດເຂົ້າໃນວຽກງານຜັນຂະຫຍາຍວິໄສທັດປະຊາຄົມເສດຖະກິດອາຊ່ຽນ 2025. ບັນດາກະຊວນງ, ຂະແໜງງານກ່ຽວຂ້ອງຂອງຫວຽດນາມລ້ວນແຕ່ໄດ້ກໍ່ສ້າງແຜນຮ່າງ, ລາຍການ ແລະ ແຜນການຜັນຂະຫຍາຍວິໄສທັດທັງໝົດຂອງ 3 ເສົາ ປະຊາຄົມອາຊ່ຽນ. ທີ່ໜ້າສົນໃຈແມ່ນຫວຽດນາມໄດ້ເປັນເຈົ້າກັນນຳສະເໜີພິຈາລະນາໃໝ່ ແລະ ເສີມຂະຫຍາຍບົດບາດໃນອາຊ່ຽນ, ໄດ້ຮັບຄວາມຊົມເຊີຍ ແລະ ສະໜັບສະໜູນຂອງບັນດາປະເທດຕ່າງໆ, ໃນນັ້ນວຽກງານຜ່ານຖະແຫຼງການກ່າວປາໄສຂົງເຂດອາຊ່ຽນ (ARF) ກ່ຽວກັບເສີມຂະຫຍາຍຮ່ວມມືລະຫວ່າງກຳລັງປະຕິບັດກົດໝາຍເທິງທະເລ; ເຮັດສຳເລັດສາລະບານບັນດາການເຄື່ອນໄຫວບູລິມະສິດປະຕິບັດແຜນການອາຊ່ຽນ-ອິນເດຍ 2016-2018. ຮັບຜິດຊອບເຈລະຈາສັນຍາຄູ່ຮ່ວມມືເສດຖະກິດຮອບດ້ານ ອາຊ່ຽນ-ຢີ່ປຸ່ນ; ເປັນປະທານກຸ່ມລົງທຶນຜູ້ແທນໃຫ້ແກ່ອາຊ່ຽນໃນການເຈລະຈາສັນຍາຄູ່ຮ່ວມມືເສດຖະກິດພາກພື້ນ (RCEP); ຮັບຜິດຊອບ ແລະ ຮັບຜິດຊອບຫຼາຍການເຄື່ອນໄຫວຕ່າງໆຄື: ກອງປະຊຸມກະຊວງສາທາລະນະສຸກອາຊ່ຽນ ຄັ້ງທີ 12, ກອງປະຊຸມເຈົ້າໜ້າທີ່ຊັ້ນສູງ ແລະ ກຸ່ມເຮັດວຽກລວມກ່ຽວກັບຖະແຫຼງການທະເລຕາເວັນອອກ, ກອງປະຊຸມຕຳຫຼວດຈາລະຈອນອາຊ່ຽນ... ບົນພື້ນຖານມິດຕະພາບພິເສດຫວຽດນາມ-ລາວ, ຫວຽດນາມໄດ້ຕັ້ງໜ້າຊ່ວຍເຫຼືອລາວສຳເລັດໃນການດຳລົງຕຳແໜ່ງຄົບຮອບປະທານອາຊ່ຽນ 2016.

