ທ່ານ ຫງວຽນຊວນຟຸກ ນາຍົກລັດຖະມົນຕີຫວຽດນາມ ກ່າວຄຳເຫັນທີ່ພິທີ
ໃນແຕ່ລະໄລຍະປະຫວັດສາດຂອງຫວຽດນາມ, ບັນດາການເຫຼື້ອມໃສເຊື່ອຖືສາສະໜາ ຍາມໃດກໍ່ມີຊີວິດຢູ່ຮ່ວມກັນຢ່າງມີຄວາມປອງດອງ, ມີຄວາມສະໜິດຕິດພັນກັບຊາດຫວຽດນາມ. ມີ 95% ຈຳນວນພົນລະເມືອງຫວຽດນາມ ເຊື່ອຖືສາສະໜາ, ໃນນັ້ນມີສາສະນິກກະຊົນກວ່າ 24,3 ລ້ານຄົນແມ່ນເຊື່ອຖືສາສະໜາແຕກຕ່າງກັນ, ກວມເອົາ 27% ຂອງຈຳນວນພົນລະເມືອງ; ມີຜູ້ມີຍົດສັກຕຳແໜ່ງເກືອບ 53.000 ຄົນ, ມີຜູ້ເຮັດວຽກທາງດ້ານສາສະໜາ 134.000 ຄົນ, ມີຮາກຖານບູຊາ 28.000 ແຫ່ງ. ການດຳເນີນຊີວິດທາງດ້ານສາສະໜາມີຄວາມອຸດົມສົມບູນ ດ້ວຍພິທີກຳ, ເທດສະການເຫຼື້ອມໃສເຊື່ອຖືສາສະໜາຫຼາຍກວ່າ 8.000 ເທດສະການໃນແຕ່ລະປີ. ບັນດາຕົວເລກດັ່ງກ່າວແມ່ນສິ່ງພິສູດໃຫ້ເຫັນຢ່າງຈະແຈ້ງໃຫ້ແກ່ສິດເສລີໃນການເຫຼື້ອມໃສເຊື່ອຖືສາສະໜາຢູ່ຫວຽດນາມ ເຊິ່ງຍາມໃດກໍ່ໄດ້ຮັບການຮັບປະກັນໂດຍອີງຕາມສະພາບຕົວຈິງ.
ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍການເຫຼື້ອມໃສເຊື່ອຖືສາສະໜາປີ 2016 ໄດ້ຢືນຢັນວ່າ: “ທຸກໆຄົນມີສິດເສລີໃນການເຫຼື້ອມໃສເຊື່ອຖືສາສະໜາ, ເຊື່ອຖື ຫຼື ບໍ່ເຊື່ອຖືສາສະໜາໃດ; ແຕ່ລະຄົນມີສິດສະແດງຄວາມໄວ້ເນື້ອເຊື່ອໃຈຕໍ່ການເຫຼື້ອມໃສເຊື່ອຖືສາສະໜາ; ປະຕິບັດການທຳພິທີກຳໃນການເຫຼື້ອມໃສເຊື່ອຖືສາສະໜາ; ເຂົ້າຮ່ວມບັນດາເທດສະການ; ຮ່ຳຮຽນ ແລະ ປະຕິບັດຄຳສອນ, ຫຼັກສິນທຳສາສະໜາ”. ກ່ອນໜ້ານັ້ນ, ລັດຖະທຳມະນູນປີ 1992 ກໍ່ກຳນົດວ່າ “ພົນລະເມືອງມີສິດເສລີໃນການເຫຼື້ອມໃສເຊື່ອຖືສາສະໜາ, ເຊື່ອຖື ຫຼື ບໍ່ເຊື່ອຖືສາສະໜາໃດ. ບັນດາສາສະໜາລ້ວນແຕ່ມີຄວາມສະເໝີພາບຕໍ່ກົດໝາຍ. ບັນດາສະຖານທີ່ບູຊາຂອງການເຫຼື້ອມໃສເຊື່ອຖືສາສະໜາລ້ວນແຕ່ໄດ້ຮັບການປົກປ້ອງຈາກກົດໝາຍ. ບໍ່ມີຜູ້ໃດມີສິດລະເມີດຄວາມເສລີໃນການເຫຼື້ອມໃສເຊື່ອຖືສາສະໜາ ຫຼື ສວຍໃຊ້ການເຫຼື້ອມໃສເຊື່ອຖືສາສະໜາເພື່ອລະເມີດກົດໝາຍ ແລະ ນະໂຍບາຍຂອງລັດ”…
