ຜູ້​ທີ່​ເຊື່ອມ​ຕໍ່​ຂົວ​ທາງ​ການ​ສຶກ​ສາ​ລະ​ຫວ່າງ​ຫວຽດ​ນາມ ແລະ ໂລກ

	ຫວຽດ​ນາມ, ລາວ ​ເພີ່ມ​ທະ​ວີ​ການ​ຮ່ວມ​ມື​ການ​ສຶກ​ສາ STEM – Robotics
	ງານ​ບຸນ​ວັດ​ທະ​ນະ​ທຳ​ໂລກ​ຄັ້ງ​ທຳ​ອິດ​ຢູ່​ຮ່າ​ໂນ້ຍ - ການ​ເດີນ​ທາງ​ເຊື່ອມ​ຕໍ່ 5 ທະ​ວີບ ຢູ່​ໃຈ​ກາງ​ນະ​ຄອນຫຼວງ

"ຂາ້ພະເຈົ້າເປັນພຽງຜູ້ສ້າງຂົວ. ແຕ່ລະຂົວມີຊື່ຂອງຕົນເອງ, ແຕ່ຜູ້ກໍ່ສ້າງມັກຈະບໍ່ເປີດເຜີຍຊື່". ຄຳ​ເວົ້າ​ທີ່​ລຽບ​ງ່າຍ​ຂ້າງ​ເທິງ​ນີ້​ຂອງ​ທ່ານ ກຽນ​ຟ້າມ, ຜູ້​ກໍ່​ຕັ້ງ​ The Vietnam Foundation (VNF) ໄດ້ສະ​ແດງ​ອອກ​ຢ່າງ​ເຕັມ​ສ່ວນ​ປັດ​ຊະ​ຍາ​ຂອງ​ຊີ​ວິດ​ຄື: ການ​ເຊື່ອມ​ໂຍງ​ຢ່າງ​ບໍ່​ຢຸດ​ຢັ້ງ, ສ້າງ​ຕັ້ງ​ຂຶ້ນ​ຢ່າງ​ງຽບໆ, ແລະ​ ມີ​ຄວາມ​ເຊື່ອ​ຖື​ທັງ​ໝົດ​ໃນ​ຂະ​ນະ​ທີ່​ການ​ພັດ​ທະ​ນາ​ການ​ສຶກ​ສາ.

ທ່ານ ກຽນ​ຟ້າມ ໄດ້​ຖ່າຍຮູບ​ກັບ​ທ່ານ​ນາງ Kathleen Lehman - ຮອງ​ຜູ້​ອຳ​ນວຍ​ການ, ຫົວໜ້າກຸ່ມນັກສຶກສາເກົ່າເໜືອມະຫາຄຸ້ມຄອງ ແລະ ເບີກຈ່າຍ​ທຸລະ​ກິດມະຫາວິທະຍາ​ໄລ Stanford. (ພາບ: ນັກປະພັນສະໜອງ)

ການເດີນທາງຈາກຄວາມປາຖະຫນາທີ່ຈະຮຽນຮູ້

ປີ 1977, ​ເມື່ອ​ມີ​ອາຍຸ​ພຽງ 19 ປີ, ທ່ານ​ກຽນ​ຟ້າມ ​ແລະ ຄອບຄົວ​ໄດ້​ອົບ​ພະຍົບ​ໄປ​ອາ​ເມ​ລິ​ກາ, ​ເລີ່​ມດຳ​ເນີນ​ຊີວິດ​ຢູ່​ຕ່າງປະ​ເທດ​ດ້ວຍ​ຄວາມ​ຫຍຸ້ງຍາກ​ຫຼາຍ​ຢ່າງ.

ລາວໄດ້ທັງສຶກສາພາສາອັງກິດ ແລະ ເຮັດວຽກຢູ່ໃນໂຮງງານເພື່ອດຳລົງຊີວິດ ແລະ ບໍາລຸງສ້າງຄວາມຝັນຂອງລາວທີ່ຈະຮຽນຕໍ່.