ໃນສະພາບການໃກ້ໆນີ້, ອາຊ່ຽນຖືກຜົນກະທົບສົ່ງຜົນຕໍ່ຄວາມສາມັກຄີ,​ ຄວາມໄວ້ວາງໃຈ ແລະ ຖານະບົດບາດໃນຂົງເຂດ, ຫວຽດນາມໄດ້ບຸກບືນເຮັດໃຫ້ແໜ້ນແຟ້ນເຂັ້ມແຂງຄວາມສາມັກຄີ, ເອກະພາບ ແລະ ບົດບາດຂອງອາຊ່ຽນໃນບັນດາບັນຫາພາກພື້ື້ນ, ໃນການແກ້ໄຂບັນດາສິ່ງທ້າທ້າຍຄວາມສະຫງົບສຸກມີມາແຕ່ດົນນານ ແລະ ທີ່ບໍ່ມີມາແຕ່ດົນນານ,​ກໍ່ຄືບັນດາບັນຫາທີ່ເກີດຂຶ້ນໃນສາຍສຳພັນກັບຄູ່ຮ່ວມມື; ພ້ອມດຽວກັນນັ້ນກໍ່ໄດ້ຊຸກຍູ້ການຮ່ວມມືປະຕິບັດຕົວຈິງບັນດາກົນໄກ, ເວທີຂົງເຂດສຳຄັນທີ່ອາຊ່ຽນລິເລີ່ມ ແລະ ນຳພາຄື: ຂັ້ນສູງອາຊີຕາເວັນອອກ (EAS), , ເວທີຂົງເຂດອາຊ່ຽນ (ARF), ກອງປະຊຸມເປີດກວ້າງກະຊວງປ້ອງກັນປະເທດ (ADMM+)… ໃນບັນດາທະເລຕາເວັນອອກ, ຫວຽດນາມເປັນເຈົ້າການແລກປ່ຽນ ແລະ ປະສານສົມທົບກັບບັນດາປະເທດແນ່ໃສ່ສ້າງຄວາມເຫັນດີເປັນເອກະພາບໃນອາຊ່ຽນ ແລະ ລະຫວ່າງອາຊ່ຽນກັບຄູ່ຮ່ວມມືກ່ຽວກັບຜົນປະໂຫຍດລວມກໍ່ຄືປະເທດຕ່າງໆແນ່ໃສ່ສ້າງສັ້ນຕິພາບ, ຄວາມໝັ້ນຄົງ, ຄວາມສະຫງົບສຸກ, ຄວາມປອດທາງທະເລ ແລະ ທາງເດີນອາກາດຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກ; ຊຸກຍູ້ນຳເອົາບັນຫາທະເລຕາເວັນອອກເຂົ້າໃນເອກະສານບັນດາກອງປະຊຸມຕ່າງໆ, ເວທີອາຊ່ຽນກັບບັນເນື້ອໃນຕັ້ງໜ້າ; ເນັ້ນໜັກປະຕິບັດຄົບຖ້ວນ ແລະ ປະສິທິຜົນຖະແຫຼງການທະເລຕາເວັນອອກ (DOC) ແລະ ເຮັດໃຫ້ສຳເລັດກົດບັງຄັບທະເລຕາເວັນອອກ.

ຖານະບົດບາດ ຂອງ ຫວຽດນາມ ໃນອາຊຽນ

ບັນດາ ກະຊວງ ການຕ່າງປະເທດ ອາຊຽນ ເຂົ້າຮ່ວມ ກອງປະຊຸມ ສຸດຍອດ ອາຊຽນ ຄັ້ງທີ 6 ຢູ່ ຮ່າໂນ້ຍ, ເດືອນທັນວາ ປີ 1988 . (ພາບ: ເວບໄຊ ຂ່າວສານ ອາຊຽນ ຫວຽດນາມ)

ທ່ານ ຟາມບິງມິງ ຮອງນາຍົກລັດຖະມົນຕີ, ລັດຖະມົນຕີກະຊວງການຕ່າງປະເທດ:

ບັນດາສັ້ນຍາລັກເຄື່ອງໝາຍທີ່ເປັນເອກະລັກຂອງຫວຽດນາມ.

ປະກອບສ່ວນທຳອິດທີ່ໜ້າປະທັບໃຈຂອງຫວຽດນາມ ຕ້ອງເລົ່າແຕ່ວຽກທີ່ຫວຽດນາມເປັນເຈົ້າພາບກອງປະຊຸມຂັ້ນສູງອາຊ່ຽນ ຄັ້ງທີ 6 ທີ່ຮ່າໂນ້ຍ ປີ 1998 ພຽງແຕ່ຫຼັງຈາກ 3 ປີ ທີ່ໄດ້ເຂົ້າເປັນສະມາຊິກອາຊ່ຽນ.

ສະໄໝນັ້ນ, ອາຊ່ຽນກຳລັງມາກມາຍກ່າຍກອງກັບເປັນຫ່ວງ ຫຼັງວິກິດການການເງິນໃນຂົງເຂດ ປີ 1997-1998, ບັນດາຄຳຕຳນິວິຈານ, ສົງໄສກ່ຽວກັບປະສິດທິຜົນ, ແມ້ກະທັ້ງຄວາມຢູ່ລອດຂອງອາຊ່ຽນ. ດ້ວຍຄວາມບຸກບືນຂອງບັນດາປະເທດສະມາຊິກ ແລະ ພິເສດແມ່ນປະເທດເຈົ້າພາບ, ກອງປະຊຸມໄດ້ຜ່ານຖະແຫຼງການຮ່າໂນ້ຍ ແລະ ແຜນການປະຕິບັດຮ່າໂນ້ຍ, ໜັກແໜ້ນຕັດສິນໃຈພ້ອມັນກັນຂ້າມຜ່ານໄລຍະທີ່ຫຍຸ້ງຍາກນີ້.