ນະໂຍບາຍສະເໝີຕົ້ນສະເໝີປາຍຂອງລັດຫວຽດນາມ ແມ່ນເຄົາລົບ ແລະ ຮັບປະກັນສິດເສລີໃນການເຫຼື້ອມໃສເຊື່ອຖືສາສະໜາ ແລະ ສິດເສລີໃນການບໍ່ເຫຼື້ອມໃສເຊື່ອຖືສາສະໜາຂອງພົນລະເມືອງ. ສິ່ງດັ່ງກ່າວໄດ້ລະບຸຢ່າງຈະຈ້ງໃນລັດຖະທຳມະນູນ, ກົດໝາຍຂອງຫວຽດນາມ ແລະ ໄດ້ຮັບການຮັບປະກັນ, ເຄົາລົບໃນສະພາບຕົວຈິງ.
ນັບແຕ່ກ່ອນມາຮອດປະຈຸບັນ, ບັນດາອົງການສາສະໜາຢູ່ຫວຽດນາມ ໄດ້ຕັ້ງໜ້າເຂົ້າຮ່ວມບັນດາການພົບປະແລກປ່ຽນ, ຮ່ວມມືສາກົນ, ເຮັດໃຫ້ຊີວິດທາງດ້ານການເຫຼື້ອມໃສເຊື່ອຖືສາສະໜາຂອງບັນດາສາສະນິກກະຊົນນັບມື້ນັບອຸດົມສົມບູນກວ່າເກົ່າ. ຜ່ານນັ້ນ, ກໍ່ໄດ້ຊີ້ໃຫ້ເຫັນຢ່າງຈະແຈ້ງກ່ຽວກັບເລື່ອງຮັບປະກັນ ແລະ ເຄົາລົບຄວາມເສລີທາງດ້ານສາສະໜາ, ຄວາມສາມັກຄີຂອງຊົນຊາດຊົນເຜົ່າ ໄດ້ກາຍເປັນຫຼັກການແຖວໜ້າ ແລະ ເປັນທັດສະນະສະເໝີຕົ້ນສະເໝີປາຍຂອງພັກ, ລັດຫວຽດນາມ ນັບແຕ່ກ່ອນມາຮອດປະຈຸບັນ.
ວັນບຸນວິສາຂະບູຊາ 2019 (Vesak 2019) ໄດ້ໄຂຂຶ້ນໃນລະຫວ່າງແຕ່ວັນທີ 12-14 ພຶດສະພາ 2019 ທີ່ຫວຽດນາມ, ໄດ້ນຳຫວຽດນາມ ໃຫ້ກາຍເປັນຈຸດນັດພົບຂອງການດຳເນີນຊີວິດທາງດ້ານສາສະໜາສາກົນຢ່າງແທ້ຈິງ. ມີຜູ້ແທນສາກົນ 1.650 ທ່ານທີ່ມາຈາກ 112 ປະເທດ, ເຂດແຄ້ວນ, ພ້ອມກັບຄະນະຜູ້ແທນສາກົນ 570 ຄະນະ, ໃນນັ້ນມີຮອງເລຂາທິການໃຫຍ່ສະຫະປະຊາຊາດ, ປະທານາທິບໍດີມຽນມາ, ນາຍົກລັດຖະມົນຕີເນປານ, ປະທານສະພາສູງອິນເດຍ… ໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມຊຶ່ງແມ່ນການພິສູດໃຫ້ເຫັນຢ່າງຈະແຈ້ງທີ່ສຸດວ່າຫວຽດນາມແມ່ນຈຸດນັດພົບສັນຕິພາບໃຫ້ບັນດາການດຳເນີນຊີວິດທາງດ້ານສາສະໜາສາກົນ.
(ໄຊພອນ)