ຄວາມໂສກເສົ້າເກີດຂຶ້ນອີກຄັ້ງເມື່ອລາວຖືກກວດພົບວ່າມີຄວາມພິການທາງສາຍຕາ. ໃນ​ໂລກ​ທີ່​ຄ່ອຍໆ​ມືດ​ມົວ, ແສງ​ສະ​ຫວ່າງ​ຈາກ​ຄວາມ​ປາ​ຖະ​ໜາ​ທີ່​ຈະ​ຮຽນ​ຮູ້​ຂອງ​ລາວ​ບໍ່​ເຄີຍ​ມືດ​ມົວ.

ແຕ່ມັນແມ່ນສິ່ງທ້າທາຍເຫຼົ່ານີ້ທີ່ເຮັດໃຫ້ເກີດຄວາມຕັ້ງໃຈພິເສດຂອງລາວ. ລາວໄດ້ຮັບທຶນການສຶກສາສໍາລັບຄົນຕາບອດທີ່ມະຫາວິທະຍາໄລ Colorado, ຫຼັງຈາກນັ້ນໄດ້ສືບຕໍ່ການສຶກສາຂອງລາວຢູ່ມະຫາວິທະຍາໄລ Stanford, ບ່ອນທີ່ທ່ານໄດ້ຈົບປະລິນຍາຕີສອງຊັ້ນໃນຂະຫນານ: MA ແລະ MBA - ເປັນຜົນສໍາເລັດທີ່ຫາຍາກເຖິງແມ່ນວ່າໃນບັນດາຊຸມຊົນນັກຮຽນຊັ້ນສູງຂອງ Stanford.

ໃນປີ 2025, ເນື່ອງໃນໂອກາດຄົບຮອບ 100 ປີແຫ່ງສ້າງຕັ້ງ, ໂຮງຮຽນເໜືອມະຫາຄຸ້ມຄອງ ແລະ ເບີກຈ່າຍ​ທຸລະ​ກິດມະຫາວິທະຍາ​ໄລ Stanford (GSB) ໄດ້ໃຫ້ກຽດແກ່ລາວໃນບັນຊີລາຍຊື່ຂອງ “100 Centennial Alumni Catalysts” – 100 ອະດີດນັກສຶກສາດີເດັ່ນທີ່ສຸດ.

ລາວໄດ້ຖືກລົງຄະແນນສຽງໂດຍຫມູ່ເພື່ອນຂອງລາວສໍາລັບອິດທິພົນແລະການປະກອບສ່ວນຂອງລາວຕໍ່ຊຸມຊົນທົ່ວໂລກ. ກັບມະຫາວິທະຍາໄລສະແຕນຟອດ, ລາວເປັນພະຍານເຖິງປັດຊະຍາຂອງ "ການປ່ຽນແປງຊີວິດ, ການປ່ຽນແປງອົງການຈັດຕັ້ງ, ແລະການປ່ຽນແປງໂລກ."

ບັນດາຂົວທີ່ປ່ຽນແປງຈຸດຫມາຍປາຍທາງ

ພາຍຫຼັງ​ຮຽນ​ຈົບ ​ແລະ ​ປະສົບ​ຜົນສຳ​ເລັດ​ໃນ​ອາຊີບ​ການ​ລົງທຶນ​ຢູ່​ອາ​ເມ​ລິ​ກາ, ທ່ານ ກຽນ​ຟ້າມ ​ໄດ້​ຕັດສິນ​ໃຈ​ກັບ​ຄືນ​ເມືອ​ປະກອບສ່ວນ​ໃຫ້​ບ້ານ​ເກີດ​ເມືອງ​ນອນ​ຜ່ານ​ເສັ້ນທາງ​ທີ່​ປ່ຽນ​ແປງ​ຊີວິດ​ແມ່ນການ​ສຶກສາ.