ກໍ່ຄືຢູ່ກອງປະຊຸມ, ກອບວຽກງານນຳໃຊ້ວິທີການໄຫວພິບອາຊ່ຽນ, ຫວຽດນາມໄດ້ສຳເລັດຊຸກຍູ້ຂໍ້ຕົກລົງຮັບກຳປູເຈຍເຂົ້າເປັນສະມາຊິກທີ່ 10 ຂອງອາຊ່ຽນ, ຫັ້ນການປະຕິບັດຄວາມຝັນສາມັກຄີທັງ 10 ປະທດອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້ພາຍໃຕ້ຫຼັງຄາລວມ, ຕັ້ງດິນຈີ່ກ້ອນທຳອິດໃຫ້ຂະບວນການສ້າງຕັ້ງປະຊາຄົມອາຊ່ຽນ.

ໃນຂະບວນການກໍ່ສ້າງປະຊາຄົມ, ຫຼຸດຊ່ອງຫວ່າງການພັດທະນາແມ່ນບາດກ້າວສຳຄັນເພື່ອສະໜັບສະໜູນບັນດາປະເທດສະມາຊິກເຂົ້າເປັນສະມາຊິກຄົບໜ້າ, ມີປະສິດທິດຜົນ ແລະ ນຳພາຄວາມສີວິໄລລວມໃຫ້ທົ່ວຂົງເຂດ.

ຕໍ່ແຕ່ລະຜົນສຳເລັດໄດ້ນັ້ນ, ຫວຽດນາມໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມຢ່າງເລິກເຊິ່ງໃນການຮ່ວມມືອາຊ່ຽນໃນທຸກຂົງເຂດນັບແຕ່ການເມືອງ, ປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ, ປ້ອງກັນປະເທດຮອດເສດຖະກິດ, ວັດທະນະທຳ, ສາທາລະນະສຸກ, ການສຶກສາ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມ. ບົດບາດຂອງຫວຽດນາມໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນຊັດເຈນຜ່ານບັນດາການປະກອບສ່ວນຕັ້ງໜ້າໃຫ້ຂະບວນການກໍ່ສ້າງບັນດາເອກະສານກຳນົດທິດທາງໃຫຍ່ຂອງອາຊຽນຄື: ຖະແຫຼງການປອງດອງບາຫຼີ II (2003), ແຜນປະຕິບັດການວຽງຈັນ (2004), ກົດບັດອາຊ່ຽນ (2007), ເສັ່ນທາງການກໍ່ສ້າງປະຊາຄົມອາຊຽນ (2009-2015).

ດ້ວຍຫົວຂໍ້: “ທິດທາງປະຊາຄົມອາຊ່ຽນ: ແຕ່ວິໄສທັດຫາການປະພຶດປະຕິບັດ”, ຫວຽດນາໄດ້ເປັນເຈົ້າການນຳພາ, ນຳເອົາເຄື່ອງຈັກໃໝ່ຂອງສັນຍາຫຼັງກົດບັດອາຊ່ຽນເຄື່ອນໄຫວສະດວກ, ຊຸກຍູ້ຂະບວນການກໍ່ສ້າງປະຊາຄົມຕາມທິດທາງປະຕິບັດ ແລະ ເນື້ອແທ້.

ສາຍສຳພັນຕ່າງປະເທດຂອງອາຊຽນ ກໍ່ຳໄດ້ເປີດກວ້າງກັບວຽກງານຄັ້ງທຳອິດຢູ່ຮ່າໂນ້ຍ ໄດ້ມີກອງປະຊຸມຂັ້ນສູງລະຫວ່າງອາຊ່ຽນກັບຄູ່ຮ່ວມມື, ໃນນັ້ນໄດ້ມີຂໍ້ຕົກລົງກ່ຽວກັບວຽກງານເຊີນປະເທດຣັດເຊຍ ແລະ ອາເມຣິກາເຂົ້າຮ່ວມ EAS.

(ຫັດ​ທະ​ບູນ)

ເຫດການ