ຂົວ​ແຫ່ງ​ທຳ​ອິດ​ກັບທຶນການ​ສຶກ​ສາ​ຫວຽດ​ນາມ (VEF). ແຕ່ປີ 2003 ຫາປີ 2006, ໃນຖານະຜູ້ອໍານວຍການບໍລິຫານກໍ່ຕັ້ງ, ລາວໄດ້ຊ່ວຍໃຫ້ຜູ້ມີພອນສະຫວັນຂອງຫວຽດນາມນັບຮ້ອຍຄົນໄດ້ຮັບທຶນການສຶກສາເຕັມທີ່ໃຫ້ແກ່ມະຫາວິທະຍາໄລຊັ້ນນໍາຂອງໂລກເຊັ່ນ: ມະຫາວິທະຍາໄລ Harvard, ມະຫາວິທະຍາໄລ Stanford ແລະ MIT. "ກຽນໄດ້​ປ່ຽນ​ຊີວິດ​ຂອງ​ຊາວ ຫວຽດນາມ ນັບ​ພັນ​ຄົນ", ທ່ານ Walt Spevak, ເພື່ອນມິດຮຽນ​ຢູ່​ມະຫາວິທະຍາ​ໄລ Stanford ແບ່ງປັນ.

​ແລະ ຂົວ​ຕໍ່​ໄປ​ມີ​ຊື່ວ່າ The Vietnam Foundation - Khan Academy Vietnam (KAV). ບໍ່​ຢຸດ​ຢັ້ງ​ການ​ສະໜັບສະໜູນ​ການ​ຮ່ຳຮຽນ​ຢູ່​ຕ່າງປະ​ເທດ, ລາວ​ເປັນ​ຫ່ວງ​ກັບ​ສິ່ງ​ທ້າ​ທາຍ​ໃຫຍ່​ກວ່າ​ອີກ​ຄື: ນັກຮຽນຫວຽດນາມ ທຸກຄົນ, ເຖິງແມ່ນຢູ່ເຂດຫ່າງໄກສອກຫຼີກ, ມີໂອກາດເຂົ້າເຖິງການສຶກສາຄຸນນະພາບສາກົນໂດຍບໍ່ເສຍຄ່າໂດຍບໍ່ເສຍຄ່າແນວໃດ?

ທ່ານ​ຮອງ​ນາ​ຍົກ​ລັດ​ຖະ​ມົນ​ຕີ ເລ​ແທງ​ລອງ ໄດ້​ຕ້ອນ​ຮັບ​ທ່ານ ກຽນ​ຟ້າມ, ເດືອນ​ພຶດ​ສະ​ພາ 2025. (ພາບ: ນັກປະພັນສະໜອງ)

ຈາກວິໄສທັດດັ່ງກ່າວ, ໃນປີ 2021, The Vietnam Foundation ໄດ້ຮ່ວມມືຢ່າງເປັນທາງການກັບ Khan Academy ອາເມລິກາ ເພື່ອນຳເອົາເວທີການຮຽນຮູ້ທີ່ບໍ່ຫວັງຜົນກຳໄລອັນດັບໜຶ່ງຂອງໂລກມາໃຫ້ຫວຽດນາມ. ​ໂຄງການ​ໄດ້​ສຸມ​ໃສ່​ສ້າງ​ຫໍສະໝຸດ​ອັນ​ໃຫຍ່​ຫຼວງ​ທັງ​ໝົດ​ໃນ​ການ​ຮຽນ​ຮູ້ ​ແລະ ພັດທະນາ​ບັນດາ​ໂຄງການ​ທີ່​ເໝາະ​ສົມ​ສຳລັບ​ນັກຮຽນ ​ແລະ ຄູ​ອາຈານ ຫວຽດນາມ.

ມາ​ຮອດ​ປະຈຸ​ບັນ, Khan Academy ຫວຽດນາມ ​ໄດ້​ນຳ​ມາ​ເຊິ່ງກາລະ​ໂອກາດ​ຮຽນ​ແບບ​ບໍ່​ເສຍ​ຄ່າ​ໃຫ້​ນັກ​ສຶກສາ 2 ລ້ານ​ກວ່າ​ຄົນ ​ແລະ ບຳລຸງ​ສ້າງ​ຄູ​ສອນ​ນັບ​ແສນ​ຄົນ​ໃນ​ທົ່ວ​ປະ​ເທດ, ປະກອບສ່ວນ​ໂຄສະນາ​ບັນດາ​ຮູບ​ແບບ​ການ​ຮຽນ​ທີ່​ທັນ​ສະ​ໄໝ​ຢູ່​ຫຼາຍ​ແຂວງ, ນະຄອນ.

ນຳໃຊ້ AI ເຂົ້າໃນການຮຽນ-ການສອນ ຢູ່ ຫວຽດນາມ

ບໍ່ພຽງແຕ່ຢຸດຢູ່ໃນເວທີການຮຽນຮູ້ອອນໄລນ໌, KAV ກໍາລັງບຸກເບີກການນໍາໃຊ້ປັນຍາປະດິດ (AI) ເຂົ້າໃນການສຶກສາໂດຍຜ່ານ Khanmigo - ເຄື່ອງມືການສອນ ແລະ ການຮຽນຮູ້ AI ພັດທະນາໂດຍ Khan Academy ອາເມລິກາ.

Khanmigo ເປັນຜູ້ຊ່ວຍການຮຽນຮູ້ແບບສະເໝືອນທີ່ເປັນມິດທີ່ຊ່ວຍໃຫ້ຄູ ແລະນັກຮຽນຊອກຫາຄວາມຮູ້, ອອກແບບບົດຮຽນ ແລະ ແນະນຳວິທີການສອນ ແລະການຮຽນຮູ້ທີ່ສະຫຼາດ, ປອດໄພດ້ວຍການປະຖົມນິເທດການສຶກສາທີ່ຊັດເຈນ.

ປະຈຸ​ບັນ, Khan Academy ຫວຽດນາມ ພວມ​ສົມທົບ​ກັນ​ຢ່າງ​ແໜ້ນ​ແຟ້ນກັບ Khan Academy ອາເມລິກາ ​ເພື່ອ​ຜັນ​ຂະຫຍາຍ​ຕົວ​ແບບ​ຟຣີ​ໃຫ້​ບັນດາ​ຄູ​ອາຈານ ຫວຽດນາມ.

ຜ່ານ Khan Academy ຫວຽດນາມ, ນັກຮຽນຫຼາຍຄົນຢູ່ທົ່ວທຸກແຫ່ງສາມາດເຂົ້າເຖິງອຸປະກອນການຮຽນທີ່ມີຄຸນນະພາບໄດ້ໂດຍບໍ່ເສຍຄ່າ. (ພາບ: ນັກປະພັນສະໜອງ)

ຄາດ​ວ່າ​ໃນ​ເດືອນ​ພະຈິກ​ປີ​ນີ້ KAV ຈະ​ຮ່ວມ​ມື​ກັບ​ກົມ​ຄູ-ອາຈານ ກະຊວງ​ສຶກສາ​ທິການ ​ແລະ ບຳລຸງ​ສ້າງ ​ເປີດ​ຕົວ Khanmigo ສະບັບ​ທຳ​ອິດ​ຂອງ​ຫວຽດນາມ, ​ເປັນ​ການ​ເປີດ​ເວທີ​ນຳ​ໃຊ້ AI ​ເພື່ອ​ປະດິດ​ສ້າງ​ວິທີ​ການ​ສອນ​ໃນ​ຂະ​ໜາດ​ໃຫຍ່.

ພ້ອມນີ້, ກວຕ ຍັງໄດ້ຮ່ວມມືກັບພະແນກສຶກສາທິການ ແລະ ກີລາ ເພື່ອຜັນຂະຫຍາຍການຝຶກອົບຮົມກ່ຽວກັບ “AI ໃນການສຶກສາ”, ໜູນຊ່ວຍຄູ-ອາຈານ, ບໍລິຫານ ແລະ ນັກສຶກສາໃນການນຳໃຊ້ເຕັກໂນໂລຊີຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ, ປອດໄພ ແລະ ມະນຸດສະທຳ.

ການເປີດຕົວ Khanmigo ຫວຽດນາມ ຄາດວ່າຈະເປັນຂີດໝາຍສຳຄັນໃນຂະບວນການຫັນເປັນດີຈີຕອນຂອງການສຶກສາຂອງຫວຽດນາມ, ຊ່ວຍໃຫ້ຄູບໍ່ພຽງແຕ່ “ນຳໃຊ້ເຕັກໂນໂລຢີ” ແຕ່ຍັງເປັນເຈົ້າການທາງດ້ານເຕັກໂນໂລຊີໃຫ້ມີຫົວຄິດປະດິດສ້າງ ແລະ ແຮງບັນດານໃຈໃນຫ້ອງຮຽນອີກດ້ວຍ.

Pedro da Oliveira: ຈາກຫ້ອງບັນຍາຍ Sao Paulo ຫາ​ຂົວ​ເຊື່ອມ​ຕໍ່​ ຫວຽດ​ນາມ - ບຣາຊິນ ຍສໝ - ປີ 1968, ຢູ່ຫ້ອງບັນຍາຍມະຫາວິທະຍາ​ໄລ Sao Paulo (ບຣາຊິນ), ການ​ສາຍ​ຮູບ​ເງົາ​ກ່ຽວ​ກັບ​ສົງຄາມ​ຫວຽດນາມ ​ໄດ້​ເປີດ​ຈຸດ​ຫັນປ່ຽນ​ຊີວິດ​ຂອງ​ຜູ້ບ່າວນັກສຶກສາໃໝ່ Pedro de Oliveira. ຈາກ​ເວລາ​ນັ້ນ, ທ່ານ​ໄດ້​ເລີ່​ມຕົ້ນ​ການ​ເດີນທາງ​ຂອງ​ຕົນ​ໄປ​ຍັງ​ປະ​ເທດ​ໜຶ່ງ​ໃນ​ອີກ​ດ້ານ​ໜຶ່ງ​ຂອງ​ໂລກ. ເປັນເວລາກວ່າເຄິ່ງສະຕະວັດ, ທ່ານ Pedro de Oliveira ແມ່ນທັງນັກຂ່າວ ແລະ ນັກປະຫວັດສາດທີ່ດຸໝັ່ນຄົ້ນຄວ້າຫວຽດນາມ, ແລະແມ່ນ “ຂົວ” ...

ພາສາຫວຽດ​ນາມ - ສາຍ​ພົວ​ພັນ​ທີ່​ເຂັ້ມ​ແຂງ​ເຊື່ອມ​ຕໍ່​ຊາວ​ຫວຽດ​ນາມ​ຢູ່​ຕ່າງ​ປະ​ເທດກັບ​ກົກເຄົ້າເຫງົ້າກໍ ຍສໝ - ການ​ຮັກສາ​ພາສາ​ຫວຽດນາມ ໃນ​ປະຊາ​ຄົມ​ຊາວ​ຫວຽດນາມ​ຢູ່​ຕ່າງປະ​ເທດ​ບໍ່​ພຽງ​ແຕ່​ແມ່ນ​ຄວາມ​ມານະ​ພະຍາຍາມ​ປົກ​ປັກ​ຮັກສາ​ເອກະລັກ​ສະ​ເພາະ​ເທົ່າ​ນັ້ນ, ຫາກ​ຍັງ​ເປັນ​ການ​ຢືນຢັນ​ຄວາມ​ເອກອ້າງ​ທະນົງ​ໃຈ​ຂອງ​ຊາດ​ໃນ​ຂະ​ບວນການ​ເຊື່ອມ​ໂຍງ.